Hiệu Ứng Mandela: Niềm Tin Lan Truyền, Một Không Tin

Buzz

Nội dung bài viết

Hiệu ứng Mandela xảy ra khi có rất nhiều người tin vào sự xuất hiện của một sự kiện nào đó cho dù nó hoàn toàn không có thật.

Nguồn Gốc của Hiệu ứng Mandela

Một số ví dụ về hiệu ứng Mandela

Nguyên nhân của hiệu ứng Mandela

Thực tại song song

Ký ức giả

Các khái niệm liên quan đến bộ nhớ

Xem thêm

Đọc tóm tắt

- Hiệu ứng Mandela là hiện tượng khi nhiều người tin vào sự xuất hiện của một sự kiện không có thật.
- Fiona Broome tạo ra tên gọi Hiệu ứng Mandela vào năm 2009 sau khi nói về việc Nelson Mandela qua đời trong những năm 1980s.
- Ví dụ về hiệu ứng Mandela bao gồm câu chuyện về Vua Henry VIII, câu thoại của Darth Vader, và câu nói trong câu chuyện Bạch Tuyết.
- Nguyên nhân của hiệu ứng Mandela có thể liên quan đến thực tại song song và ký ức giả.
- Các khái niệm liên quan đến bộ nhớ như định hình ký ức, nhận thông tin sai sau một sự kiện, và khởi đầu có thể giải thích hiệu ứng Mandela.

Hiệu ứng Mandela xảy ra khi có rất nhiều người tin vào sự xuất hiện của một sự kiện nào đó cho dù nó hoàn toàn không có thật.

Nguồn Gốc của Hiệu ứng Mandela

Fiona Broome là người tạo ra tên gọi Hiệu ứng Mandela vào năm 2009, khi cô tạo một trang web để ghi nhận lại những quan sát của mình về hiện tượng này.

Cụ thể, trong một buổi hội thảo, Fiona đã nói về sự ra đi đầy đáng tiếc của nguyên Tổng thống Nam Phi, Nelson Mandela. Rất nhiều người sau đó cho biết họ cũng nhớ đến câu chuyện tương tự, về những bài báo đưa tin Nelson Mandela qua đời trong một trại giam ở Nam Phi vào những năm 1980s, và bài phát biểu của vợ nguyên Tổng thống về sự việc này.

Tuy nhiên, đây là sự việc không có thật, vì nguyên Tổng thống Nam Phi mất năm 2013. Kinh ngạc vì những “ký ức” giống nhau của mọi người về một câu chuyện chưa bao giờ xảy ra, Fiona Broome quyết định lập trang web để bắt đầu quá trình tìm hiểu về hiệu ứng Mandela.

hiệu ứng mandela effect trong cuộc sống của thế hệ Millennials

Ảnh: Atlas Med Staff

Một số ví dụ về hiệu ứng Mandela

Ngoài câu chuyện về cái chết của nguyên Tổng thống Nam Phi, hiệu ứng Mandela còn được bắt gặp khá nhiều, ví dụ như:

Vua Henry VIII và chiếc chân gà tây: Nhiều người “nhớ” rằng họ đã nhìn thấy một bức tranh vẽ lại cảnh vua Henry VIII đang ăn một cái chân gà, cho dù trên đời chẳng hề có bức tranh nào như vậy.

Câu nói của Darth Vader: Nếu đã từng xem Star Wars: Episode V – The Empire Strikes Back, bạn chắc chắn sẽ nhớ đến câu thoại “Luke, I am your father.” của Darth Vader. Nhưng chính xác trên phim, Darth Vader đã nói “No, I am your father.”

Gương ơi, Gương ơi trên tường: Trong câu chuyện Bạch Tuyết và 7 chú lùn, đây là cách mà Hoàng hậu mở đầu mỗi khi bà hỏi Gương thần ai là người đẹp nhất. Tuy nhiên, câu đúng lại là “Gương ma thuật ơi trên tường”.

Nguyên nhân của hiệu ứng Mandela

Thực tại song song

Một nguyên nhân giải thích cho loại hiệu ứng này lấy cơ sở từ vật lý lượng tử và rằng thay vì chỉ có một dòng thời gian của các sự kiện, thì vẫn luôn có những dòng thời gian hoặc vũ trụ song song cũng đang diễn ra và đã lẫn vào dòng thời gian của chúng ta. Khi xét hiệu ứng Mandela theo hiệu ứng này, thì sẽ có một hoặc nhiều nhóm người có chung ký ức giống bạn.

Ký ức giả

Một lời giải thích hợp lý hơn cho hiệu ứng Mandela là sự liên quan tới ký ức giả (false memory). Trước khi tìm hiểu định nghĩa về thuật ngữ này, một ví dụ về hiệu ứng này sẽ giúp chúng ta hiểu hơn về việc ký ức có thể được ghi nhớ lại sai lệch như thế nào (và có thể dẫn tới hiện tượng mà chúng ta đang tìm hiểu).

