Số lượng phân loại của hệ thống đô thị Việt Nam hiện tại là bao nhiêu?
Câu hỏi: Hệ thống đô thị hiện nay của Việt Nam được phân loại như thế nào?
A. Có 3 loại.
B. Có 4 loại.
C. Có 5 loại.
D. Có 6 loại.
Đáp án:
Dựa trên các tiêu chí như số dân, chức năng, mật độ dân số và tỷ lệ phi nông nghiệp, hệ thống đô thị ở Việt Nam được phân loại thành sáu nhóm khác nhau. Các loại đô thị bao gồm: loại đặc biệt, loại I, loại II, loại III, loại IV và loại V, được công nhận bởi cơ quan nhà nước có thẩm quyền.
- Đô thị loại đặc biệt bao gồm các thành phố trung ương với quận nội thành, huyện ngoại thành và các đô thị phụ thuộc.
- Đô thị loại I và II là thành phố trực thuộc Trung ương, bao gồm quận nội thành, huyện ngoại thành, và có thể có các đô thị phụ thuộc. Thành phố loại I và II thuộc tỉnh bao gồm phường nội thành và xã ngoại thành.
- Đô thị loại III bao gồm thành phố hoặc thị xã thuộc tỉnh, có phường nội thành, nội thị và xã ngoại thành, ngoại thị.
- Đô thị loại IV là thị xã thuộc tỉnh, bao gồm phường nội thị và xã ngoại thị.
- Đô thị loại V và IV là thị trấn thuộc huyện, có khu phố xây dựng tập trung và có thể có các điểm dân cư nông thôn.
Lựa chọn đúng là: D
2. Về lý thuyết đô thị hóa
2.1. Đặc điểm
a. Đô thị hóa tại Việt Nam diễn ra khá chậm và hiện vẫn ở mức độ thấp.
- Đô thị hóa bắt đầu từ thế kỷ III trước Công Nguyên với sự hình thành các đô thị đầu tiên như Cổ Loa.
- Thế kỷ VI chứng kiến sự phát triển mạnh mẽ của các thành phố như Thăng Long, Phú Xuân, Hội An, Đàng Ngoài, và Phố Hiến.
- Trong thời kỳ Pháp thuộc, các đô thị có quy mô nhỏ chủ yếu phục vụ cho mục đích hành chính và quân sự.
- Giai đoạn từ năm 1945 đến 1954, đô thị hóa diễn ra một cách từ từ.
- Từ năm 1954 đến 1975, đô thị hóa ở miền Nam phục vụ mục tiêu thôn tính của Mỹ, còn ở miền Bắc gắn liền với công nghiệp hóa.
- Kể từ năm 1975, quá trình đô thị hóa đã có những bước tiến đáng kể.
b. Tỷ lệ dân số sống tại các đô thị đang có xu hướng gia tăng.
- Từ mức 19,5% vào năm 1990, tỷ lệ này đã tăng lên 26,9% vào năm 2005.
- Dù vậy, tỷ lệ dân cư đô thị vẫn thấp hơn so với nhiều quốc gia trong khu vực và toàn cầu.
c. Sự phân bố đô thị trên các vùng lãnh thổ còn không đồng đều.
- Đô thị trên toàn quốc được phân bố một cách không đều.
Bảng: Phân bố đô thị và tỷ lệ dân cư đô thị theo các khu vực vào năm 2006.
2.2. Cấu trúc của mạng lưới đô thị
- Mạng lưới đô thị tại Việt Nam được phân loại dựa trên nhiều yếu tố như dân số, chức năng, mật độ dân cư, tỷ lệ phi nông nghiệp, và được chia thành 6 loại: loại đặc biệt, loại 1, 2, 3, 4, và 5.
- Thêm vào đó, các đô thị được phân chia theo cấp quản lý thành đô thị trực thuộc Trung ương và đô thị thuộc tỉnh.
2.3. Ảnh hưởng của đô thị hóa đối với sự phát triển kinh tế - xã hội
- Tích cực:
+ Đô thị hóa thúc đẩy mạnh mẽ sự chuyển mình trong cơ cấu kinh tế.
+ Nó đóng góp quan trọng vào sự phát triển kinh tế - xã hội của các địa phương và khu vực xung quanh.
+ Tăng cường tiêu thụ hàng hóa đa dạng giúp thu hút vốn đầu tư nước ngoài và thúc đẩy sự tăng trưởng.
+ Tạo ra nhiều cơ hội việc làm và nguồn thu nhập cho người lao động.
- Tiêu cực:
+ Đô thị hóa có thể gây ra tình trạng ô nhiễm môi trường nghiêm trọng.
+ Nó có thể tác động đến an ninh trật tự xã hội và tạo ra áp lực trong việc tạo ra việc làm.
3. Bài tập áp dụng liên quan
CÂU 1:
Đô thị cổ xưa nhất ở Việt Nam là
A. Phú Xuân.
B. Phố Hiến.
C. Cổ Loa.
D. Tây Đô.
Đáp án đúng là: C
Giải thích: Đô thị cổ xưa nhất ở nước ta là Cổ Loa, được xây dựng vào thế kỉ III trước Công Nguyên.
