Hãy phân tích giọng điệu của bài thơ Tức cảnh Pác Bó của Hồ Chí Minh và viết bài văn đáp án.
1. Mẫu số 1
2. Mẫu số 2
Hãy đưa ra nhận xét của bạn về giọng điệu trong bài thơ Tức cảnh Pác Bó của Hồ Chí Minh.
Mẫu 1: Giọng điệu của bài thơ Tức cảnh Pác Bó của Hồ Chí Minh thể hiện sự lạc quan, hóm hỉnh và sảng khoái của tác giả trong cuộc sống nơi rừng núi hoang vu.
Mẫu 2: Phân tích giọng điệu trong bài thơ Tức cảnh Pác Bó của Hồ Chí Minh, ta nhận thấy sự cao cao thượng thượng, niềm tin và sự hy vọng vào tương lai tươi sáng của tác giả.
2. Em có nhận xét gì về giọng điệu của bài thơ Tức cảnh Pác Bó của Hồ Chí Minh, mẫu 2:
Sau 3 thập kỷ đầy gian khổ trên biển hải xa, đầu năm 1941, Chủ tịch Hồ Chí Minh âm thầm trở về Pắc Bó (Cao Bằng). Khoảnh khắc thiêng liêng và xúc động này đã được nhà thơ Tố Hữu ghi lại:
'Sáng Xuân nay, năm 41
Rừng biên giới trắng đầy hoa mơ
Bác về... im lặng. Chim hót
Thánh thót bờ lau, vui ngẩn ngơ...'
(Theo dấu chân của Bác)
Hang Pắc Bó đã trở thành nơi ẩn náu và hoạt động bí mật của Chủ tịch Hồ Chí Minh. Bài thơ 'Tức cảnh Pắc Bó' được Bác viết vào tháng 2 năm 1941 với thể thất ngôn tứ tuyệt Đường luật:
'Khi bình minh soi sáng bờ suối, khi hoàng hôn buông xuống hang
Bài thơ phản ánh sự hoạt động đa dạng, sôi động, và tinh thần lạc quan của người chiến sĩ trong điều kiện bí mật và khó khăn.
Câu đầu thơ mở ra cuộc sống bí mật của nhà thơ trong những ngày đầu trở về, đầy 'bùng nổ'. Hai dòng thơ đầy ấn tượng.
'Khi bình minh soi sáng bờ suối, khi hoàng hôn buông xuống hang'.
Câu thơ nêu bày thời gian, không gian và hành động. Thời gian là 'sáng' và 'tối'; không gian là 'suối' và 'hang'; hành động là 'ra' và 'vào'. Tất cả đã trở thành quy luật, từ sáng đến tối, từ suối đến hang, từ ra đến vào, khi cách mạng vẫn còn đang phát triển, hoạt động chính trị xây dựng phong trào là trọng, còn sự bí mật và khó khăn. Người chiến sĩ vĩ đại của dân tộc sống và làm việc tại Pắc Bó: 'Sáng ra bờ suối, tối vào hang'. Quy luật đó thể hiện tinh thần chủ động và lạc quan trong việc đối phó với mọi tình huống.
Câu thơ thứ hai, ba từ 'vẫn sẵn sàng' có hai cách hiểu rất thú vị. Sống và làm việc bí mật trong núi rừng, hang động chỉ có cháo bẹ rau măng, nhưng sẵn có, đủ dùng ở nơi này. Đằng sau vần thơ là nụ cười của một con người thực tế, gian khổ khó khăn vẫn lạc quan và yêu đời. Sau này, ý tưởng 'giàu có hào phóng' ấy được Người nhắc lại trong bài 'Cảnh rừng Việt Bắc' vào đầu xuân 1947.
'Khách đến thì mời ngô nếp nướng
Săn về thi chén thịt rủng quay
Non xanh nước biếc tha hồ dạo
Rượu ngọt, chè tươi mặc sức say...'
'Vẫn sẵn sàng', 'tha hồ dạo', 'mặc sức say'... là những cách diễn đạt 'tinh tế' nhưng hóm hĩnh và yêu đời.
Trong cách hiểu thứ hai: Mặc dù phải trải qua khó khăn, ăn cháo bẹ rau măng, nhưng tinh thần cách mạng vẫn mãnh liệt, vẫn nhiệt tình. Dù gian khổ không ngừng, nhưng với tinh thần 'vẫn sẵn sàng', Chủ tịch vẫn kiên định trong niềm tin và sự 'cháy lửa'.
'Ai hiểu được ngọn lửa trong hang động Rọi sáng muôn trái tim, vượt mãi về sau!'
(Theo dấu chân của Chủ tịch)
Khác với người xưa, 'công thành, thân thoát', ẩn mình ở nơi yên bình, Chủ tịch Hồ Chí Minh sống và chiến đấu cho một lý tưởng cao cả.
'Bàn đá chông chênh - dấu tích lịch sử của Đảng'
Đất nước đòi hỏi, Bác viết 'Con đường cách mạng'. Phong trào và cán bộ cần, Người viết 'Sử sách Đảng'. Hình ảnh 'bàn đá chông chênh' không chỉ thể hiện khó khăn đầy thách thức mà còn biểu lộ tinh thần hy sinh vì thành công của cách mạng.
Câu cuối bài thơ đem lại âm thanh thú vị. Một lời thốt nổi lên xa xôi:
'Cuộc đời cách mạng thật là đẳng cấp!'
'Sang' ở đây không chỉ là sự giàu có, lịch lãm. Đó là một trạng thái, một triết lý sống, một cách tư duy và cử chỉ tinh tế. Vượt qua gian khổ, khắc nghiệt mà vẫn giữ được vẻ 'sang'. Chỉ có 'cháo bẹ rau măng', chỉ có 'bàn đá chông chênh' mà vẫn tỏa sáng. Sang vì niềm tin vào con đường cách mạng, vì khát khao đánh đuổi chiến thắng trước Nhật, trước Tây. Sang vì lí tưởng, vì cuộc sống tinh thần phong phú, vì sự tự do. Nhà thơ Tố Hữu đã có những dòng thơ tuyệt vời về sự 'sang' của Bác Hồ kính trọng:
'Manh áo vải mong manh trước gió Vẫn thắm hoa sắc, ngát hương tình yêu.'
(Bác ơi)
'Tức cảnh Pắc Bó' là một bài thơ đơn giản, tinh tế, và đẹp đẽ. Thơ là hồn, là cuộc sống, là triết lý của Bác Hồ. Bài thơ này đã đi qua 60 năm, như một bằng chứng lịch sử về những tháng ngày đầy gian khổ của cách mạng Việt Nam và của người lãnh đạo tại nguồn nước mát rượi. Nó khơi dậy trong lòng mỗi người chúng ta bài học về niềm tin lạc quan, lòng yêu đời và mục tiêu cao cả.
""""""-KẾT THÚC""""""""
Sau khi đã thảo luận về giọng điệu của bài thơ Tức cảnh Pác Bó của Hồ Chí Minh, các bạn có thể tiếp tục khám phá và thảo luận về các khía cạnh khác của tác phẩm, như bình giảng bài thơ hoặc đi sâu vào hiểu biết về con người Hồ Chí Minh qua bài thơ để củng cố kiến thức của mình.