Hình tượng Bác Hồ lóe lên qua bài thơ Ngắm trăng

Đề bài: Hãy phân tích hình ảnh Bác Hồ hiện lên qua bài thơ Ngắm trăng.

Hình tượng Bác Hồ trong bài thơ Ngắm trăng

I. Tổ chức Hình ảnh Bác Hồ trong bài thơ Ngắm trăng

1. Khởi đầu

- Giới thiệu về Bác Hồ và bài thơ Ngắm trăng

2. Hồn của Tác Phẩm

- Bối cảnh sáng tác: Trải nghiệm tuyệt vời dưới ánh trăng

- Tượng trưng về Bác Hồ qua bài thơ Ngắm trăng:
+ Chân dung nghệ sĩ nổi bật, mê đắm trong tình yêu trăng, tận hưởng vẻ đẹp của thiên nhiên và tâm hồn mê mẩn với cái đẹp.
+ Lạc quan và say mê cuộc sống: Bất kể khó khăn đến đâu, Bác vẫn lắng nghe vẻ đẹp xung quanh, không bao giờ chấp nhận sự tù túng.
-->  Xiềng xích hay dây trói chỉ có thể kiềm chế cơ thể, không thể kìm hãm tinh thần chiến sĩ cách mạng.
+ Niềm tin vào cách mạng quê hương: Bác hướng tới ánh trăng như là nguồn sáng tự do, biểu tượng cho lý tưởng cộng sản.
+ Tinh thần bất khuất trong cảnh khốn khó và thách thức khắc nghiệt

3. Kết Lời

Phê phán cảm nhận tổng quan
 

II. Văn bản mẫu Bóng dáng của Bác Hồ hiện lên qua tác phẩm Ngắm trăng

Nhớ về Bác Hồ, chúng ta không chỉ nhớ về người lãnh đạo tận tâm với cách mạng mà còn nhớ đến tâm hồn thoải mái, lạc quan của ông. Điều này rõ ràng qua nhiều sáng tác của Bác, đặc biệt là trong tập 'Nhật kí trong tù', với điển hình là bài thơ 'Ngắm trăng' được sáng tác vào tháng 8 năm 1942:

'Trong tù không có rượu, không có hoa,
Cảnh đẹp đêm nay, khó cưỡng lại;
Người nhìn trăng qua cửa sổ,
Trăng nhìn khe cửa, ngắm nhà thơ'.

Trải qua thời gian bị chính quyền Tưởng Giới Thạch giam giữ, trải qua hơn ba mươi ngày tù tội tại các nhà tù ở tỉnh Quảng Tây, Bác Hồ đã sáng tác bộ thơ 'Nhật kí trong tù' với mong muốn 'nâng cao tinh thần'. Có lẽ trong hoàn cảnh đau khổ như vậy, ít ai có sự sẵn lòng để viết thơ. Tuy nhiên, với Bác, người yêu thiên nhiên, không thể lùi bước trước vẻ đẹp. Điều đó được thể hiện qua những dòng thơ:

'Trong tù không có rượu, không có hoa,
Cảnh đẹp đêm nay, khó cưỡng lại;';

Hình ảnh nhà thơ hiện lên rõ ràng với tình yêu trăng, tình yêu thiên nhiên và tình yêu vẻ đẹp sâu sắc. Nói cách khác, hình ảnh của Bác Hồ qua bài thơ đậm chất thi sĩ và lãng mạn. Dù cho hoàn cảnh thực tế có đau đớn, tù túng đến đâu, Bác vẫn hướng tới vẻ đẹp của bức tranh xung quanh. Hoa cũng là biểu tượng của vẻ đẹp, và việc thiếu sự hiện diện của vẻ đẹp kiêu sa, trang trọng trong buổi ngắm trăng quả là một thiếu sót lớn. Trong bối cảnh ngục tù và với thân phận bị chính quyền Tưởng Giới Thạch giam giữ, việc trải qua nhiều khó khăn để đạt đến những điều đó là không thể.

Nếu không phải vì tình yêu thiên nhiên, Bác đã không quan tâm đến cảnh đẹp và không tạo ra những tác phẩm nghệ thuật. Bác Hồ, người 'yêu từng ngọn lúa, từng nhành hoa' (Tố Hữu), trước cảnh đẹp trăng, ông mang tâm hồn lúng túng, chưa biết làm thế nào để đối mặt với trăng. Vì sao ông lại rơi vào tình trạng khó xử như vậy? Trước đây, người ta thường ngắm trăng trong không gian thoải mái, với rượu và hoa để thêm phần hương vị. Nhưng Bác Hồ ngắm trăng trong tù, trong bóng tối không có mùi hương hoa thơm và không có rượu ngon. Dù có xiềng xích hay dây trói, nó chỉ có thể kiềm chế cơ thể Bác, không thể kìm hãm tinh thần chiến sĩ cách mạng của dân tộc.

Làm thế nào mà Bác có thể phớt lờ với người bạn đồng hành này? Vượt qua mọi khó khăn về vật chất, Bác đã thưởng thức ánh trăng bằng tất cả những gì có sẵn. Đó là thái độ thoải mái, sự lạc quan, niềm tin vào sự nghiệp cách mạng của đất nước:

'Ngắm trăng qua cửa sổ soi,
Trăng hiên khe cửa, ngắm nhà thơ'.

Chúng ta không chỉ thấy hình ảnh Bác Hồ với tình yêu thiên nhiên sâu sắc mà còn nhìn thấy hình ảnh của một chiến sĩ cách mạng vượt lên trên mọi gông cùm, xiềng xích, dây trói để hòa mình vào thiên nhiên, dưới ánh trăng. Bác hướng đến ánh trăng cũng chính là hướng đến ánh sáng của tự do, của lý tưởng cộng sản. Bài thơ của Bác còn là biểu hiện của tinh thần 'thép' trong hoàn cảnh khắc nghiệt. Chính tình yêu thiên nhiên đã tạo nên chất 'thép' rạng ngời, với sức mạnh vượt qua mọi khó khăn của Bác. Chất 'thép' trong thơ Bác còn là tinh thần chiến đấu cho Tổ quốc, cho nhân dân. Đó cũng là sự lạc quan, niềm tin vào tương lai cách mạng, vào con đường giải phóng dân tộc. Tinh thần đó còn được Bác thể hiện trong bài thơ 'Tự khuyên mình':

'Nếu không có cảnh đông tàn,
Thì sao có cảnh huy hoàng ngày xuân.
Tự nhắc mình trong những bước gian truân,
Tai ương rèn luyện, tinh thần thêm hăng'.