Buzz
1. Tìm hiểu nguyên nhân dẫn đến u tuyến yên
U tuyến yên là một bệnh lý phổ biến mặc dù không được nhiều người biết đến, vì hầu hết các khối u ở người bệnh có kích thước nhỏ và không gây ra triệu chứng hoặc vấn đề nghiêm trọng nào. Khoảng 1 trong 10 người trưởng thành mắc phải u tuyến yên.
U tuyến yên là kết quả của sự phát triển không bình thường của tế bào tuyến yên
Hiện tại, các nhà nghiên cứu vẫn chưa đặt ra được nguyên nhân chính xác gây ra u tuyến yên, nhưng có những yếu tố nguy cơ như:
-
Rối loạn di truyền: Di truyền là yếu tố quan trọng góp phần vào sự phát triển của u tuyến yên, khiến nguy cơ mắc bệnh cao hơn ở những người trong gia đình có tiền sử bệnh.
-
Yếu tố tuổi tác: Nguy cơ mắc u tuyến yên tăng lên với độ tuổi, tuy nhiên cũng có trường hợp bệnh nhân ở độ tuổi trẻ.
2. Các dấu hiệu của u tuyến yên
Các dấu hiệu của u tuyến yên xuất phát từ sự tăng hoặc giảm sản xuất hormone không bình thường bởi tuyến yên. Tuỳ thuộc vào vị trí và kích thước của khối u, quá trình sản xuất hormone sẽ gây ra các triệu chứng như sau:
2.1. Biểu hiện của sự thiếu hụt hormone
Khối u tuyến yên lớn thường gây giảm chức năng sản xuất hormone, dẫn đến sự thiếu hụt hormone làm cho nhiều cơ quan trong cơ thể không hoạt động bình thường. Tình trạng này sẽ gây ra các dấu hiệu như:
Thiếu hụt hormone tuyến yên gây ra nhiều vấn đề về sức khỏe
-
Cơ thể trở nên suy nhược.
-
Thường xuyên cảm thấy buồn nôn và nôn mửa.
-
Rối loạn chức năng tình dục.
-
Thường xuyên cảm thấy ớn lạnh.
-
Rối loạn chu kỳ kinh nguyệt: Kinh nguyệt không đều, không thường xuyên hoặc mất kinh nguyệt hoàn toàn.
-
Có thể giảm cân hoặc tăng cân mà không rõ nguyên nhân.
-
Lượng nước tiểu tăng, có thể kèm theo rối loạn đi tiểu.
2.2. Biểu hiện của tăng tiết hormone ACTH từ tuyến vỏ thượng thận
Khối u tuyến yên thường khiến cho cơ quan này sản xuất nhiều hormone tuyến vỏ thượng thận hơn, thúc đẩy sản sinh hormone cortisol. Điều này gây ra hội chứng Cushing với các dấu hiệu sau:
-
Mỡ tích tụ ở vùng bụng và trên lưng.
-
Tăng huyết áp.
-
Tăng đường huyết.
-
Thay đổi hình dạng khuôn mặt, làm cho gương mặt tròn lên bất thường.
-
Cánh tay và chân trở nên mảnh khảnh hơn.
-
Mụn trở nên thường xuyên xuất hiện.
-
Dễ bầm tím.
-
Yếu xương.
-
Thường xuyên lo âu, dễ bị kích động tinh thần và trầm cảm.
-
Da trở nên rạn nứt.
Triệu chứng của hội chứng Cushing do u tuyến yên
2.3. Dấu hiệu của sự tăng tiết hormone tăng trưởng
Tuyến yên cũng là cơ quan sản xuất hormone tăng trưởng, khi bị u tuyến yên, việc sản xuất hormone này vượt quá mức gây ra các dấu hiệu như:
-
Cánh tay và bàn tay phì đại.
-
Khuôn mặt thô và không đồng đều.
-
Khớp đau.
-
Áp lực máu tăng.
-
Mồ hôi tiết ra nhiều.
-
Tim có những vấn đề bất thường.
-
Mọc lông nhiều hơn.
-
Trẻ em và thanh thiếu niên phát triển nhanh hơn bình thường.
-
Răng không đều.
