Buzz
1. Tại sao việc hiểu tâm lý theo từng độ tuổi của con là cần thiết cho cha mẹ?
Hành vi, thái độ, và tâm trạng của con thay đổi liên tục. Cha mẹ cần nắm vững kiến thức về tâm lý theo từng độ tuổi để biết cách chăm sóc và bảo vệ con khỏi những rắc rối tâm lý không mong muốn.
Ý nghĩa của việc hiểu tâm trạng theo từng độ tuổi là gì
Dựa theo thống kê của UNICEF, từ 8-29% trẻ em và vị thành niên ở Việt Nam gặp phải vấn đề về sức khỏe tâm thần. Bộ Y tế cũng lưu ý rằng, 15% trong số 95 triệu người dân Việt Nam thường xuyên trải qua căng thẳng và các rối loạn tâm lý, đặc biệt là ở độ tuổi trẻ, họ phải đối mặt với nhiều áp lực và stress.
Mỗi độ tuổi của trẻ có những đặc điểm và hành vi riêng, chia thành 04 nhóm chính:
-
Trẻ từ 0-1 tuổi, còn được gọi là trẻ sơ sinh.
-
Trẻ từ 1-3 tuổi, trong giai đoạn bắt đầu tập đi.
-
Trẻ từ 4-12 tuổi.
-
Trẻ từ 13-18 tuổi, hay còn gọi là thanh thiếu niên.
Bằng cách nắm bắt được các giai đoạn phát triển tâm lý của con, cha mẹ sẽ có kiến thức để bảo vệ và nuôi dưỡng tâm hồn của con, giúp họ tránh xa khỏi những tiêu cực.
2. Tính cách của trẻ theo độ tuổi từ 0 đến 1
Trẻ từ 0 đến 1 tuổi được gọi là trẻ sơ sinh. Các giai đoạn phát triển tâm lý của trẻ trong độ tuổi này được chia thành 3 giai đoạn: từ 0 đến 3 tháng (giai đoạn mới sinh), từ 3 đến 8 tháng và từ 9 đến 12 tháng.
2.1 Giai đoạn từ 0 đến 3 tháng
Với những trẻ mới sinh vài tháng, chúng thường giao tiếp qua tiếng kêu và ánh mắt. Chúng thích nghe giọng nói của cha mẹ. Ở tháng thứ 2 hoặc thứ 3, trẻ có thể bắt đầu biết cười.
Trẻ nhỏ chỉ sử dụng ánh mắt để giao tiếp
2.2 Giai đoạn từ 3 đến 8 tháng
Khi bé tròn 3 tháng tuổi, bé có khả năng nghe và nhận biết được tiếng cha mẹ nói. Bé biết khóc khi buồn và cười khi vui. Ở giai đoạn này, bé cũng có khả năng nhận ra mặt người quen và không quen.
2.3 Giai đoạn từ 9 đến 12 tháng
Trong thời gian này, bé thường rất thích được ôm và sẵn lòng ôm lại. Biểu hiện về cảm xúc như vui vẻ hoặc buồn bã cũng trở nên rõ ràng hơn. Bé cảm thấy vui vẻ khi ở cạnh bạn bè, nhưng chưa phải là mối quan tâm hàng đầu.
Suốt giai đoạn từ 0 đến 1 tuổi, có thể có những tuần con trải qua khủng hoảng. Vì vậy, cha mẹ cần chăm sóc con một cách cẩn thận và quan tâm.
3. Tâm lý của trẻ từ 1 đến 3 tuổi có những đặc điểm gì?
Tiếp tục phân chia thành hai nhóm: trẻ 1 tuổi và trẻ từ 2 đến 3 tuổi.
3.1 Với trẻ 1 tuổi
Khi đạt một tuổi, trẻ bắt đầu nhận ra hình ảnh của mình qua gương và cũng nhận ra sự tồn tại của một người hoặc vật dù không thể nghe hoặc nhìn thấy chúng.
3.2 Với trẻ từ hai đến ba tuổi
Cảm xúc của trẻ trong độ tuổi này được biểu hiện rõ ràng nhưng cũng biến đổi nhanh chóng như chong chóng. Chúng có thể trở nên giận dữ và nổi nóng khi không thích một điều gì đó. Bởi chúng đang trong quá trình tự tìm hiểu bản thân và quyết định của chúng là “muốn làm gì thì mới làm”. Trong thời kỳ này, trẻ cũng bắt đầu gần gũi hơn với người lạ.
Các câu hỏi như: “Cái gì?” “Thế nào?” “Tại sao?” thường được trẻ đặt ra liên tục vì chúng bắt đầu cảm thấy tò mò. Khi đạt 3 tuổi, trẻ có thể tham gia các hoạt động nhóm với bạn bè cùng trang lứa. Họ cũng nhận ra khi mình làm sai và trí tưởng tượng của trẻ đang phát triển. Hầu hết trẻ trong độ tuổi này đều thích thú với trò chơi đóng vai.
