Buzz
Nếu bạn kết thúc một ngày bằng những lời như thế này:
“Tôi không còn động lực để tiếp tục nữa”
“Tôi cảm thấy cô đơn và không có ai ở bên cạnh. Không ai tin tưởng vào tôi. Không ai muốn ở bên tôi”
“Tôi cảm thấy vô ích. Không ai đánh giá tôi cao”
Đó chắc chắn là một ngày buồn chán nhất. Vì não của bạn không nhận được đủ lượng chất dẫn truyền thần kinh 'hạnh phúc' để kích thích vào một ngày như vậy.
Nhưng chỉ cần một ngày xui xẻo nhưng có ai đó để chia sẻ và ôm, hoặc một ngày thất vọng nhưng có thể giải tỏa bằng cách chơi game online cùng bạn bè, hoặc thậm chí chỉ là trò chuyện và chơi với thú cưng, đều có thể tạo ra những hóa chất hạnh phúc.
Nếu bạn cảm thấy buồn bã, vô vị, hoặc tiêu cực, có thể là do một hoặc nhiều chất dẫn truyền thần kinh - các hóa chất liên quan đến cảm giác hạnh phúc - không được giải phóng đủ. Đó bao gồm Dopamine, Endorphin, Oxytocin, và Serotonin. Mỗi loại hóa chất này cần điều kiện và cảm xúc khác nhau để được kích thích.
CÁC CHÌA KHÓA MỞ CỬA HẠNH PHÚC
“Cảm thấy có mục tiêu” và Dopamine
Một học sinh cảm thấy hứng khởi khi chỉ còn một bài tập nữa trong tổng số 10 bài để làm. Một cầu thủ tràn đầy niềm vui khi ghi được một bàn thắng. Tôi đã làm được. Tôi đã thành công.
Khi bạn hoàn thành một bài tập, bạn cảm thấy thoải mái và hứng khởi, Dopamine giúp giảm căng thẳng và những cảm xúc tiêu cực. Ngay cả khi bạn chưa thành công, bạn vẫn tiếp tục cố gắng với hy vọng sẽ giải quyết được vấn đề.
Dopamine được sản sinh khi bạn gần đạt được mục tiêu hoặc nhận được phần thưởng. Nó cũng được tỏa ra trong quá trình đặt ra và đạt được mục tiêu.
Dopamine giúp ghi nhớ những trải nghiệm tích cực và tạo cảm giác hứng khởi và vui vẻ. Nó cũng giúp bạn tìm kiếm những trải nghiệm tương tự trong tương lai.
Dopamine cũng được kích thích khi bạn quan sát phản ứng của người khác, ví dụ như khi xem video thử đồ ăn trên youtube. Bạn có thể cảm thấy thèm thuồng món ăn chỉ bởi việc quan sát phản ứng của người khác.
Khi bạn cảm thấy không đau đớn, Endorphin được kích hoạt. Nó giúp giảm đi cảm giác đau trong một khoảng thời gian ngắn.
Endorphin được kích hoạt khi bạn trải qua nỗi đau thể chất. Nó làm giảm cảm giác đau và tạo ra cảm giác hưng phấn sau khi tập luyện.
Endorphin giúp giấu đi nỗi đau thể chất trong một thời gian ngắn, giúp chúng ta có cơ hội để sinh tồn trong tự nhiên. Nó được kích hoạt khi bạn vượt qua giới hạn chịu đựng của mình.
Endorphin không giúp giảm cảm giác đau đớn từ tình cảm như bị thất tình. Tuy nhiên, nó có thể được kích hoạt bởi những biểu hiện như gào khóc.
Khi bạn cảm thấy yêu thương, Oxytocin được kích hoạt. Nó làm tăng cảm giác yêu thương và gắn kết.
Oxytocin liên quan đến niềm vui khi bạn có thể tin tưởng và cảm thấy an toàn bên cạnh những người bạn. Đó là niềm hạnh phúc của sự tin tưởng và gắn kết.
Trong các loài thú, Oxytocin được giải phóng khi chăm sóc con non và tạo ra mối gắn kết giữa mẹ con. Sự đụng chạm với người khác kích hoạt Oxytocin, mang lại hạnh phúc cho cả người cho và người nhận.
Oxytocin được kích hoạt khi bạn tham gia vào một nhóm hoặc hợp tác với người khác. Sự gắn kết xã hội giúp tạo ra cảm giác hạnh phúc và kích hoạt Oxytocin.