CÂU 2:
Hà Nội và TP. Hồ Chí Minh đảm nhiệm chức năng
A. là các trung tâm kinh tế.
B. trung tâm chính trị và hành chính.
C. trung tâm văn hóa và giáo dục.
D. tổng hợp và khái quát.
Đáp án: D
Giải thích:
- Hà Nội, thủ đô của Việt Nam, là trung tâm chủ chốt về kinh tế, văn hóa, giáo dục, hành chính và chính trị. Thành phố này quy tụ nhiều khu công nghiệp, công ty, bệnh viện, trường học và các địa điểm văn hóa - chính trị nổi bật như Nhà hát Lớn, Lăng Chủ tịch, trụ sở các bộ ngành và cơ quan Chính phủ.
- Tương tự, TP. Hồ Chí Minh là một trung tâm kinh tế quan trọng, được công nhận là đô thị đặc biệt. Thành phố này nổi bật với các trường đại học lớn, bệnh viện Trung ương và nhiều điểm văn hóa du lịch lớn như Dinh Thống Nhất, các nhà hát và bảo tàng. TP. Hồ Chí Minh cũng là trung tâm giải trí sôi động nhất nước.
Với sự tập trung của nhiều chức năng và tiện ích, hai thành phố này được coi là có vai trò tổng hợp.
CÂU 3:
Nhận định nào sau đây không phản ánh đúng đặc điểm đô thị hóa ở nước ta?
A. Đô thị hóa đang tiến triển một cách chậm rãi.
B. Mức độ đô thị hóa còn thấp.
C. Tỷ lệ dân cư sống ở thành phố gia tăng.
D. Đô thị phân bố đều giữa các khu vực.
Đáp án: D
Giải thích: Đặc điểm đô thị hóa tại nước ta là sự phân bố đô thị không đều giữa các vùng. Các đô thị chủ yếu tập trung ở khu vực Trung du và miền núi Bắc Bộ, sau đó là Đông Bắc, miền Trung và miền Nam. Vì vậy, nhận định D không chính xác.
CÂU 4:
Nguyên nhân chính dẫn đến sự phát triển mạnh mẽ của đô thị hóa gần đây là
A. sự phát triển mạnh mẽ của công nghiệp hóa.
B. đô thị hóa diễn ra một cách tự phát.
C. đời sống người dân được cải thiện.
D. tốc độ phát triển kinh tế nhanh chóng.
Đáp án: A
Giải thích: Gần đây, Việt Nam đã thực hiện chính sách Đổi mới, thúc đẩy công nghiệp hóa và hiện đại hóa, đặc biệt trong ngành công nghiệp và dịch vụ. Nhờ vậy, cơ sở hạ tầng và kiến trúc đã được nâng cấp, tạo ra nhiều việc làm và cải thiện đời sống dân cư. Điều này dẫn đến sự hình thành các thành phố công nghiệp và đô thị lớn, thu hút nhiều cư dân. Do đó, công nghiệp hóa đã làm gia tăng đáng kể đô thị hóa ở Việt Nam.
CÂU 5:
Nhận định nào sau đây không chính xác về đặc điểm đô thị hóa tại Việt Nam?
A. Hoạt động của cư dân vẫn chủ yếu liên quan đến nông nghiệp.
B. Dân số ở các khu vực thành phố đang gia tăng nhanh chóng.
C. Cư dân ngày càng tập trung vào các thành phố lớn và siêu lớn.
D. Lối sống đô thị đang ngày càng trở nên phổ biến.
Đáp án: A
Giải thích: Đô thị hóa gắn liền với sự phát triển kinh tế, bao gồm công nghiệp hóa và hiện đại hóa. Dân cư đô thị chủ yếu làm việc trong các ngành công nghiệp và dịch vụ, không phải nông nghiệp. Vì vậy, nhận định A không chính xác.
CÂU 6:
Theo Atlat Địa lý Việt Nam trang 4 - 5, các đô thị trực thuộc Trung ương của nước ta bao gồm
A. Hà Nội, Hải Phòng, Đà Nẵng, TP. Hồ Chí Minh, Cần Thơ.
B. Hà Nội, Đà Nẵng, TP. Hồ Chí Minh, Đà Lạt, Cần Thơ.
C. Hà Nội, TP. Hồ Chí Minh, Hạ Long, Cần Thơ, Huế.
D. Hà Nội, TP. Hồ Chí Minh, Huế, Đà Nẵng, Cần Thơ.
Đáp án: A
Giải thích: Theo Atlat Địa lý Việt Nam trang 4-5, các đô thị trực thuộc Trung ương bao gồm Hà Nội, Hải Phòng, Đà Nẵng, TP. Hồ Chí Minh và Cần Thơ. Vì vậy, đáp án chính xác là A.
Bài viết của Mytour đã hoàn tất với thông tin về việc phân chia hệ thống đô thị của Việt Nam hiện tại. Cảm ơn quý độc giả đã quan tâm theo dõi!