Buzz
| Bài hát | |
|---|---|
| Phát hành | 1954 |
| Thể loại | Nhạc đỏ |
| Thông tin bài hát ở Việt Nam | |
| Nhạc sĩ | Hoàng Vân |
Bài hát Hò kéo pháo do nhạc sĩ Hoàng Vân sáng tác vào năm 1954.
Bài hát Hò kéo pháo được sáng tác trong thời kỳ chiến dịch Điện Biên Phủ. Nhạc sĩ Hoàng Vân đã chứng kiến những khó khăn, vất vả của bộ đội khi phải di chuyển những khẩu pháo nặng qua dốc núi để giành lấy trận địa. Những hy sinh anh dũng của các chiến sĩ như Tô Vĩnh Diện, Phan Đình Giót cùng đồng đội đã tạo nguồn cảm hứng để ông viết nên ca khúc này.
Bài hát Hò kéo pháo
Nhạc sĩ Hoàng Vân, tên thật là Lê Văn Ngọ, sinh ra và lớn lên tại Hà Nội. Ông tham gia kháng chiến từ khi còn rất trẻ. Ca khúc nổi bật nhất của ông trong giai đoạn này là Hò kéo pháo. Hoàng Vân cũng sáng tác nhiều bài hát nổi tiếng khác như Quảng Bình quê ta ơi, Hai chị em, Tôi là người thợ mỏ, Bài ca xây dựng, Tình ca Tây Nguyên... Ông được mệnh danh là 'Nhạc sĩ của tuổi thơ' với những ca khúc yêu thích như Em yêu trường em, Con chim vàng khuyên, Mùa hoa phượng nở, Ca ngợi Tổ quốc... và nhiều tác phẩm khí nhạc, nhạc giao hưởng. Ông cũng được trao Giải thưởng Hồ Chí Minh về Văn học-Nghệ thuật.
Ca khúc
Trong đoạn đầu của bài hát, nhạc sĩ đã thể hiện những giai điệu hùng tráng về đoàn quân âm thầm, không kể ngày đêm kéo pháo lên chiến trường với một tinh thần kiên quyết mà không có thế lực hay đạn bom của kẻ thù nào có thể cản trở được họ:
“Hò dô, chúng ta cùng kéo pháo vượt đèo
Hò dô, chúng ta cùng kéo pháo vượt núi
Dốc núi dù cao, nhưng quyết tâm còn cao hơn núi
Vực sâu thăm thẳm nào sâu bằng lòng thù hận
Kéo pháo lên trận địa, vùi xác quân địch
(Hai ba nào).
Lời hát bắt đầu và tiếp nối mang âm vực mạnh mẽ, như hòa quyện vào nhịp từng bước chân rướm máu, tay bỏng rát nhưng cứng cáp, lưng áo ướt đẫm mồ hôi và ánh mắt quyết tâm của các chiến sĩ khi đưa pháo lên đỉnh núi. Mỗi tiếng “hò dô” như hơi thở của các chiến sĩ thổi vào cỗ pháo, vào quyết tâm, vào dòng thời gian vô tận đến hôm nay, để khi nghe lại bản nhạc, lòng ta vẫn rung động với tình đồng đội, tình yêu Tổ quốc trong huyết quản:
“Hò dô ta nào, kéo pháo vượt qua đèo
Hò dô ta nào, kéo pháo vượt qua những ngọn núi
Gà rừng gáy trên nương, ta tiếp tục bước lên.
Kéo pháo qua đèo trước khi bình minh ló rạng
(Hai ba nào).
Những nhịp phách và nốt nhạc khỏe khoắn đan xen với âm hưởng trầm hùng, mỗi câu hát cất lên khiến khung cảnh chiến trường lửa đạn, vực sâu, núi cao hiện ra, không cản nổi bước tiến của đoàn quân kéo pháo trong đêm. Bức tranh đó như một tác phẩm sống động, chạm đến trái tim với niềm hy vọng dâng tràn, rằng mỗi bước tiến đều tiếp thêm sức mạnh cho chiến thắng ngày mai:
Sắp đến nơi, chỉ còn một chặng cuối cùng.
Vai áo ướt đẫm sương đêm và mồ hôi.
Đến đích rồi, đồng chí pháo binh ơi
Vinh quang cho sức lao động con người
Hò dô, kéo pháo vượt đèo.
Lòng quyết tâm kiên cường không gì sánh bằng
Hò dô ta nào, kéo pháo vượt đèo
Hò dô ta nào, kéo pháo vượt núi.
Qua việc sử dụng điệp khúc “Hò dô ta nào kéo pháo vượt đèo/ Hò dô ta nào kéo pháo vượt núi,” bài hát khắc họa bối cảnh chiến trường đầy thử thách. Tuy nhiên, điều gì đã khiến tướng De Castries của thực dân Pháp phải hạ cờ trắng trên nóc hầm Điện Biên Phủ? Đó chính là “Dốc núi cao nhưng lòng quyết tâm còn cao hơn núi/ Vực sâu thăm thẳm nào sâu bằng chí căm thù” của quân và dân ta. Hai câu thơ này mang sức nặng và dấu ấn sâu đậm nhất, thể hiện tinh thần kiên cường của dân tộc. Tinh thần này còn tiếp tục hiện diện trong đoạn kết của bài hát:
“Dù bom đạn cháy xung quanh, lửa nóng không làm chúng ta khuất phục”
Cầm chắc tay không rời, quyết tâm bảo vệ khẩu pháo
Kéo pháo lên vị trí chiến đấu của chúng ta
Tin vào chiến thắng, chúng ta tin tưởng ở trên.
Đến đích rồi, đồng chí, chúng ta ơi
Ngày mai nghe tiếng pháo dội vang trên trời
Cùng chiến sĩ bộ binh phá vỡ đồn địch
Thề quyết tâm tiêu diệt đồn địch.
Bài hát “Hò kéo pháo” từng vang vọng trên các chiến hào trong cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp và đế quốc Mỹ, mang ý nghĩa động viên phong trào đấu tranh giải phóng dân tộc của đất nước. Ngày nay, bài hát vẫn giữ được giá trị, không chỉ nhắc nhở về một thời chiến tranh mà còn khuyến khích chúng ta vượt qua khó khăn trong cuộc sống hiện tại, với thông điệp: “Dốc núi cao nhưng lòng quyết tâm còn cao hơn núi”. Chính vì giá trị nghệ thuật và ý nghĩa bền lâu của lời ca, tác phẩm “Hò kéo pháo” vẫn được công chúng yêu mến và tiếp tục sống mãi theo thời gian.
Kết nối ngoài
- Nghe bài hát Hò kéo pháo
