Hình tượng nhân vật anh hùng giải cứu đất nước qua bài thơ Đập đá tại Côn Lôn

Đề bài: Hình ảnh anh hùng cứu nước qua tác phẩm Đập đá tại Côn Lôn

3 bài luận mẫu Vẻ đẹp của anh hùng giải cứu đất nước qua bài thơ Đập đá tại Côn Lôn

1. Hình ảnh anh hùng giải cứu đất nước qua tác phẩm Đập đá tại Côn Lôn, mẫu số 1:

Côn Đảo - nơi trước đây được gọi là 'địa ngục trần gian', là nơi mà thực dân Pháp xây dựng nhà tù để giam giữ những chiến sĩ yêu nước và những người cách mạng, bằng mọi phương tiện tra tấn tàn bạo nhất. Họ quyết tâm làm rung chuyển, làm suy sụp tinh thần và lý tưởng của những tù nhân yêu nước. Tuy nhiên, họ đã đánh giá sai, vì những con người này, với máu nóng chảy trong hồn Việt, tinh thần dũng cảm và ý chí kiên cường, luôn giữ vững tư duy không khuất phục trước kẻ thù.

Dù phải đối mặt với những thử thách khắc nghiệt nhất, với lao động nặng nhọc và đau đớn, giữa nơi đảo xa cách biệt, giữa biển khơi và không khí ngột ngạt của nhà tù, những người tù yêu nước như Phan Chu Trinh vẫn giữ được tinh thần mạnh mẽ, hiên ngang trước kẻ thù, trước cả trời đất:

Làm người trai đứng giữa vùng đất Côn Lôn
Chiếm ngự lớp lớp núi non lụa lờ

'Làm người trai' - Phan Chu Trinh tỏ ra tự hào khi là một đấng nam nhi đứng giữa thiên nhiên hùng vĩ. Kiêu kỳ và đầy tự tin, anh hùng khẳng định ý chí cao quý của mình, sẵn sàng hiến dâng tất cả cho sứ mệnh sống. Hình ảnh của người trai mạnh mẽ, đứng vững giữa đất Côn Lôn, đầu đeo bức trời, chân chạm vào mảnh đất, hùng dũng đối mặt với bốn phía tự nhiên khiến ta liên tưởng đến hình ảnh của một Nguyễn Công Trứ hiện lên với cùng tinh thần quyết liệt:

Đã khắc tên trên bảng danh vọng
Phải để lại dấu ấn với núi sông.

Bài viết Tận hưởng Hình ảnh người anh hùng cứu nước qua bài thơ Đập đá ở Côn Lôn

Tiếp tục tôn vinh tri thức dân tộc, Phan Chu Trinh đã thể hiện rõ bản lĩnh của những con người Việt Nam anh hùng. Vẻ đẹp hùng vĩ của ông được thể hiện qua hành động, qua sức mạnh của người làm trai: 'Làm choáng lọng núi non'.

Đấng nam nhi không sợ khó khăn, mệt mỏi trong công việc đập đá nặng nề, nhưng quyết tâm tạo ra 'lừng lẫy', vang danh trên trời đất. Người anh hùng không ngần ngại với thách thức, với ý chí làm trai khao khát được 'làm choáng lọng', vang danh trên khắp nơi. Anh ta, với tư duy tích cực, vượt lên trên thân phận người tù để thể hiện bản thân, khẳng định sức mạnh cá nhân:

Nâng búa đập tan năm bảy đống
Hành động quyết liệt, đập vỡ mấy trăm tảng

Việc đập đá giờ đã trở thành một cuộc chiến đấu chinh phục thiên nhiên đối với Phan Chu Trinh. Trong cuộc chiến đấu đó, hình ảnh người anh hùng hiện lên như một vị thần thoại, lẫm liệt và phi thường. Sử dụng lối diễn đạt truyền thống, việc đập đá trở thành một hành động mạnh mẽ 'đánh tan năm bảy đống' - 'đập vỡ mấy trăm tảng' với động tác nhanh nhẹn và quyết đoán 'nâng búa' - 'hành động quyết liệt'. Hai câu văn thực sự làm nổi bật hình ảnh người tù yêu nước, một hình ảnh đẹp và kỳ diệu giữa bầu trời và đất đai, gây ấn tượng mạnh mẽ và tôn vinh sự kiên cường.

