Hóa học 10 - Bài 1: Thành phần của nguyên tử

Giải bài tập Hóa học 10 - Bài 1 trang 13, 14, 15, 16 cung cấp nhiều gợi ý hữu ích để giúp học sinh trả lời câu hỏi mở đầu và 5 bài tập trong sách giáo khoa về Thành phần của nguyên tử.

Bài giải 1 Hóa học 10 - Thành phần của nguyên tử được biên soạn chi tiết, đầy đủ và chính xác, hỗ trợ học sinh lớp 10 trong việc giải bài tập. Đồng thời, phụ huynh có thể sử dụng để hướng dẫn con em học tập. Các tài liệu khác có thể được tìm thấy trong chuyên mục Hóa 10 - Kết nối tri thức.

Giải bài 1 Hóa học 10 - Thành phần của nguyên tử

• Trả lời câu hỏi mở đầu - Bài 1 Hóa học 10
• Giải câu hỏi và bài tập - Hóa học 10 - Bài 1
• Bài giải 1 Hóa học 10 - Em có biết

Trả lời câu hỏi Mở đầu - Bài 1 Hóa học 10 - Kết nối tri thức

Nguyên tử chứa những hạt cơ bản nào? Làm thế nào để các nhà khoa học đã khám phá ra chúng?

Gợi ý câu trả lời

Nguyên tử bao gồm 3 hạt cơ bản: electron, proton, neutron

Quá trình khám phá các loại hạt cơ bản:

+ Electron: Trong năm 1897, J.J. Thomson thực hiện thí nghiệm phóng điện qua không khí loãng và phát hiện ra chùm tia điện phát ra từ cực âm, bị hút về phía cực dương của trường điện => Chúng mang theo điện tích âm.

+ Proton: Vào năm 1911, E. Rutherford sử dụng hạt alpha để bắn phá nitrogen và phát hiện ra hạt proton.

+ Neutron: Năm 1932, J. Chadwick sử dụng hạt alpha để bắn phá beryllium và phát hiện ra hạt neutron.

Giải câu hỏi và bài tập - Hóa học 10 - Bài 1 - Kết nối tri thức

Câu 1

Nguyên tử chứa các hạt mang điện là

A. proton và α.
B. proton và neutron.
C. proton và electron.
D. electron và neutron.

Gợi ý đáp án

Nguyên tử bao gồm 3 hạt cơ bản:

+ Electron: mang điện âm

+ Neutron: không có điện tích

+ Proton: mang điện tích dương

Do đó, nguyên tử chứa các hạt mang điện là: proton và electron.

Câu 2

Quan sát hình ảnh mô phỏng kết quả thí nghiệm bắn phá lá vàng được thực hiện bởi Rutherford và đưa ra nhận xét về đường đi của các hạt α.

Gợi ý đáp án

Hầu hết số hạt alpha bay thẳng qua lá vàng mỏng, cho thấy nguyên tử có cấu trúc rỗng.

Một số hạt alpha bị lệch hướng, cho thấy có sự va chạm trước khi thoát khỏi lá vàng.

Câu 3

Gợi ý đáp án

Khi phóng đại 1 nguyên tử vàng lên 1 tỉ lần:

Đường kính nguyên tử: 30 cm

Đường kính hạt nhân: 0,003 cm

Áp dụng công thức, kích thước nguyên tử vàng lớn hơn so với hạt nhân là:

Câu 4

Một loại nguyên tử nitrogen có 7 proton và 7 neutron trong hạt nhân. Dựa vào Bảng 1.1, hãy tính và so sánh:

a) Khối lượng hạt nhân với khối lượng nguyên tử.

b) Khối lượng hạt nhân với khối lượng vỏ nguyên tử

Gợi ý đáp án

Ta có:

Một nguyên tử trung hòa về điện có số hạt proton = số hạt electron

=> Nguyên tử nitrogen có: 7 hạt proton, 7 hạt neutron, 7 hạt electron

Ta có khối lượng của các hạt cấu tạo nên nguyên tử lần lượt là:

+ m_p = 1,672.10^-27 kg

+ m_n = 1,675.10^-27 kg

+ m_e = 9,109.10-³¹ kg

Hạt nhân nguyên tử bao gồm hạt proton và hạt neutron

=> Khối lượng của hạt nhân nitrogen = 7.1,672.10^-27 + 7.1,675.10^-27 = 2,343. 10^-26 kg

Vỏ nguyên tử chỉ bao gồm hạt electron

=> Khối lượng của vỏ nguyên tử nitrogen = 7. 9,109.10^-31 = 6,376. 10^-30 kg

Ta có:

Khối lượng của nguyên tử nitrogen = Khối lượng của hạt nhân nitrogen + Khối lượng của vỏ nguyên tử nitrogen

<=> 2,343. 10^-26 + 6,376. 10^-30 = 2,344.10^-26 kg

a) So sánh khối lượng của hạt nhân với khối lượng của nguyên tử

Câu 5

Nhôm là một trong những kim loại phổ biến nhất trên bề mặt Trái Đất. Nó được sử dụng rộng rãi trong các lĩnh vực như xây dựng, điện tử và sản xuất đồ gia dụng. Hạt nhân của nguyên tử nhôm có điện tích dương bằng +13 và số khối bằng 27. Hãy tính số proton, số neutron và số electron có trong nguyên tử nhôm.

Gợi ý đáp án

Số proton (được kí hiệu là P) = số đơn vị điện tích của hạt nhân (được kí hiệu là Z) = số electron (được kí hiệu là E)

<=> P = Z = E

Số khối (được kí hiệu là A) = số proton + số neutron

<=> A = P + E

Nguyên tử nhôm có điện tích dương của hạt nhân là +13

Một nguyên tử trung hòa điện có số proton bằng số electron:

=> P = E = 13

Nguyên tử nhôm có tổng số hạt bằng 27

=> P + N = 27 => N = 27 - 13 = 14

Do đó, số hạt neutron là 14.

Giải bài 1 Hóa học 10 Kết nối tri thức phần Em có biết

Áp dụng phương pháp mô hình để mô tả cấu tạo của nguyên tử

Giải pháp đề xuất

- Sự cấu tạo của nguyên tử bao gồm:

+ Hạt lõi (nucleus): nằm ở trung tâm của nguyên tử, chứa các proton mang điện tích dương và các neutron không mang điện

+ Vỏ nguyên tử: chứa các electron mang điện tích âm, di chuyển nhanh chóng quanh hạt lõi.