Buzz
| Bài hát thu thử | |
|---|---|
| Ngôn ngữ | vi |
| Thể loại | Nhạc vàng |
| Sáng tác | Thích Nhất Hạnh |
| Soạn nhạc | Phạm Thế Mỹ |
'Hoa hồng gắn áo' là tiêu đề của một bài viết về mẹ của Thiền sư Thích Nhất Hạnh, đồng thời là tên của một ca khúc do nhạc sĩ Phạm Thế Mỹ sáng tác vào năm 1967, lấy cảm hứng từ bài viết đó.
Hoàn cảnh sáng tác và nội dung
Ban đầu, 'Hoa hồng gắn áo' là tên của một bài viết về mẹ mà Thầy Thích Nhất Hạnh sáng tác vào năm 1962 tại Sài Gòn. Trong tác phẩm, Thích Nhất Hạnh miêu tả một phong tục mà ông đã thấy ở Nhật Bản:
| “ | Tây phương không có ngày Vu-lan nhưng cũng có Ngày của Mẹ (Mother's Day) mồng mười tháng năm (năm đó). Tôi nhà quê không biết cái tục ấy. Có một ngày tôi đi với Thầy Thiên Ân tới nhà sách ở khu Ginza ở Đông Kinh (Tokyo), nửa đường gặp mấy người sinh viên Nhật, bạn của thầy Thiên Ân. Có một cô sinh viên hỏi nhỏ Thầy Thiên Ân một câu, rồi lấy ở trong sắc ra một bông hoa cẩm chướng màu trắng cài vào khuy áo tràng của tôi. Tôi lạ lùng, bỡ ngỡ, không biết cô làm gì, nhưng không dám hỏi, cố giữ vẻ tự nhiên, nghĩ rằng có một tục lệ chi đó. Sau khi họ nói chuyện xong, chúng tôi vào nhà sách, thầy Thiên Ân mới giảng cho tôi biết đó là Ngày Mẹ, theo tục Tây phương. Nếu anh còn mẹ, anh sẽ được cài một bông hoa màu hồng trên áo, và anh sẽ tự hào được còn mẹ. Còn nếu anh mất mẹ, anh sẽ được cài trên áo một bông hoa trắng... | ” |
Trong văn bản, thay vì như ca khúc Lòng mẹ miêu tả tình mẹ 'như biển rộng lớn, như suối ngọt không bao giờ cạn', Hoa hồng gắn áo của nhà sư Nhất Hạnh vẽ nên hình ảnh người mẹ qua những câu chữ giản dị, gần gũi, đầy thân thương: Mẹ già như chuối ba hương, Như xôi nếp một như đường mía lau. Nhà sư cũng viết:
- 'Tình yêu dành cho mẹ là một cảm xúc rất tự nhiên... Nó không phải là vấn đề đạo đức hay luân lý. Nếu bạn nghĩ rằng tôi viết bài này để khuyên bạn về luân lý đạo đức, bạn đã nhầm. Tình yêu dành cho mẹ là một trải nghiệm đáng hưởng... Một món quà như mẹ mà không vừa lòng thì chỉ có Ngọc Hoàng mới có thể hài lòng, nhưng tôi biết Ngọc Hoàng không hạnh phúc, vì Ngọc Hoàng là đấng tự sinh và không bao giờ có cơ hội để có một bà mẹ.'
Cuối văn bản, nhà sư Nhất Hạnh viết: 'Đây là điệp khúc tôi muốn gửi đến bạn hôm nay. Hãy cùng ca hát để cuộc đời không chìm vào lãng quên và vô tâm. Tôi đã cài hoa hồng màu hồng lên áo bạn rồi. Hãy tận hưởng niềm vui này!'
Ban đầu, loại hoa được đề cập không nhất thiết phải là hoa hồng. Tuy nhiên, khi phong tục này được đưa vào Việt Nam, hoa hồng trở thành loại hoa phổ biến nhất. Tại các chùa và hội đoàn ở Việt Nam, vào ngày lễ Vu Lan, thường có nghi thức 'cài bông hồng lên áo', với hoa hồng dành cho những ai còn mẹ và hoa trắng cho những ai đã mất mẹ, nhằm nhắc nhở về lòng hiếu thảo và tình người.
Chuyển thể
Nhạc sĩ Phạm Thế Mỹ đã lấy cảm hứng từ bài thơ để sáng tác ca khúc. Kể từ đó, bài hát 'Bông hồng cài áo' không chỉ được trình diễn mỗi mùa lễ Vu Lan, mà còn trở thành một trong những ca khúc cảm động và chân thành nhất về mẹ.
Nhiều nghệ sĩ đã biểu diễn bài hát này, bao gồm Thái Thanh, Duy Khánh, Khánh Ly, Tuấn Ngọc, Miên Đức Thắng, Nguyễn Hưng, Cẩm Vân, Quang Linh, Bằng Kiều, Đan Trường, và Mạnh Quỳnh.
