Buzz
Tất cả bí quyết của cuộc sống là biết đặt niềm tin và chờ đợi, vì niềm tin và chờ đợi thì mọi thứ đều đến. Bạn có nhớ câu chuyện Cinderella không?...
Vui buồn xoay vòng trong cuộc đời. Bí quyết của cuộc sống chính là biết tin tưởng và đợi chờ, vì tin tưởng và chờ đợi thì mọi điều đều có thể xảy ra. Bạn có nhớ câu chuyện Cinderella không?... - Trích từ 'Hạnh Phúc Mười Hai' - Vũ Bằng.
Trong truyền thuyết cổ Hy Lạp, Cinderella là cô gái nghèo hiếu thảo sống ở trong nhà đồng nát của một bà mẹ kế ác độc và hai cô con gái ruột của bà ta. Nhưng cuộc sống của Cinderella đã thay đổi khi cô gặp được một chàng hoàng tử tốt bụng và lịch lãm. Cùng với sự giúp đỡ của một bà tiên, Cinderella đã có được bức tượng đẹp như mơ, và từ đó cuộc sống của cô đã thay đổi hoàn toàn.
Dựa trên câu chuyện cổ tích nổi tiếng, Bernard Shaw viết kịch bản Cinderella vào năm 1913. Đến năm 1956, Cinderella của Bernard Shaw được chuyển thể thành vở nhạc kịch Công Chúa Lọ Lem, lập nên kỷ lục về số lần biểu diễn liên tục nhất tại nhà hát Broadway. Công Chúa Lọ Lem sau đó được chuyển thể thành phim (1964), thu hút sự chú ý lớn với sự tham gia của ngôi sao nổi tiếng Audrey Hepburn trong vai chính, công chúa Cinderella.
Trong phiên bản hiện đại của câu chuyện Cinderella do Bernard Shaw sáng tác, giáo sư ngôn ngữ Henry Higgins tự tin rằng mình có thể giúp một cô gái nông thôn như Cinderella trở thành một quý cô lịch lãm và tinh tế. Và ông đã làm được điều đó. Tuy nhiên, như Eliza đã nói với người bạn của Higgins, Pickering, điều quan trọng không phải là những gì cô học hay làm, mà là cách mọi người đối xử với cô.
“Bạn có thấy không, thực ra, ngoài những điều như cách ăn mặc, cách nói chuyện hay những điều tương tự, sự khác biệt giữa một quý bà và một cô gái bán hoa không phải ở cách cô ấy hành xử mà ở cách người ta đối xử với cô ấy. Bạn sẽ mãi là một cô gái bán hoa đối với giáo sư Higgins, vì ông ta luôn coi bạn như một cô gái bán hoa và sẽ luôn như vậy, nhưng bạn biết rằng bạn có thể là một quý bà đối với anh ta, vì anh ta luôn trân trọng bạn như một quý bà, và sẽ luôn như vậy”.
Hiệu ứng Pygmalion hay còn được gọi là Self-fulfilling prophecy (lời tiên đoán tự trở thành hiện thực) được coi là một khía cạnh quan trọng trong quản lý nhân sự. Nếu một người (hoặc chính bạn) nghĩ rằng bạn thông minh hoặc ngu dốt hoặc bất cứ điều gì khác, họ sẽ đối xử với bạn theo cách họ nghĩ. Và nếu bạn được đối xử như là một người thông minh hoặc ngu dốt hoặc bất cứ điều gì khác, bạn sẽ cư xử và thậm chí trở thành như vậy. Do đó, những 'tiên đoán' ban đầu của họ về bạn sẽ trở thành hiện thực! Tóm lại, khi một ý tưởng đã hình thành, thậm chí khi nó không phản ánh thực tế, chúng ta vẫn có xu hướng hành động dựa trên ý tưởng đó. Và kỳ diệu thay, kết quả sẽ xảy ra đúng như kỳ vọng, như một phép màu!'
Hiệu ứng Pygmalion được diễn giải thông qua bốn giai đoạn sau:
- Chúng ta hình thành kỳ vọng về con người hoặc sự kiện
- Chúng ta truyền đạt kỳ vọng đó qua các dấu hiệu giao tiếp, cách xử sự...
- Người khác thường phản ứng lại các dấu hiệu đó bằng cách điều chỉnh hành vi của họ để phù hợp
- Kết quả là những dự đoán ban đầu thành hiện thực
Kết quả ảnh hưởng lại những dự đoán ban đầu, tăng cường niềm tin vào những điều chúng ta đã nghĩ về con người hoặc sự kiện đó. Bốn giai đoạn trên tạo nên vòng tròn của “lời tiên đoán tự trở thành hiện thực” (vòng tròn của tự thực hiện tiên đoán). Vòng lặp càng “quay” nhiều càng tăng cường ảnh hưởng của nó. Điều này cũng giải thích phần nào cơ sở tâm lý cho “phép lạ” trong bí quyết luật hấp dẫn (The Secret – Luật Hấp Dẫn): những suy nghĩ lạc quan, tích cực sẽ thu hút đến chúng ta những may mắn, hạnh phúc và ngược lại, những suy nghĩ tiêu cực thường dẫn đến những kết quả tuyệt vọng, “xui xẻo” như một dạng tự thực hiện tiên đoán ám thị.
“Cách tốt nhất để dự đoán tương lai là tự mình sáng tạo ra nó” – Peter F. Drucker
Hiệu ứng Pygmalion có ý nghĩa quan trọng khi được áp dụng trong quản lý nhân sự và giáo dục, đặc biệt là trong việc giáo dục các trẻ đặc biệt. Người ta nhận thấy rằng nhân viên/học sinh có xu hướng thể hiện, hoàn thành công việc tốt hơn khi được cấp trên/thầy giáo tôn trọng, kỳ vọng và tin tưởng. Đôi khi họ còn phân biệt thành hai loại: (1) Hiệu ứng Pygmalion – sức mạnh của sự kỳ vọng của cấp trên đối với nhân viên (hoặc thầy giáo đối với học sinh) và (2) hiệu ứng Galatea – sức mạnh của sự tự kỳ vọng (của nhân viên/học sinh vào bản thân). Người ta cho rằng hiệu ứng Galatea (năng lực của sự tự kỳ vọng) này thậm chí còn quan trọng hơn cả hiệu ứng Pygmalion. Vì vậy, người thầy giáo giỏi phải là người biết truyền niềm tin và sự kỳ vọng vào bản thân của học trò.
“Đối xử với một người theo như họ hiện tại, họ sẽ vẫn giữ nguyên như thế.
Đối xử với họ theo như họ có thể và nên làm, họ sẽ trở thành như thế có thể và nên làm” – Goethe.