Serotonin làm cho bạn cảm thấy quan trọng và được tôn trọng trong xã hội và trong mối quan hệ. Nó mang lại cảm giác tự tin và kiêu hãnh.
Serotonin kích hoạt cảm giác hạnh phúc khi bạn cảm thấy tự tin và được xã hội trọng dụng. Đó là niềm vui của sự tự tin và kiêu hãnh.
Khi nhận được sự khen ngợi từ người khác, não bạn sẽ giải phóng Serotonin, mang lại niềm vui và tự tin. Đó là hạnh phúc khi được đánh giá cao và tôn trọng.
Serotonin liên quan đến cảm giác có uy thế và vị trí trong xã hội. Cảm thấy có đóng góp và ảnh hưởng tích cực sẽ khiến ta cảm thấy hạnh phúc và kiểm soát được môi trường xung quanh.
Khi xem các bộ phim về cung đấu và quyền lực, vùng thần kinh phản chiếu của bạn có thể làm bạn cuốn hút vào những tình huống sử dụng quyền lực, kích hoạt Serotonin.
Serotonin giúp động vật cạnh tranh và tìm kiếm nguồn thức ăn và an toàn. Điều này thúc đẩy hành vi tìm kiếm ưu thế trong bầy đàn.
Tuy nhiên, việc tìm kiếm vị trí xã hội có thể khiến chúng ta cảm thấy thất vọng nếu gặp phản ứng tiêu cực. Chúng ta muốn tìm con đường để tận hưởng niềm vui của Serotonin mà không làm giảm Oxytocin.
Thật không thể phủ nhận rằng chúng ta không thể hiện diện chỉ một lần và tồn tại mãi mãi.
Dopamine bắt đầu giảm khi chúng ta đạt được phần thưởng và mục tiêu, cho đến khi chúng ta đặt ra một mục tiêu mới.
Dopamine được giải phóng ban đầu nhưng các phần thưởng liên tục tương tự không thể kích hoạt dopamine như trước.
Có những dấu hiệu cho thấy dopamine đang giảm: Một cái gì đó không còn kích thích và thú vị như trước đây. Một cái gì đó không khiến chúng ta cảm thấy tuyệt vời như chúng ta mong đợi khi chúng ta đạt được nó. Một cái gì đó mới mẻ lại thu hút chúng ta sau khi chúng ta đạt được mục tiêu của mình sau một cố gắng lớn lao.
Dopamine khiến chúng ta không còn muốn các phần thưởng như trước. Khi chúng ta nhận được một phần thưởng lớn hơn so với những gì đã từng có, dopamine sẽ được giải phóng mạnh mẽ. Nhưng nếu lần sau chúng ta chỉ nhận được một phần thưởng nhỏ như lần đầu, dopamine sẽ không được giải phóng nhiều như trước, chúng ta sẽ không còn cảm thấy vui vẻ khi đạt được phần thưởng đó nữa.
Nhìn vào những phần thưởng bạn đã đạt được hàng ngày không làm bạn hạnh phúc vì cơ chế tiết kiệm Dopamine của tổ tiên đã thôi chưa đủ, chúng ta vẫn luôn tìm kiếm điều mới mẻ thay vì trân trọng những gì đã có. Đó là cách cấu trúc và tiến hóa của não bộ chúng ta. Thực tế, con người không ngừng khám phá, từ cách mạng nông nghiệp đến các cách mạng công nghiệp đang và đã diễn ra. Dopamine thúc đẩy nhu cầu tìm kiếm hạnh phúc, nhưng cảm giác đó sẽ phai nhạt và chúng ta sẽ tiếp tục tìm kiếm để cảm thấy tốt hơn.
Cảm giác tốt lành mà Endorphin mang lại chỉ kéo dài trong thời gian ngắn, vì bạn cần phải biết vị trí nào trên cơ thể cần chữa trị thay vì bỏ qua nó.
Sự đau đớn cũng là để chúng ta sinh tồn. Nếu bạn phớt lờ vết thương hoặc đau đớn, bạn sẽ không nhận ra vấn đề nào trong cơ thể bạn đang gặp phải. Chúng ta đã tiến hóa để nhận biết những dấu hiệu đau đớn, không phải phủ nhận chúng.