Bên trong hồn anh hùng, đầy sự kiêu hãnh và tự hào, âm thanh hùng dũng đậm chất hào sảng, là một con người mạnh mẽ niềm tin, gan lì vững, một tâm hồn đầy lòng son sắt:

Ngày tháng trải qua như lớp áo sáng bóng
Chịu đựng mọi thời tiết, vẻ bền vững bền bỉ

Bước chân vào con đường cứu nước, giải phóng dân tộc đồng nghĩa với việc Phan Chu Trinh đã chấp nhận đối mặt với mọi khó khăn, đau khổ. Tháng ngày, mưa nắng, thử thách cuộc sống không làm suy giảm tinh thần chiến sĩ. Ngược lại, mọi khó khăn chỉ làm tăng thêm độ mạnh mẽ, sức chịu đựng và kiên trì của họ. Lời khẳng định đầy tư duy, mạnh mẽ của người tù khiến ta hiểu thêm, kính trọng thêm cho một con người luôn vững niềm tin, kiên trì không ngừng trong chiến đấu của mình.

Không phải ai cũng giống như Phan Chu Trinh, đối mặt với hoàn cảnh khắc nghiệt nhưng vẫn giữ được tinh thần mạnh mẽ, có lời nói ngang tàng:

Những người kiên cường, những kẻ vá trời
Gặp khó khăn, vẫn bền bỉ chiến đấu

Như thần thoại Trung Hoa có Nữ Oa đội đá vá trời, thì trong cuộc chiến cứu nước ngày nay, những anh hùng gan dạ tự xưng là 'những kẻ vá trời', chứng tỏ tinh thần lớn lao trước những thách thức. Phan Chu Trinh đã biến công việc 'đập đá' khổ sai thành hình ảnh thơ đẹp và ý nghĩa. Đập đá không chỉ là cuộc chiến với thiên nhiên, mà còn là cuộc đấu tranh khó khăn, thực hiện lý tưởng cách mạng, hành trình đầy chông gai.

Tự xưng là 'những kẻ vá trời' là cách thể hiện quyền uy và ý chí chống lại kẻ thù. Sa vào chốn tù đày, anh hùng chỉ xem đó là lúc lỡ bước trong cuộc đời thường tình, là việc con con nhỏ nhoi. Anh ta coi thường hoàn cảnh, không khuất phục trước 'gian nan' nhỏ bé, giữ vững ý chí và niềm tin, sáng tạo ra câu thơ mang khẩu khí kiêu ngạo đáng kính trọng. Một tâm hồn đẹp của người tù yêu nước, đầy kiên cường và tự hào, vẫn giữ vững tinh thần vì lý ideal.

Vẻ đẹp tâm hồn và tầm vóc của Phan Chu Trinh tạo nên hình ảnh anh hùng oai vệ và sâu sắc cảm xúc. Bài thơ kết hợp tốt giữa tinh thần hào hùng của chiến sĩ cách mạng và tâm hồn, tinh thần tươi sáng. Hình ảnh của Phan Chu Trinh đi vào lòng người nhẹ nhàng, tự nhiên, khiến người đọc cảm thấy tôn trọng và cảm phục.

Chuyện Đập đá ở Côn Lôn không chỉ là việc đập đá, mà là câu chuyện về sự kiên trì và khả năng vượt qua đày ải. Bức chân dung trong bài thơ tường thuật một cách chân thực về ý chí và tinh thần của người làm trai, không khuất phục trước khó khăn, luôn đặt bản thân lên trên mọi gian khổ để khẳng định tư thế hiên ngang của anh hùng Việt Nam.

""""HẾT BÀI 1""""--

Bài thơ Đập đá ở Côn Lôn mang lại hình ảnh rõ nét về anh hùng cứu nước, là một bài học quý giá trong sách giáo khoa Ngữ Văn lớp 8. Chúng ta sẽ tiếp tục phân tích giọng điệu và nội dung của bài thơ để nâng cao hiểu biết về môn Ngữ Văn.

2. Hình ảnh người anh hùng cứu nước qua bài thơ Đập đá ở Côn Lôn, mẫu số 2:

Phan Châu Trinh, một nhà nho yêu nước, sinh ra tại làng Tây Lộc, huyện Tiên Phước, phủ Tam Kì, tỉnh Quảng Nam. Cha ông, Phan Văn Bình, là võ quan tham gia phong trào cần Vương chống Pháp. Năm 1885, thân phụ mất khi ông chỉ mới 13 tuổi.

