1. Tìm hiểu thông tin cơ bản về hội chứng hở mí mắt
Hở mí mắt dễ nhận biết khi quan sát động tác mở đóng của mí mắt, mắt không nhắm kín hoàn toàn dù người bệnh đã cố gắng nhắm mắt. Điều này dẫn đến việc mặt nhãn cầu trở nên khô và bị tổn thương. Hở mí mắt cũng đi kèm với nhiều triệu chứng và vấn đề về sức khỏe mắt khác.
Mi mắt đóng vai trò rất quan trọng trong việc bảo vệ và điều hòa mắt
1.1. Mi mắt có tác dụng như thế nào đối với mắt?
Mi mắt là một hệ cơ quan phức tạp, gồm nhiều phần như cơ vòng mi, sụn mi, mô dưới da, da, kết mạc để đảm nhận vai trò bảo vệ cho đôi mắt. Ở người bình thường, khi mi mắt đóng lại, tròng mắt được che kín hoàn toàn, khiến người nhìn chỉ thấy màu đen.
Mi mắt có phản xạ tự nhiên tự động khi có nguy cơ đe dọa đến mắt như bụi, vật lạ bay vào mắt hoặc đơn giản là hành động đưa tay lên xoa mắt. Ngoài ra, mi mắt thường xuyên nhắm mắt để lệ chảy, cung cấp độ ẩm cần thiết cho chức năng nhìn của mắt.
Những vai trò quan trọng khác của mi mắt có thể kể đến như:
-
Ngăn chặn bụi và vật lạ rơi vào và làm tổn thương tròng mắt.
-
Bảo vệ các thành phần nhạy cảm bên trong mắt, đặc biệt là giác mạc.
-
Bảo vệ mắt không bị khô khi nhắm mắt, đặc biệt là khi ngủ mắt không chớp thường xuyên để cung cấp độ ẩm.
-
Phân phối nước mắt đều ở cả lòng trắng và lòng đen của mắt, giúp loại bỏ bụi và duy trì hoạt động nhìn của mắt.
Hoạt động chớp mi mắt giúp duy trì độ ẩm cho mắt
Do đó, mi mắt đóng vai trò rất quan trọng đối với mắt, đặc biệt là trong việc bảo vệ và cung cấp độ ẩm cho hoạt động của mắt.
1.2. Tại sao lại xuất hiện hiện tượng hở mi mắt?
Để thực hiện vai trò của mình một cách hiệu quả, mi mắt được cấu tạo để đóng kín hoàn toàn khi người bệnh nhắm mắt hoặc tự động chớp mắt. Tuy nhiên, do cấu tạo bất thường hoặc các vấn đề về chức năng thần kinh, người bệnh có thể bị hở mi mắt khi mi mắt không đóng kín hoàn toàn. Điều này khiến mắt bị hở một phần khi nhắm mắt hoặc khi ngủ.
Để chẩn đoán chính xác tình trạng này, bác sĩ sẽ thực hiện kiểm tra chức năng dây thần kinh mặt nhỏ. Bệnh nhân sẽ được yêu cầu nhắm mắt như khi ngủ và bác sĩ sẽ quan sát. Nếu mi mắt có hình dạng bất thường, cơ chế bơm nước mắt bị ảnh hưởng, và bề mặt nhãn cầu có dấu hiệu tổn thương, bác sĩ có thể chẩn đoán là tình trạng hở mi mắt.
Nguyên nhân gây ra hở mi mắt rất phức tạp, bác sĩ có thể xác định được nhiều nguyên nhân như:
-
Tổn thương cơ mặt.
-
Liệt dây thần kinh mặt gây ảnh hưởng đến chức năng nhắm mắt.
-
Khối u bất thường hoặc tổn thương cấu trúc vùng mắt.
-
Chấn thương sọ não gây ảnh hưởng đến cấu trúc mắt hoặc chức năng của dây thần kinh.