Tập thể dục tạo ra cảm giác phấn chấn và hạnh phúc, nhưng nếu bạn chỉ duy trì một loại bài tập mà không tăng cường hoặc thay đổi, cảm giác đó sẽ giảm đi. Endorphin được kích hoạt trong những tình huống khẩn cấp. Nếu bạn cố ý gây đau để kích hoạt Endorphin, não sẽ tạo ra mức độ cao hơn cho tình huống khẩn cấp trong lần kích hoạt tiếp theo.
Nhận biết Endorphin giảm xuống khi: Một bài tập khiến bạn cảm thấy tốt, nhưng sau đó bạn nhận ra rằng bạn đã quá sức. Một trò vui không làm bạn cười to hay cười sặc sụa như trước, dù bạn vẫn thấy nó hài hước. Một cảm giác mất cân bằng sau khi bạn ăn kiêng. Một loại thuốc giảm đau không còn hiệu quả như trước đây.
Không phải ai cũng nên tin tưởng, đó là lý do Oxytocin giảm đi để bạn có thể ra quyết định đúng đắn.
Cuộc sống sẽ tốt đẹp hơn nếu được bao bọc bởi tình yêu, nhưng tin tưởng vào bất kỳ ai ở bất kỳ tình huống nào cũng có thể mang lại nguy hại. Những vụ lừa dối, bắt cóc, gạt gẫm vẫn diễn ra hàng ngày. Do đó, Oxytocin tăng và giảm để bạn có thể nhận ra và đánh giá môi trường xã hội của mình.
Oxytocin giảm khiến bạn nhận ra sự thiếu hỗ trợ từ tập thể, nhóm, hoặc những người mà bạn tin tưởng. Nó giảm khi bạn thất vọng về cách người khác đối xử với bạn. Giảm Oxytocin khiến bạn cảm thấy đe dọa, tổn thương, nhưng nó cũng giúp bạn đưa ra quyết định tốt hơn cho bản thân.
Cảm giác tồi tệ khi không có sự hỗ trợ từ người khác, mất niềm tin vào người khác, hay rời khỏi nhóm là lúc Oxytocin giảm trong não của bạn.
Serotonin giảm để bạn nhận thức và điều chỉnh vị trí xã hội của mình.
Khi mọi người ngưỡng mộ bạn, Serotonin tăng lên và bạn mong muốn duy trì cảm giác đó bằng cách tìm kiếm thêm vị thế xã hội.
Bộ não điều chỉnh cách bạn phản ứng về vị trí xã hội của mình. Serotonin giảm khi bạn cảm thấy không được tôn trọng hoặc bị bắt nạt, nhưng nó cũng giúp bạn nâng cao vị thế và tự tin.
Quản lý nỗi thất vọng giúp bạn phát triển kỹ năng xã hội và đối mặt với thách thức, thay vì trốn chạy. Điều này giúp bạn xử lý tình huống khi gặp sự thờ ơ hoặc sự phớt lờ từ người khác.
Nếu bạn là con ếch trong giếng, bạn có thể cảm thấy hài lòng với vị thế của mình. Nhưng khi bạn ra khỏi giếng và nhìn thấy thế giới rộng lớn, bạn có thể cảm thấy đe dọa và Serotonin giảm để bạn không quên thực tế.
KẾT PHẦN 1
Các hóa chất này được coi là hóa chất hạnh phúc vì chúng chỉ ra cho chúng ta những điều hỗ trợ tồn tại và mang lại hạnh phúc. Tầm quan trọng của chúng rõ ràng hơn khi bạn tưởng tượng về cuộc chiến sinh tồn trong thế giới tự nhiên của động vật.
Những hóa chất hạnh phúc này chỉ được tiết ra khi điều kiện phù hợp, giống như cánh cửa sẽ không khóa nếu chìa khóa vẫn ở trong ổ. Khi chúng giảm, bộ não có thể hiểu nhầm trạng thái không hạnh phúc dù không có gì xảy ra đáng lo ngại.
Cảm xúc giống như trò chơi tàu lượn. Lên rồi lại xuống, xuống rồi lại lên và tiếp tục như vậy.
Khi bạn cảm thấy hạnh phúc, hãy tận hưởng nhưng khi cảm giác đó qua đi, hãy hiểu rằng đó là dấu hiệu bạn cần hành động. Cảm giác thiếu hạnh phúc liên quan đến việc các hóa chất này giảm xuống, là lý do chúng ta luôn cố gắng kích thích chúng tăng lên.