Năm 1892, ông nổi tiếng với tài năng học vấn, là bạn học của Huỳnh Thúc Kháng. Năm 1900, ông đỗ cử nhân, cùng khoa với Ngô Đức Kế và Nguyễn Sinh sắc. Dù được bố bổ nhiệm vào bộ Lễ, nhưng ông rời bỏ sự nghiệp quan trị để tham gia hoạt động cứu nước. Hoạt động yêu nước của ông góp phần thúc đẩy phong trào đấu tranh cách mạng đầu thế kỉ XX. Như nhiều nhà cách mạng khác, Phan Châu Trinh còn sáng tác văn thơ để thức tỉnh tinh thần yêu nước.

Nói về Côn Lôn, hiện nay là Côn Đảo, một hòn đảo tại Việt Nam, bị Pháp chiếm đóng từ 1861 đến 1945 để giam giữ các phạm nhân chính trị. Có câu thơ truyền tụng từ những nhà tù ấy:

Núi Côn Lôn được máu pha chất đậm
Đất Côn Lôn lớp xương người che phủ
Mỗi bước chân là một cuộc đời che lấp.

Hình ảnh người anh hùng cứu nước qua bài thơ Đập đá ở Côn Lôn, là một văn mẫu tuyển chọn

Bài thơ Đập đá ở Côn Lôn, sáng tác tại đảo Côn Lôn khi Phan Châu Trinh bị giam giữ vì khởi xướng phong trào chống thuế ở Trung Kì:

Làm trai đứng giữa đất Côn Lôn
Lừng lẫy làm cho lở núi non.
Xách búa đánh tan nam bảy đống,
Ra tay đập bể mấy trăm hòn.
Tháng ngày bảo quản thêm sành sỏi,
Mưa nắng càng sờn dạ sắt son.
Những kẻ vá trời khi lỡ bước,
Gian nan chi kể việc con con!

Đọc lại bài thơ, ta ngẩng cao đầu trước tấm lòng và tinh thần đoàn kết của nhà cách mạng vào thế kỉ 20.

Chỉ có tiếng Côn Lôn, bài thơ không nhắc đến ách tù đày, giam cầm. Tác giả mô tả người tù đập đá ở Côn Lôn như những kỹ thuật viên vá trời, dời núi non. Người đọc không cảm nhận nổi nỗi khổ của công việc khổ sai, chỉ thấy những động tác mạnh mẽ như đang biến đổi quê hương. Bài thơ như một bản nhạc 'khẩu phí', mang hai nghĩa: tả thực và hàm ẩn. Tả thực mô tả tình cảnh tác giả bị Pháp giam giữ ở Côn Đảo, hàm ẩn thể hiện tinh thần anh hùng.

Hai câu đầu:

'Làm trai đứng giữa đất Côn Lôn,
Lừng lẫy làm cho lờ núi non'

Hiểu theo nghĩa tả thực, đó là hoàn cảnh khó khăn của người tù tại Côn Lôn: một vùng đất biển, tội nhân là chí sĩ yêu nước, bị Pháp bắt đem đến hải đảo này hoặc bắt làm lao động cực nhọc, hoặc bị bắn chết mà không có một tòa án công bằng nào. Phan Chu Trinh vẫn viết: 'Từng lẫy làm cho lở núi non'.

Là tư thế đương đầu với kẻ thù, ngay tại nơi họ giam giữ và hành hạ. Đối với người anh hùng, đó chỉ là công việc bình thường. Câu thơ phản ánh niềm tự hào, lòng kiêu hãnh: chiến sĩ đang thực hiện những hành động oai phong, để lại dấu ấn vang dội.

Xách búa đánh tan năm bảy đống,
Ra tay đập bể mấy trăm hòn.

Hình ảnh đập đá là biểu tượng của sức mạnh và uy lực con người. Đá đại diện cho những trở ngại khó khăn nhất - chân đá và tâm hồn nhạy bén. Câu thơ mô tả chi tiết về công việc khổ sai nặng nề của người tù: xách búa, ra tay đập bể. Núi đá cao vút, người tù phải lao động không ngừng để đạt được mục tiêu tan năm bảy đống, đập bể mấy trăm hòn. Câu thơ còn chứa đựng ý nghĩa ẩn dụ, là hành động cách mạng, đánh tan áp bức thống trị của kẻ thù. Sự nghiệp cứu nước, hành động cách mạng không bị chặn đứng bởi sự giam giữ của kẻ thù. Động từ mạnh mẽ như xách búa, ra tay thể hiện sức mạnh và quyết tâm. Số liệu năm bảy và mấy trăm làm nổi bật sức mạnh đó. Hai câu thơ đậm chất tiến công, là biểu tượng cho sức mạnh không gì ngăn cản của người anh hùng.