Khi nói về Alexander Hamilton, nhiều người Mỹ biết rằng ông là một trong những người sáng lập nên nước Mỹ, nhưng không bao giờ là Tổng thống Mỹ. Tuy nhiên, nhiều người có thể nhầm lẫn rằng ông đã từng giữ chức vụ Tổng thống Mỹ. Nhưng tại sao lại có thể xảy ra như vậy?

Giải thích đơn giản về khoa học thần kinh, ký ức về Alexander Hamilton được lưu trữ trong một phần của não, nơi mà não sẽ ghi nhớ về các Tổng thống Mỹ. Các dấu vết bộ nhớ được lưu trữ được gọi là engram, và kết cấu mẫu cho các ký ức có liên quan được gọi là schema.

Do đó, khi nghĩ về Hamilton, các tế bào thần kinh liên quan chặt chẽ sẽ khiến chúng ta nhớ nhầm rằng ông đã từng là Tổng thống.

Các khái niệm liên quan đến bộ nhớ

Điều này dẫn đến khả năng rằng vấn đề với trí nhớ, chứ không phải sự tồn tại của các thế giới song song, mới là giải thích hợp lý cho hiệu ứng Mandela. Trên thực tế, đã có nhiều chủ đề liên quan đến trí nhớ có thể đóng vai trò trong hiện tượng này, bao gồm:

Định hình ký ức. Định hình ký ức liên quan đến việc não lấp đầy khoảng trống trong ký ức để làm cho mọi thứ trở nên ý nghĩa hơn. Có nghĩa là não có thể tự tạo ra và ghi nhớ những điều chưa bao giờ xảy ra. Hiện tượng này cũng có xu hướng gia tăng theo độ tuổi
Nhận thông tin sai sau một sự kiện. Thông tin nhận được sau một sự kiện có thể thay đổi ký ức của chúng ta về sự kiện đó. Điều này bao gồm thông tin cơ bản về sự kiện, và giải thích tại sao lời khai từ việc nhìn trực tiếp có thể không đáng tin cậy.
Khởi đầu (Priming). Khởi đầu là việc sử dụng một kích thích để ảnh hưởng đến nhận thức của chúng ta về một vấn đề. Thuật ngữ này còn được biết đến với tên gọi là sự gợi ý (suggestibility) và tiên định (presupposition), khởi đầu có thể chỉ đến sự khác biệt giữa việc hỏi một người “thấp” như thế nào, so với việc hỏi là họ “cao” bao nhiêu. Việc đặt câu hỏi cũng có thể ảnh hưởng đến phản ứng và trí nhớ của chúng ta.

Nội dung được phát triển bởi đội ngũ Mytour với mục đích chăm sóc khách hàng và chỉ dành cho khích lệ tinh thần trải nghiệm du lịch, chúng tôi không chịu trách nhiệm và không đưa ra lời khuyên cho mục đích khác.

Nếu bạn thấy bài viết này không phù hợp hoặc sai sót xin vui lòng liên hệ với chúng tôi qua email [email protected]

Các câu hỏi thường gặp

Hiệu ứng Mandela là gì và nó có ý nghĩa như thế nào trong tâm lý học?

Hiệu ứng Mandela là hiện tượng mà nhiều người cùng nhớ sai về một sự kiện cụ thể, mặc dù sự kiện đó không bao giờ xảy ra. Nó có ý nghĩa quan trọng trong tâm lý học vì cho thấy cách mà trí nhớ có thể bị ảnh hưởng và hình thành từ những yếu tố bên ngoài.

Nguồn gốc của tên gọi Hiệu ứng Mandela xuất phát từ đâu?

Tên gọi Hiệu ứng Mandela được đặt ra bởi Fiona Broome vào năm 2009, khi cô ghi nhận những ký ức sai lệch của nhiều người về cái chết của Nelson Mandela, người đã thực sự sống đến năm 2013.

Những ví dụ nào nổi bật về Hiệu ứng Mandela trong văn hóa đại chúng?

Một số ví dụ nổi bật bao gồm ký ức sai về câu nói của Darth Vader trong Star Wars, hay hình ảnh của vua Henry VIII với chân gà tây, mà thực tế không tồn tại. Những ví dụ này cho thấy sự sai lệch trong ký ức mà nhiều người cùng chia sẻ.

Những nguyên nhân nào có thể giải thích cho hiện tượng Hiệu ứng Mandela?

Nguyên nhân chính của Hiệu ứng Mandela có thể đến từ ký ức giả, nơi mà bộ não lấp đầy khoảng trống ký ức bằng cách tạo ra thông tin mới. Ngoài ra, thông tin sai sau khi xảy ra sự kiện cũng có thể ảnh hưởng đến cách chúng ta ghi nhớ.

Hiệu ứng Mandela có thể ảnh hưởng đến nhận thức của chúng ta như thế nào?

Hiệu ứng Mandela có thể ảnh hưởng đến nhận thức của chúng ta bằng cách khiến chúng ta nhớ sai về sự kiện hoặc thông tin, dẫn đến việc hình thành những giả định sai lệch. Điều này có thể ảnh hưởng đến cách chúng ta tương tác với thế giới và thông tin xung quanh.