Hoa hồng

Hồng hoặc hường là tên gọi chung cho các loại thực vật thuộc chi Rosa, họ Rosaceae, với hơn 100 loài, có hoa màu sắc đa dạng từ ôn đới đến nhiệt đới. Các loài này được biết đến với vẻ đẹp của hoa, chủ yếu xuất xứ từ châu Á, và một số ít từ châu Âu, Bắc Mỹ và Tây Bắc Phi. Các loài bản địa và giống lai được trồng để làm cảnh và lấy hương.

Hình dáng

Cây bụi hoặc cây leo có thân và cành có gai. Lá kép lông chim sẻ, các lá chét có răng cưa, và có lá kèm. Hoa có mùi thơm, màu sắc phong phú như hồng, trắng, vàng hay đỏ, thường có nhiều cánh do nhị đực biến thành. Đế hoa hình chén và quả bế tụ lại trong đế hoa, có mùi thơm đặc trưng.

Các loài

Dưới đây là một số loài hoa hồng tiêu biểu:

• Rosa × alba: hồng trắng
• Rosa beauvaisii: hồng Beauvais
• Rosa californica: hồng California
• Rosa canina: tầm xuân
• Rosa chinensis: hồng Trung Hoa, hồng nguyệt quý, hồng hường
• Rosa cymosa: hồng roi, tầm xuân
• Rosa gallica: hồng Pháp
• Rosa glauca (đồng nghĩa R. rubrifolia): hồng lá đỏ
• Rosa laevigata (đồng nghĩa R. sinica): hồng kim anh, hồng vụng
• Rosa leschenaultiana: hồng Leschenault
• Rosa longicuspis: hồng mũi dài
• Rosa multiflora: tầm xuân nhiều hoa
• Rosa pimpinellifolia: hồng Scotch
• Rosa rubus: hồng đum
• Rosa rugosa: hồng Nhật, hồng Rugosa Rose
• Rosa transmorissonensis: hồng choắt
• Rosa tunquinensis: tầm xuân Bắc, quầng quầng
• Rosa virginiana (đồng nghĩa R. lucida): hồng Virginia
• Rosa yunnanensis: hồng Vân Nam

Hoa hồng trong văn hóa

Hoa hồng, với vẻ đẹp và hương thơm quyến rũ, là loài hoa biểu trưng được yêu thích nhất ở phương Tây, tương tự như hoa sen ở châu Á. Cả hai đều liên kết với biểu tượng bánh xe. Trong văn hóa Ấn Độ, bông hồng vũ trụ Triparasundari đại diện cho vẻ đẹp của Mẹ thánh thần, biểu thị sự hoàn hảo và trọn vẹn. Hoa hồng còn là biểu tượng của phần thưởng cuộc sống, tâm hồn, trái tim, tình yêu và có thể được nhìn nhận như một mandala.

Trong tranh tượng Kitô giáo, hoa hồng có thể là cái chén đựng máu của Chúa Kitô, hay hóa thân của những giọt máu này, thậm chí là chính vết thương của Chúa.

Hình ảnh hoa hồng gô-thích và hoa hồng hướng gió (với 32 cánh ứng với 32 hướng gió) đánh dấu sự chuyển mình từ biểu trưng hoa hồng sang biểu trưng bánh xe.

Theo quan niệm của Saadi de Chiraz trong đạo Hồi, vườn hoa hồng được xem như là nơi của sự chiêm nghiệm.

Trong văn hóa phương Tây, hoa hồng thường biểu trưng cho sự phục sinh huyền bí nhờ sự liên kết với màu máu. Abd Ul Kadir Gilani so sánh hoa hồng với vết sẹo trên cơ thể sống, trong khi F. Portal coi hoa hồng và màu hồng như biểu tượng của sự tái sinh vì mối liên hệ ngữ nghĩa của từ latinh rosa (hoa hồng) và ros (mưa, sương). Người Hy Lạp xem hoa hồng là loài hoa trắng, nhưng khi Adonis bị chết, nữ thần Aphrodite đã bị gai hoa hồng đâm và máu của nàng làm cho hoa hồng trở nên đỏ thẫm. Từ xưa, con người đã đặt hoa hồng lên mộ phần để biểu thị sự tái sinh, và Hecate, nữ thần âm phủ, đôi khi được miêu tả với vòng hoa hồng năm lá.

Bède cho biết rằng vào thế kỷ VII, mộ của Chúa Giêxu được sơn bằng màu trắng và đỏ. Hai màu này không chỉ tạo nên màu sắc của hoa hồng mà còn phản ánh giá trị biểu trưng từ trần tục đến thiêng liêng, tùy thuộc vào việc dâng tặng hoa hồng trắng hay đỏ.

Hoa hồng không chỉ là biểu tượng của tình yêu mà còn của sự hiến dâng tình yêu, tượng trưng cho tình yêu trong sáng, tương tự như hoa sen Ai Cập và cây thủy tiên Hy Lạp.

Dù là hoa hồng trắng hay đỏ, chúng đều được các nhà luyện đan ưa chuộng, với những tác phẩm của họ thường có tiêu đề như 'Những cây hồng của các nhà triết học'. Hoa hồng màu lam lại tượng trưng cho cái không thể đạt tới và sự bất khả.

Chú giải

Liên kết bên ngoài

•  “rose” . Bách khoa toàn thư Britannica (ấn bản lần thứ 11). 1911.
• (tiếng Anh) Hình ảnh hoa hồng Lưu trữ ngày 24 tháng 5 năm 2010 tại Wayback Machine