Tác giả
Tác giả Hô-me-rơ
1. Tiểu sử
- Hô-me-rơ, nhà thơ huyền thoại Hy Lạp cổ đại, được biết đến qua sử thi I-li-át và Ô-đi-xê, được xem là một trong những nhà thơ xuất sắc nhất của Hy Lạp cổ đại.
- Tiểu sử của ông không chắc chắn, có thể ông sống vào khoảng thế kỉ VIII - VII TCN, nhưng không rõ ông sinh ở Hy Lạp hay Tiểu Á.
- Theo truyền thuyết, Hô-me-rơ bị mù và là một người hát chuyện tài năng.
- Một số học giả nghĩ rằng Hô-me-rơ có thể là một tên hư cấu hoặc là tên gọi chung cho một nhóm người hát chuyện từ thời cổ đại.
- Dù thế nào đi nữa, các tác phẩm của Hô-me-rơ đã trở thành điển hình của văn học trong nhiều thời kỳ sau này.
2. Sự nghiệp văn học
- Hai tác phẩm nổi tiếng của ông là I-li-at và Ô-đi-xê đã được chép lại chính thức vào thế kỉ thứ VI TCN theo lệnh của bạo chúa Athena thời đó là Peisistrator. I-li-at kể về cuộc chiến tại thành Troy, còn Ô-đi-xê kể về cuộc hành trình trở về của nhân vật chính sau cuộc chiến.
Tác phẩm
Héc-to từ biệt Ăng-đrô-mác
1. Thể loại
Sử thi
2. Xuất xứ
a. Sử thi I-li-at
- I-li-at được cho ra đời từ thế kỉ VIII trước Công nguyên
- Đây là thiên sử thi đồ sộ gồm 15693 câu thơ, chia thành 24 khúc ca, kể về những sự kiện diễn ra trong 51 ngày, năm thứ mười của cuộc chiến tranh giữa người Hy Lạp và thành Tơ-roa ở vùng tây bắc bán đảo Tiểu Á, được xác định diễn ra vào khoảng thế kỉ XII trước Công nguyên
- Với cốt truyện được huyền thoại hóa, I-li-at ca ngợi vẻ đẹp lý tưởng của con người trong chiến tranh
b. Văn bản Héc-to từ biệt Ăng-đrô-mác
- Đoạn được trích từ sử thi I-li-at, là phần từ câu thơ 370 đến 496, thuộc khúc ca VI của sử thi I-li-at.
- Nội dung đoạn trích: Héc-to từ biệt Ăng-đrô-mác và con trai để quyết tâm ra trận. Sau cuộc từ biệt xúc động và thiêng liêng, Héc-to đã xác nhận bổn phận và trách nhiệm của mình trước lời khuyên của vợ.
3. Bố cục
- Đoạn 1: Từ đầu đến “xông vào nơi đó”: Hành động và tâm trạng của Ăng – đrô- mác.
- Đoạn 2: Tiếp theo đến “than xé ruột của nàng”: Hành động và tâm trạng của Héc – to.
- Đoạn 3: Phần còn lại: Quyết định dứt khoát, thể hiện tinh thần trách nhiệm của anh hùng Héc – to.
4. Tóm tắt:
Văn bản kể về việc Héc-to từ giã vợ và con trai để tiếp tục tham gia chinh chiến bảo vệ thành Tơ-roa. Trong cuộc từ biệt cảm động và thiêng liêng, Héc-to đã khẳng định bổn phận và trách nhiệm của người trước sự khuyên nhủ của vợ.
II. Tìm hiểu chi tiết
1. Hoàn cảnh
- Cuộc giao chiến giữa quân Hy Lạp và quân Tơ-roa tiếp tục bước sang năm thứ 10 không phân thắng bại. Quân Hy Lạp nhất thời giành thế áp đảo. Hoàng tử Héc-to phải quay về thành giục binh lính, cầu nguyện nữ thần A-tê-na giúp đỡ và từ biệt vợ con.
2. Nhân vật Héc – to
- Những phẩm chất của anh hùng Hy Lạp thời cổ đại là anh hùng của cuộc chiến. Phẩm chất cao quý của nhân vật là lòng dũng cảm, can đảm, luôn ở tuyến đầu hi sinh vì cộng đồng trong cuộc chiến chống lại kẻ thù, không sợ thất bại. Anh hùng có hình ảnh mạnh mẽ, cường tráng. Nhân vật anh hùng là biểu tượng của ý chí và sức mạnh cộng đồng. Đây là hình tượng được lý tưởng hóa, tóm lược, mang trong mình ý thức và sức mạnh cộng đồng.
3. Nhân vật Ăng – đrô – mác
- Hành động và lời nói của Ăng-đrô-mác thể hiện nàng là một người phụ nữ dịu dàng, hiền hậu khi thuyết phục, khuyên bảo chồng không nên tham gia chiến tranh. Nàng đã sử dụng lời lẻ mềm mại, câu chuyện từ người thân yêu nhất để thuyết phục Héc-to. Ngoài ra, nàng còn là người vợ quan tâm, yêu thương chồng con, lo lắng cho chồng khi nghe tin từ chiến trường; khi chia tay Héc-to, nàng liên tục quay lại nhìn chồng với lòng nhớ mong không nguôi.
4. Giá trị nội dung
- Đoạn trích đã thành công trong việc mô tả nhân vật anh hùng Héc-to - hình ảnh đại diện cho những anh hùng của Hy Lạp cổ điển với những phẩm chất tiêu biểu như can đảm, dũng cảm, tự trọng và không sợ kẻ thù.
- Thể hiện sự kiên cường, dũng cảm và công bằng của người anh hùng khi phải đối mặt với sự lựa chọn giữa lợi ích gia đình và cộng đồng, thể hiện lòng kiên định và quyết tâm của người anh hùng trước những khó khăn nhưng vẫn chọn con đường chiến đấu vì lợi ích cộng đồng.
- Mang lại bài học về việc phải đối mặt với sự lựa chọn giữa trách nhiệm với gia đình và cộng đồng đối với mỗi cá nhân.
- Giúp độc giả cảm nhận được không khí căng thẳng của chiến tranh trong thời kỳ đó và sự tôn trọng, ngưỡng mộ đối với những nhân vật anh hùng.
5. Giá trị nghệ thuật
- Văn bản đã xây dựng nhân vật anh hùng Héc-to theo mô-tip đặc trưng của anh hùng trong sử thi, thể hiện đúng những đặc điểm cơ bản của nhân vật anh hùng.
- Sử dụng ngôn từ và ngữ điệu rất mượt mà, kết hợp sự miêu tả và biểu đạt tự nhiên, sống động.
- Thể hiện được những đặc điểm cơ bản của thể loại sử thi, nghệ thuật mô tả tâm lý nhân vật.