1. Cứng hàm là gì?
Xảy ra khi các cơ nhai ở hàm bị viêm hoặc co thắt, khiến chúng ta không thể mở miệng một cách tự nhiên hoặc hoàn toàn. Những rắc rối dần xuất hiện như khó khăn trong việc ăn uống, vệ sinh răng miệng, và thậm chí là nói chuyện.
Vậy những ai có nguy cơ cao mắc phải hiện tượng cứng hàm?
-
Những người mới nhổ răng khôn.
-
Bệnh nhân mắc ung thư liên quan đến vùng miệng.
-
Người vừa trải qua phẫu thuật răng hàm, hoặc xạ trị vùng đầu hoặc cổ.
-
Người có vết thương bẩn trên cơ thể gần đây.

Cứng hàm gây đau đớn và khó khăn trong việc mở miệng
2. Nguyên nhân của bệnh từ đâu mà ra?
Cứng hàm không phải là bệnh tự phát mà thường xuất phát từ những ảnh hưởng hoặc tác động cơ học. Một số nguyên nhân phổ biến bao gồm:
Bệnh uốn ván
Đây là một bệnh thần kinh đặc biệt nguy hiểm, do vi khuẩn Clostridium Tetani gây ra. Uốn ván có thể xuất hiện khi có vết thương hở và vi khuẩn xâm nhập. Trong môi trường yếm khí, vi khuẩn sinh sôi, tạo ra độc tố và xâm nhập vào máu.
Các triệu chứng bao gồm: co thắt cơ, cứng cơ hàm và mặt, lan dần ra các chi và lưng, gây khó thở. Nếu độc tố uốn ván lan rộng khắp cơ thể, tỷ lệ tử vong có thể lên đến 30%.
Chấn thương
Sau chấn thương ở đầu hoặc hàm,... các bộ phận này cần thời gian “nghỉ ngơi”, đặc biệt là quai hàm. Vì lý do này, vùng hàm sẽ cứng lại để tăng khả năng phục hồi.
Tổn thương khớp thái dương hàm
Một số yếu tố như chấn thương, viêm khớp, hoặc di truyền có thể gây đau hai khớp thái dương hàm, dẫn đến đau hoặc cứng vùng gần tai hoặc mặt. Tuy nhiên, tình trạng này thường có thể tự khỏi trong thời gian ngắn mà không cần can thiệp y tế.
Nhổ răng
Cứng hàm có thể xảy ra khi nhổ răng, đặc biệt là nhổ răng khôn. Đôi khi cứng hàm chỉ là phản ứng tự nhiên nhằm giúp quai hàm có thời gian nghỉ ngơi và phục hồi. Tuy nhiên, một số trường hợp khác có thể do kim tiêm làm tổn thương mô xung quanh hoặc do nhiễm trùng.
Ảnh hưởng từ các lần xạ trị ung thư vùng đầu hoặc cổ
Các khối u phát triển ở vùng họng hoặc hàm miệng là một trong những nguyên nhân ảnh hưởng đến chức năng hoạt động của các vùng này. Hơn nữa, sau mỗi lần xạ trị loại bỏ khối u, mức độ cứng hàm có thể tăng lên.

Tác động của kim tiêm trong quá trình nhổ răng là một trong những nguyên nhân gây cứng hàm
3. Có dễ dàng nhận biết cứng hàm qua các triệu chứng ban đầu không?
Khi xuất hiện tình trạng cứng hàm, triệu chứng điển hình nhất là bệnh nhân khó mở to miệng như bình thường. Ngoài ra, một số triệu chứng khác có thể đi kèm như:
-
Đau nhức vùng hàm.
-
Các hoạt động liên quan đến vùng miệng đều bị gián đoạn như: không thể mở to miệng để ăn uống, nuốt thức ăn, ngay cả việc đánh răng hàng ngày,...
-
Vùng hàm bị đau thắt.

Cứng hàm khiến người bệnh gặp khó khăn trong việc mở to miệng
4. Có thể điều trị cứng hàm tại nhà không?
Do là căn bệnh có khả năng tự phục hồi, nên nhiều người thường chủ quan không chú trọng điều trị. Tuy nhiên, thời gian phục hồi của tình trạng quai hàm bị cứng có thể rất lâu, phụ thuộc vào từng trường hợp cụ thể. Bệnh càng kéo dài, càng ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe và cuộc sống của chúng ta.
Do đó, việc điều trị bệnh đóng vai trò rất quan trọng giúp cơ thể nhanh chóng hồi phục. Một số phương pháp có thể kể đến như:
-
Điều trị bằng các loại thuốc như thuốc giãn cơ, chống viêm, giảm đau,... Đây là phương pháp phổ biến nhất. Tuy nhiên, bệnh nhân cần tuân theo chỉ dẫn của bác sĩ để tránh các trường hợp dị ứng hoặc kháng thuốc.
-
Sử dụng các thiết bị kéo duỗi hàm để hỗ trợ. Cách này giúp người bệnh có thể mở rộng miệng thêm từ 5 - 10 mm.
-
Thường xuyên thực hiện các biện pháp vật lý trị liệu như mát xa hoặc kéo duỗi hàm.
-
Thiết lập chế độ ăn đầy đủ dinh dưỡng, tránh các loại thức ăn cứng, thô trong thời gian có triệu chứng. Thay vào đó, nên ăn thức ăn mềm, dễ nhai và nuốt cho đến khi tình trạng cứng hàm giảm hẳn.
Ngoài các biện pháp nhờ bác sĩ, chúng ta cũng có thể giảm thiểu hoặc phòng ngừa cứng hàm tại nhà bằng một số cách sau:
-
Thường xuyên mát xa vùng xương hàm và mặt để giảm nguy cơ cứng hàm và giúp máu lưu thông tốt, làm đẹp da mặt.
-
Tập thể dục cho xương quai hàm bằng cách di chuyển hàm từ phải sang trái, giữ yên vài giây, sau đó di chuyển ngược lại. Bạn có thể luyện tập bất cứ lúc nào và ở đâu để cải thiện sức khỏe cơ hàm.
-
Di chuyển quai xương hàm theo hình vòng tròn để cải thiện chức năng của các xương.
-
Thường xuyên luyện tập kéo duỗi quai hàm bằng cách mở miệng rộng hết mức và giữ yên vài giây.
-
Loại bỏ thói quen nghiến chặt hàm hoặc răng.
Ngoài ra, hãy xây dựng lối sống lành mạnh, tập thể dục thường xuyên, tham gia các buổi tập yoga để cân bằng cuộc sống. Giữ tinh thần vui vẻ, lạc quan, tránh xa các yếu tố gây stress kéo dài. Thực hiện những điều đơn giản này hàng ngày không chỉ giúp hạn chế tình trạng cứng hàm mà còn phòng ngừa nhiều bệnh khác.

Tuân thủ hướng dẫn của bác sĩ sẽ giúp tăng hiệu quả trong điều trị cứng hàm
Cứng hàm mặc dù không phổ biến và không gây nguy hiểm nghiêm trọng cho sức khỏe, nhưng vẫn có thể ảnh hưởng đến cuộc sống nếu không được phòng ngừa và điều trị sớm. Chúng tôi hy vọng bài viết này sẽ giúp bạn hướng tới việc xây dựng và duy trì một cuộc sống vui vẻ, khỏe mạnh, không bị bệnh tật ngay từ bây giờ!