Thực sự, tư tưởng của hai nhà cách mạng Phan đã gặp nhau:

Chạy đến mệt chân, mới dừng lại ở trong tù.

Trong nhà tù, sức mạnh tinh thần kiên cường và phẩm chất anh hùng của hai nhà cách mạng nổi bật hơn cả:

Ngày tháng nuôi dưỡng tâm hồn chặt chẽ,
Mưa nắng làm bền dạ, như sắt son.

Trong khoảnh khắc đó, hình ảnh Côn Lôn hiện ra như một bức tranh đẹp làm lay động tinh thần con người. Một tù nhân đã ghi lại:

Côn Lôn, hải đảo giữa vời,
Tội nhân ra đó trăm ngàn,
Chịu cơ hàn nỗi nằm, nỗi ăn
Khổ thân cực khổ khôn ngăn
Bắt đầu làm, tối về trối trăn
Đất trời thấu chăng, đã năm ba phen loạn
Nao thở than
Vì rủi ro khiến xui vận hạn
Nghĩ lại càng thêm
Tuôn giọt luỵ chứa chan
Tứ vị nước mênh mông
Đã xa rời vợ con
Đêm khôn cùng nhớ thương....
Đánh bát, trèo non
Biết từ khi nào vuông tròn... ??

Ngược lại, mang trong mình hoài bão lớn, với hành động cách mạng, những chiến sĩ của họ Phan, không bận tâm đến tình thân hay tình duyên, tấm lòng của họ dày dạn phong trần, sẵn sàng chấp nhận gian khổ hiểm nguy. Quan trọng nhất, họ gìn giữ lòng kiên trung với sứ mệnh cách mạng như son chằng chịt, không bao giờ phai mờ. Ý thơ như một thề nguyện kiên trung nhất với quê hương:

Ngày tháng gìn giữ linh hồn vững chắc,
Mưa nắng làm chảy dạ, như sắt son.
Những kẻ vá trời khi lạc bước,
Gian nan chỉ kể những cốt cách con con!

Câu thơ là một hình ảnh rõ nét của sự tích Nữ Oa vá trời, đặc sắc hóa công việc đập đá, làm lở núi non như một sứ mệnh quan trọng, giống như vá trời, là cố gắng giữ gìn vận mệnh của đất nước. Trái ngược hoàn toàn với khía cạnh gian nan của những chuyện con con. Thực sự, khó khăn là điều bình thường đối với những anh hùng khi mất điểm.

Với cảm xúc mãnh liệt, chân thật, hình ảnh nhân vật đã thể hiện tâm hồn, khí phách và tinh thần cách mạng mạnh mẽ của nhà chí sĩ Phan Châu Trinh trong tình cảnh khó khăn. Hình tượng này cũng là biểu tượng cho toàn bộ thế hệ những người yêu nước ở Việt Nam đầu thế kỷ XX, như Phan Bội Châu, Huỳnh Thúc Kháng, Phan Đình Phùng và những người khác.

3. Hình ảnh người anh hùng cứu nước qua bài thơ Đập đá ở Côn Lôn, mẫu số 3:

Đập đá ở Côn Lôn là biểu tượng của một anh hùng bất khuất giữa hoàn cảnh khó khăn. Tinh thần của anh ta được thể hiện rõ trong bài thơ, là tâm hồn kiên cường của một nhà cách mạng yêu nước bị giam cầm, đày ải. Điều này chứng tỏ rằng, bằng Đập đá ở Côn Lôn, Phan Châu Trinh khẳng định sức mạnh của thơ ca yêu nước chống lại sự xâm lược ngoại bang và làm nổi bật tinh thần kiên cường bất khuất.

Tác giả tạo nên một bức tượng đài uy nghi về anh hùng cứu nước. Dù ở trong tù, hình ảnh trong thơ đưa ta về tư thế của người đang kiểm soát cuộc sống, sử dụng sức mạnh và ý chí của mình để thay đổi số phận, vươn lên trên tất cả khó khăn và vướng mắc:

Lùm trai đứng giữa đất Côn Lôn,
Lừng lẫy làm cho lỡ núi non.

