Hình chiếu (dựng hình 3D) là cách biểu diễn một vật thể ba chiều trên mặt phẳng hai chiều. Các yếu tố cơ bản tạo nên hình chiếu bao gồm đối tượng được chiếu, mặt phẳng chiếu và phương pháp chiếu.
Phân loại

Các cách phân loại hình chiếu thường được thực hiện như sau:

- Hình chiếu vuông góc (Multiview projection) sử dụng các tia chiếu song song và vuông góc với mặt phẳng chiếu để phản ánh các mặt của vật thể lên mặt phẳng đó. Hình chiếu vuông góc là phương pháp đơn giản, bảo toàn hình dạng và kích thước của vật thể, cho phép hiển thị chính xác hình dạng và kích thước của nó. Tuy nhiên, mỗi hình chiếu vuông góc chỉ thể hiện được 2 chiều của vật thể, nên cần nhiều hình chiếu để miêu tả đầy đủ, đặc biệt với các vật thể phức tạp. Thường sử dụng 3 hình chiếu là chiếu đứng (từ mặt trước nhìn vào), chiếu cạnh (từ bên phải nhìn sang trái) và chiếu bằng (từ trên nhìn xuống), có thể bổ sung thêm 3 hình chiếu khác từ mặt sau, bên trái và từ dưới lên. Đối với các chi tiết phức tạp, hình chiếu có thể cắt một phần vật thể để rõ ràng hơn các chi tiết khuất.
- Hình chiếu trục đo: Phép chiếu trục đo phản ánh cả ba chiều của vật thể lên một mặt phẳng, các tia chiếu song song với nhau, tùy theo góc chiếu với mặt phẳng chiếu và sự biến dạng của ba chiều mà phân thành các loại khác nhau.
- Hình chiếu trục đo vuông góc (Axonometric projection)
- Hình chiếu trục đo vuông góc đều (Isometric projection) ba hệ số biến dạng theo ba trục bằng nhau
- Hình chiếu trục đo vuông góc cân (Dimetric projection) hai hệ số biến dạng bằng nhau
- Hình chiếu trục đo vuông góc lệch (Trimetric projection) ba hệ số biến dạng khác nhau
- Hình chiếu trục đo xiên góc (Oblique projection)
- Hình chiếu trục đo xiên góc đều (Military projection)
- Hình chiếu trục đo xiên góc cân (Cabinet projection)
- Hình chiếu trục đo xiên góc lệch (Cavalier projection)
- Hình chiếu trục đo vuông góc (Axonometric projection)
- Hình chiếu phối cảnh (perspective projection): Sử dụng phép chiếu xuyên tâm với các tia chiếu hội tụ về một điểm gọi là điểm tụ. Phân loại theo số lượng điểm tụ thành hình chiếu phối cảnh 1 điểm tụ, 2 điểm tụ và 3 điểm tụ. Cũng có hình chiếu phối cảnh đường cong Curvilinear perspective với mạng đường cong cho phép nhìn từ trên xuống (Bird's-eye view) và từ dưới lên (Worm's-eye view). Hình chiếu phối cảnh rút ngắn khoảng cách Foreshortening làm cho khoảng cách trông gần hơn về phía người xem.
Vì hình chiếu vuông góc cũng sử dụng phép chiếu song song và vuông góc với mặt phẳng chiếu, nên nó có thể được phân loại theo cách khác một chút.
Hình chiếu sử dụng phép chiếu (có các tia chiếu) song song
Parallel projection |
Tia chiếu vuông góc với mặt phẳng chiếu
Orthographic projection |
Hình chiếu thẳng góc
Multiview projection | |
Hình chiếu trục đo
Axonometric projection |
Hình chiếu trục đo vuông góc đều Isometric projection | ||
Hình chiếu trục đo vuông góc cân Dimetric projection | |||
Hình chiếu trục đo vuông góc lệch Trimetric projection | |||
Tia chiếu xiên góc với mặt phẳng chiếu
Oblique projection |
Hình chiếu trục đo xiên góc đều (Military projection) | ||
Hình chiếu trục đo xiên góc cân (Cabinet projection) | |||
Hình chiếu trục đo xiên góc lệch (Cavalier projection) | |||
Hình chiếu phối cảnh (sử dụng phép chiếu xuyên tâm) Perspective projection | Hình chiếu phối cảnh 1 điểm tụ One-point perspective | ||
Hình chiếu phối cảnh 2 điểm tụ Two-point perspective | |||
Hình chiếu phối cảnh 3 điểm tụ Three-point perspective |
Minh họa
