Buzz
Chúng ta thường dễ dãi với người khác nhưng lại khắt khe với chính bản thân.
Thật kỳ lạ khi những điều bạn cảm thấy tự ti, xấu xí lại được người khác đánh giá là bình thường hoặc thậm chí là đẹp đẽ. Ngược lại, bạn cũng có thể cảm thấy tương tự với những người bạn yêu quý. Tâm lý học gọi điều này là “hiệu ứng rối loạn đẹp đẽ”. Hãy cùng Chaubuinet khám phá chi tiết trong bài viết hôm nay nhé!
1. Hiệu Ứng Rối Loạn Đẹp Đẽ Là Gì?
Theo tiếng Việt, “beautiful mess” có nghĩa là “mớ hỗn độn xinh đẹp”. Đơn giản, đây là hiện tượng mâu thuẫn giữa cái nhìn tiêu cực của bản thân và cái nhìn tích cực từ người khác về cùng một vấn đề.
Ví dụ, sau khi tỏ tình nhưng bị từ chối, bạn cảm thấy xấu hổ, nhưng trong mắt bạn bè, bạn trở nên ngầu và đáng ngưỡng mộ. Hoặc, bạn nhìn thấy điều kỳ lạ ở mái tóc hay dáng ngồi của bạn, trong khi bạn thấy chẳng có gì đặc biệt.
Đây chính là dấu hiệu của hiệu ứng mớ hỗn độn xinh đẹp (Beautiful Mess Effect).
2. Gốc rễ của 'mớ hỗn độn xinh đẹp' này
Khi hành động đúng đắn nhưng đụng phải cái tôi hoặc gặp thất bại, chúng ta dễ rơi vào tình trạng tự ti. Đó chính là 'mớ hỗn độn' của mỗi người. Nhưng ngược lại, đối với người bên ngoài (không bị ảnh hưởng bởi cái tôi), họ có thể nhận ra điều tích cực, sức hấp dẫn của một cá nhân tốt. Đây chính là yếu tố 'đẹp' trong 'hiệu ứng mớ hỗn độn xinh đẹp'.
Vậy nguồn gốc của 'hiệu ứng mớ hỗn độn xinh đẹp' này đến từ đâu? Tại sao chúng ta luôn phủ nhận chính mình?
Nguồn gốc của 'mớ hỗn độn' thường bắt nguồn từ xu hướng tiêu cực về vấn đề cá nhân. Là người bên trong cuộc sống, với cái nhìn chi tiết và chủ quan hơn, chúng ta thường đánh giá vấn đề khắt khe hơn so với những người ngoài.
Ngoài ra, thường ta dễ bị ám ảnh bởi sự hoàn hảo và không thể thưởng thức khoảnh khắc này. Sự cầu toàn mang lại lợi ích, nhưng đôi khi áp lực từ kỳ vọng cao khiến ta nặng trĩu. Chủ nghĩa hoàn hảo có mặt không hoàn hảo. Nó có thể cản trở ta, làm ta cảm thấy tự ti.
3. Điều bạn xấu hổ không nhất thiết là xấu trong mắt người khác.
Chúng ta thường không hài lòng với bản thân và cuộc sống. Ta ghen tị, nhớ về những gì mình không có và quên đi những điều xinh đẹp trong mình. Đừng tự ti vì 'mớ hỗn độn' của bản thân, điều bạn xấu hổ không nhất thiết là xấu trong mắt người khác.
Một số hành động bạn cho là xấu hổ thực ra là đáng trân trọng. Như tính khiêm tốn khi bạn cần sự giúp đỡ, hoặc sự cao thượng khi bạn làm hòa trong căng thẳng. Hiệu ứng 'mớ hỗn độn' có thể khích lệ thái độ sống tích cực, mở lòng và chấp nhận bản thân không hoàn hảo.
Đôi khi bạn nghĩ người khác không thể hiểu được mức độ tồi tệ của tình huống. Đúng vậy, nhưng đừng quên rằng khi đó, ta đang bị chi phối bởi cảm xúc, khó suy nghĩ thấu đáo. Người ngoài cuộc có thể nhìn thấy bức tranh toàn cảnh, không chỉ tập trung vào điều tồi tệ. Họ có góc nhìn khách quan. Trái lại, bạn có thể tự ti khi thừa nhận sự thật, nhưng trong mắt người khác, bạn có thể là người mạnh mẽ.
4. Làm thế nào để ngưng “làm phức tạp”?
Theo quy luật của sự tạo hóa, phủ định là một phần quan trọng trong quá trình tạo ra cái mới, phát triển và tiến bộ. Mọi thứ tồn tại các mặt đối lập song song và tổng hòa cân bằng chúng.
Vậy nếu bạn không ngừng phủ định bản thân, làm sao để không để nó cản trở bạn trở nên tốt hơn?