2.4. Dấu hiệu của sự tăng tiết hormone Prolactin
Mức độ hormone Prolactin cao trong máu ảnh hưởng đến sức khỏe sinh sản của cả hai giới, dấu hiệu của bệnh này cũng khác nhau bao gồm:
Suy giảm chức năng sinh sản ở phụ nữ
Sự tăng tiết hormone Prolactin trong u tuyến yên thường gây ra hậu quả nghiêm trọng đối với phụ nữ, bao gồm:
-
Rối loạn kinh nguyệt, hoặc kinh nguyệt không đều.
-
Chu kỳ kinh nguyệt không bình thường.
-
Phát ra dịch trắng sữa từ vú (không liên quan đến thai nghén).
Suy giảm chức năng sinh sản ở nam giới
Hầu hết nam giới mắc u tuyến yên đều trải qua vấn đề thiểu năng sinh dục nam, bao gồm các vấn đề sau đây:
-
Rối loạn cương cứng.
-
Mất ham muốn tình dục.
-
Số lượng tinh trùng giảm.
-
Phát triển vú lớn bất thường.
2.5. Dấu hiệu của sự tăng hormone kích thích tuyến giáp
Tuyến yên và tuyến giáp đều là hai tuyến nội tiết quan trọng, trong đó tuyến giáp bị ảnh hưởng bởi hormone được sản xuất từ tuyến yên. Bệnh u tuyến yên thường dẫn đến tăng sản xuất hormone Thyroxin của tuyến giáp, gây ra sự ảnh hưởng đến quá trình chuyển hóa trong cơ thể hoặc bệnh cường giáp:
U tuyến yên cũng ảnh hưởng đến hoạt động của tuyến giáp
-
Mất cân nặng.
-
Thường xuyên cảm thấy lo lắng, dễ bị kích thích.
-
Đổ mồ hôi nhiều.
-
Nhịp tim không đều, nhịp tim nhanh.
-
Thường xuyên bị rối loạn tiêu hóa.
Các triệu chứng của u tuyến yên có thể rất nguy hiểm, thường xuất hiện đồng thời và gây ra hậu quả nghiêm trọng cho sức khỏe của bệnh nhân. Tuy nhiên, các dấu hiệu thường chỉ biểu hiện rõ ràng khi khối u tuyến yên phát triển to lớn, có xu hướng gây áp lực và ảnh hưởng đến các cơ quan xung quanh. Các trường hợp như vậy cần được chẩn đoán và điều trị sớm để ngăn chặn các biến chứng nghiêm trọng do u tuyến yên, bao gồm cả nguy cơ cho não bộ và tính mạng của bệnh nhân.
3. Phương pháp điều trị u tuyến yên
Vì tuyến yên nằm trong não, việc lựa chọn phương pháp điều trị u tuyến yên phải được bác sĩ cân nhắc kỹ lưỡng. Các yếu tố quan trọng khi quyết định phương pháp điều trị bao gồm: kích thước của khối u, vị trí của khối u, mức độ ảnh hưởng của khối u đối với hoạt động của tuyến yên và các phần khác của não.
Phương pháp điều trị có thể bao gồm việc sử dụng thuốc, xạ trị, hoặc phẫu thuật.
Đa số các trường hợp u tuyến yên có kích thước rất nhỏ, không có dấu hiệu và không gây ra ảnh hưởng nào thì không cần phải điều trị. Trong trường hợp có dấu hiệu nhẹ, bác sĩ có thể xem xét việc sử dụng thuốc điều trị thích hợp. Mặc dù không gây nguy hiểm nhưng bệnh nhân cần phải thường xuyên tái khám để theo dõi sự phát triển của khối u.
Bệnh nhân có khối u tuyến yên lớn có thể cần phải phẫu thuật để loại bỏ.
Nếu khối u có kích thước lớn, đặc biệt là đã gây ra áp lực lên dây thần kinh thị giác, bệnh nhân có thể phải được xạ trị để tiêu diệt khối u hoặc phẫu thuật để loại bỏ. Đa số trường hợp phẫu thuật thông qua mũi và xoang có thể hoàn toàn loại bỏ khối u tuyến yên. Trong trường hợp khó khăn do kích thước khối u lớn hoặc vị trí khó, bác sĩ có thể phải thực hiện phẫu thuật thông qua hộp sọ.
Có thể thấy, dấu hiệu u tuyến yên rất đa dạng, tùy thuộc vào mức độ ảnh hưởng của bệnh đối với việc sản xuất hormone cũng như áp lực đối với các khu vực thần kinh xung quanh. Nếu bạn có những dấu hiệu tương tự, hãy nghi ngờ về bệnh và đến bệnh viện sớm để kiểm tra.