Thật hùng vĩ, thật trọng đại ở tư thế 'đứng giữa đất Côn Lôn'. Ở đây, vị trí của người làm trai trở nên trung tâm. Đất Côn Lôn như một bức tranh thu nhỏ của cuộc sống đầy cam go. Với tư thế đó, người làm trai như muốn khẳng định sức mạnh của mình, dời núi lấp biển, sức mạnh đứng ngang với trời đất, chính giữa trời đất. Họ tin rằng ở vị trí và sức mạnh đó, họ sẽ 'làm cho lở núi non'. Điều này đi kèm với hành động.

Xách búa đánh tan năm bảy đống
Ra tay đập bể mấy trăm hòn.

Hai câu thơ sử dụng nhiều động từ mạnh mẽ, đó là 'xách', 'đánh tan', 'ra tay', 'đập bể'... Hình ảnh và ý thơ tương tác, tạo lên nghĩa tả thực của người tù cầm búa đập đá trong những buổi làm việc khổ sai, đồng thời tạo ra nghĩa bóng thể hiện chí lớn của họ.

Hình ảnh người anh hùng cứu nước qua bài thơ Đập đá ở Côn Lôn của Phan Châu Trinh

Cùng với sử dụng động từ và cách ngắt nhịp, hai câu thơ tạo nên hình ảnh cứng cỏi, mãnh liệt:

Xách búa đánh tan năm bảy đống
Ra tay đập bể mấy trăm hòn.

Nhịp thơ 2/2/3 tạo ra hình ảnh hành động mạnh mẽ, thể hiện ý chí quyết tâm của người có chí vá trời lấp biển.

Và tiếp theo, hai câu luận (5-6) thể hiện sức mạnh phi thường của kẻ làm trai trong hoàn cảnh khó khăn:

Tháng ngày bao quản thân sành sỏi,
Mưa nắng chi sờn dạ sắt son.

'Tháng ngày', 'mưa nắng', những thử thách của thời gian và hoàn cảnh không làm khuất phục tâm hồn, ngược lại, khẳng định quyết tâm vượt qua mọi khó khăn để giữ vững tấm lòng son sắt.

Hai câu thơ kết, tác giả trực tiếp thể hiện tâm tư và tình cảm của 'những kẻ vá trời khi lỡ bước'. Bài thơ hướng về khẩu khí anh hùng của người thất thế nhưng vẫn nuôi mộng lớn dời non lấp biển.

Những người vá trời, khi vấp phải gian nan, khắc nghiệt
Chia sẻ khổ đau, câu chuyện của bản thân!

Hình ảnh kỳ vĩ của 'những người vá trời' làm ta gợi nhớ đến Nữ Oa trong truyền thuyết, nơi sức mạnh của Nữ Oa biến đổi cả trời đất, vũ trụ. Khí phách của anh hùng toả sáng, truyền cảm, động viên tinh thần những người yêu nước trong những thời điểm khó khăn nhất.

Khi đọc xong bài thơ, hai hình ảnh ấn tượng đọng lại sâu trong tâm trí tôi. Một người bị đối thủ đày đọa, nhưng vẫn kiêu hãnh đối diện với gian khổ, cái chết. Người chí sĩ nhìn nhận khổ ải thực tế của lao tù thực dân như một cơ hội để rèn luyện tâm hồn kiêu kỳ. Một hình ảnh khác vượt lên trên hoàn cảnh tù đày, không gian, thời gian. Một kẻ 'làm trai' sẵn lòng đổ trọn trái tim và tinh thần để biến đổi thế giới, tạo ra một cuộc sống tươi sáng cho đất nước và nhân dân. Hai hình ảnh này kết nối và bổ sung lẫn nhau, tạo nên một tượng đài anh hùng rực rỡ trong văn học yêu nước chống lại xâm lược.

""""---HẾT"""""

Cùng với Phan Châu Trinh, Phan Bội Châu là một nhà cách mạng và nhà thơ đặc trưng của văn học Việt Nam. Hãy đọc bài Phân tích tác phẩm Vào nhà ngục Quảng Đông cảm tác, một trong những tác phẩm nổi bật của ông, để khám phá sâu hơn về tinh thần, chí khí của người anh hùng cách mạng.