Trẻ bắt đầu lắng nghe ý kiến của cha mẹ khi đạt 3 tuổi
4. Tính cách phát triển tâm lý của trẻ từ 4 đến 12
Trẻ ở độ tuổi 4-5 (trước khi đi học), 6-10 (học tiểu học), 11-12 (dậy thì) là ba giai đoạn phát triển khác nhau, trong đó, mối quan hệ, tình cảm, cảm xúc và hành động của trẻ đều không giống nhau.
4.1 Các giai đoạn phát triển tâm lý từ 4 đến 6 tuổi
Ở độ tuổi này, trẻ rất thích kết bạn và làm việc nhóm. Tuy nhiên, họ thường thể hiện sự tức giận một cách trực tiếp qua hành động và lời nói. Trẻ đã phát triển khả năng độc lập nhưng vẫn cần sự hỗ trợ từ bố mẹ.
Trẻ ở độ tuổi lớn hơn 5 cần sự quan tâm và yêu thương từ phụ huynh. Đôi khi, họ vẫn chưa thể đối mặt với thất bại và cần được ủng hộ. Bởi vì họ muốn chứng tỏ bản thân và có mong muốn trở thành người xuất sắc nhất.
Trẻ từ 7 đến 10 tuổi bắt đầu nhận thức rõ hơn về hành vi của mình, sợ bị phê phán và thường quan tâm đến cách mọi người xung quanh phản ứng. Đúng hơn là họ trở nên nhạy cảm và cần sự động viên, khích lệ từ cha mẹ.
4.2 Các giai đoạn phát triển tâm lý từ 10 đến 12 tuổi
Trẻ ở độ tuổi dậy thì bắt đầu nhìn nhận thế giới một cách phức tạp hơn. Do đó, có những biến đổi lớn trong cảm xúc và suy nghĩ của họ. Họ dần trưởng thành và có hướng đi rõ ràng cho bản thân.
Khi bước vào tuổi 11, thời gian dành cho bạn bè trở nên quan trọng hơn. Trẻ dần giảm sự tham gia vào các hoạt động gia đình.
Trẻ bắt đầu giảm thiểu việc tham gia các hoạt động cùng gia đình
5. Hiểu tâm lý con người theo độ tuổi từ 13 đến 18
Một số trẻ có thể gặp phải vấn đề về rối loạn tâm lý khi dậy thì. Điều này làm cho cảm xúc thay đổi liên tục và phụ huynh cần phải theo dõi chặt chẽ.
5.1 Các giai đoạn phát triển tâm lý từ 13 đến 14 tuổi
Trẻ ở độ tuổi này được gọi là thanh thiếu niên. Họ bắt đầu quan tâm nhiều hơn đến bạn bè. Sở thích về âm nhạc, thời trang, kiểu tóc, và tính cách thường bị ảnh hưởng bởi bạn bè.
5.2 Các giai đoạn phát triển tâm hồn theo từng độ tuổi 15-18
Áp lực đồng trang lứa bắt đầu tỏ rõ từ khoảng 11 tuổi. Nhưng phải đến 15 tuổi, thanh thiếu niên mới có thể đối mặt trực tiếp với áp lực mà không cảm thấy tự ti.
Trẻ trở nên tự chủ hơn và mong muốn tự làm mọi thứ. Nhưng chúng cũng dễ bị bối rối bởi những thay đổi sắp xảy ra. Như việc tốt nghiệp, lựa chọn ngành học và bước vào đại học, hoặc thậm chí là kết hôn. Những mối quan hệ bạn bè chặt chẽ cũng được hình thành trong giai đoạn này.
Tuy nhiên, đây cũng là thời điểm mà trẻ bắt đầu có ham muốn về tình dục. Chúng có khả năng nhận biết cụ thể hơn về bản thân và xu hướng tình dục của mình.
Trẻ phải đối mặt với nhiều áp lực khi trưởng thành
Dựa vào tâm lý phát triển theo độ tuổi của con người, ở mỗi giai đoạn, trẻ có những mong muốn và suy nghĩ khác nhau. Để con phát triển toàn diện và vượt bậc, cha mẹ cần hiểu được cách nuôi dưỡng cảm xúc và tinh thần của trẻ, và khám phá tiềm năng trong con mình.
Các bậc phụ huynh cần đi cùng con trong các bước quan trọng của quá trình phát triển. Để thực hiện điều đó, cha mẹ cần hiểu được tâm lý phát triển theo độ tuổi của trẻ như Mytour đã đề cập!