-
Hở mi mắt trong các bệnh lý mắt như: sẹo trong mắt, lõi mắt, lồi mắt,…
-
Biến chứng sau phẫu thuật thẩm mỹ mắt như: lấy mỡ mắt, cắt da thừa,…
Hở mí mắt khiến mắt không thể đóng kín hoàn toàn
Thực tế có một số trường hợp hở mí mắt do di truyền khi nhiều người trong cùng một gia đình mắc phải căn bệnh này, tình trạng hở mí mắt có thể nhỏ hoặc nghiêm trọng. Tuy nhiên, không ít bệnh nhân phát hiện muộn khi đã có tổn thương mắt do không chú ý hoặc tình trạng hở mí mắt không nghiêm trọng. Hở mí mắt ảnh hưởng rất lớn đến sức khỏe đôi mắt, và việc phát hiện và điều trị muộn càng làm giảm khả năng phục hồi.
2. Hở mí mắt có nguy hiểm không?
Mi mắt là bộ phận quan trọng để bảo vệ nhãn cầu, do đó hở mí mắt dù nhỏ hay lớn đều ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe và chức năng của đôi mắt. Đầu tiên, hở mí mắt khiến mắt không đủ nước và không giữ được độ ẩm qua các lần chớp mắt. Tròng mắt khô sẽ dần mờ đục, cảm giác nhìn mờ, cộm mắt, đau mắt,…
Hở mí mắt càng nghiêm trọng thì tình trạng khô mắt và các biến chứng càng nghiêm trọng. Biến chứng nặng nề nhất của tình trạng này là bệnh lý giác mạc như: nhiễm khuẩn giác mạc, viêm loét giác mạc, nhiễm khuẩn kết mạc,… làm suy giảm thị lực, thậm chí là mù lòa không thể điều trị.
Hở mí mắt có thể dẫn đến nhiều bệnh lý giác mạc nguy hiểm
Ngoài ra, nếu hở mí mắt do vấn đề về dây thần kinh mặt, người bệnh còn gặp phải nhiều vấn đề về hoạt động cơ mặt khác ngoài bệnh lý giác mạc. Điều trị và phục hồi chức năng dây thần kinh mặt trong những trường hợp này còn phức tạp hơn.
3. Điều trị và cải thiện tình trạng hở mí mắt như thế nào?
Để điều trị tình trạng hở mí mắt, cần tìm ra nguyên nhân và khắc phục từ nguyên nhân. Nếu hở mí mắt do tê liệt hoặc suy giảm chức năng dây thần kinh mặt điều khiển hoạt động của mí mắt, phương pháp điều trị hiệu quả là châm cứu. Các chuyên gia sẽ tác động kích thích vào huyệt vị của dây thần kinh này, giúp nó hoạt động bình thường.
Khi hoạt động của dây thần kinh điều khiển mí mắt được phục hồi, mí mắt sẽ có thể đóng mở bình thường. Nếu hở mí mắt do các nguyên nhân chấn thương hoặc dị tật cấu trúc, tùy vào tình trạng nặng hay nhẹ mà bác sĩ sẽ chỉ định điều trị thích hợp. Phẫu thuật là phương pháp mang lại hiệu quả cao và lâu dài cho các trường hợp hở mí mắt, đặc biệt là hở mí mắt nặng.
Bên cạnh điều trị để giúp mí mắt có thể đóng kín, nếu bệnh nhân bị ảnh hưởng thị giác do hở mí mắt cũng cần điều trị. Điều trị các bệnh lý giác mạc khó khăn, cần thời gian dài hơn đi kèm với việc chú ý chăm sóc mắt.
Dùng nước nhỏ mắt có thể giảm tình trạng khô mắt tạm thời
Một số biện pháp sau có thể cải thiện tạm thời các triệu chứng do hở mí mắt gây ra, áp dụng cho các trường hợp nhẹ hoặc chờ phẫu thuật như:
-
Đeo kính và băng che mắt để hạn chế bụi bẩn, vi khuẩn,… tác động vào mắt.
-
Sử dụng nước mắt nhân tạo, nước muối sinh lý, gel nhỏ mắt,… để bảo vệ và làm ẩm bề mặt nhãn cầu.
Hở mí mắt là bệnh lý nguy hiểm, kéo dài sẽ ảnh hưởng đến sức khỏe của mắt, dẫn đến nhiều bệnh lý nguy hiểm như: khô mắt, loét giác mạc, mất thị lực,… Vì vậy, nếu nghi ngờ bị hở mí mắt, người bệnh nên sớm tới cơ sở y tế chuyên khoa để kiểm tra và điều trị.