
GIẢI THÍCH CÂU NÓI
- Hoài Thanh nhận xét về thơ Xuân Diệu chỉ bằng ba từ tha thiết, rạo rực, băn khoăn, nhưng đã tổng quát hóa được phong cách thơ của ông, thể hiện sự yêu cuộc sống, sự tha thiết, rạo rực cũng như những suy tư sâu sắc và những lúc băn khoăn, chán nản của con người.
- Khi yêu một cảnh đẹp hay yêu một người, Xuân Diệu luôn vội vàng, nhưng lại cảm thấy như đang mất đi điều gì đó trong quá trình yêu thương.
- Cảm xúc thăng trầm, lo lắng về thời gian trôi đi nhanh chóng, tuổi xuân trôi qua vội vã. Tất cả những điều này góp phần tạo nên một cảm giác ám ảnh trong lòng nhà thơ.
- Tại sao lại xuất hiện sự mâu thuẫn đó? Có hai nguyên nhân:
+ Về mặt cá nhân: Xuân Diệu thường yêu cầu sự hoàn hảo và có ý thức mạnh mẽ về bản thân.
+ Về mặt khách quan: thực tế không phải lúc nào cũng đáp ứng được những ước mơ của nhà thơ.
=> Chính sự mâu thuẫn đó đã tạo nên vẻ đẹp đặc biệt trong thơ tình của Xuân Diệu.
CHỨNG MINH
Vội vàng là một bài thơ đặc sắc thể hiện triết lý, phong cách và quan điểm nghệ thuật của Xuân Diệu, bao gồm những nội dung sau.
1. Trái tim mãnh liệt, say mê, hồi hộp của Xuân Diệu trước khu vườn cuộc sống rực rỡ, phong phú với mùi hương, âm nhạc và ánh sáng đầy mê hoặc, hấp dẫn.
- Bằng nghệ thuật viết chữ đẹp, liệt kê, Xuân Diệu đã mô tả một vườn hoa 'thần tiên' phong phú, lôi cuốn và đẹp mắt. Âm thanh, hình ảnh như tràn ngập trong bài thơ, vẫn còn tươi mới và ấm áp như hơi thở của cuộc sống, gợi cảm xúc trực tiếp trong tâm trí của độc giả.
- Những từ ngữ này không chỉ như những lời cười vui mừng, mà còn như lời mời gọi sâu sắc. Xuân Diệu muốn truyền đạt tất cả vẻ đẹp của thế giới này cho con người, cho cuộc sống.
- Cảnh đẹp tuyệt vời, các so sánh độc đáo, sáng tạo:
Và đây, ánh sáng nhấp nhô giữa hàng mi.
Tháng giêng ngọt ngào như đôi môi gần kề
- Kết nối với hình ảnh của tháng ngày, mang đến cho chúng ta thấy niềm khao khát tình yêu sâu sắc của Xuân Diệu. Điều này cho thấy, theo quan điểm của Xuân Diệu, cái đẹp tồn tại trong cuộc sống hàng ngày và con người là tiêu chuẩn của cái đẹp.
2. Tâm trạng u buồn, lắng đọng
- Buồn rầu trước thời gian trôi đi (Xuân đến - đi, non - già, hết - mất), thời gian ăn trộm cuộc sống. Con người đầy lo sợ thời gian ấy nhưng lại cảm nhận thời gian một cách sâu sắc. Xuân Diệu lắng nghe nhịp điệu của thời gian trong thế giới vật chất. Một bức tranh tự nhiên hiện lên qua sự cảm nhận về thời gian:
Cơn gió êm dịu thì thầm giữa những lá xanh,
- Triết lý về sự vô tận của thời gian và sự hữu hạn của cuộc sống con người được thể hiện qua một giọng điệu đầy biểu cảm, qua kỹ thuật nghệ thuật đan xen:
Tâm hồn mênh mông - bề ngoài hạn hẹp
Xuân vẫn lặp đi lặp lại - tuổi trẻ không bao giờ quay lại
Trời đất biến mất - chỉ còn bóng dáng ta
- Và như vậy, mọi vật sẽ tan biến, mọi dòng sông và dãy núi thầm lặng chào tạm biệt.
3. Nỗi buồn đó không làm cho ý chí sống suy yếu, mà ngược lại, thúc đẩy ham muốn, khát khao, lòng mong muốn sống, sống hết mình, sống 'say đắm, hứng khởi'.
- Xuân Diệu sinh ra một ý định vô cùng mạnh mẽ: làm tắt nắng, kìm hãm gió, muốn chiếm đoạt quyền lực của tạo hóa để kiểm soát tự nhiên để thỏa mãn ham muốn không giới hạn, 'vô biên', 'tuyệt vời', 'tuyệt diệu'.
- Cuộc sống là một cuộc di chuyển không ngừng nghỉ, vì vậy chúng ta phải đua đòi với thời gian, phải chiến thắng thời gian để sống trọn vẹn và tận hưởng hết mọi niềm vui của cuộc sống.
- Phần kết có thể được xem như là điểm cao của cảm xúc, nhịp thơ hứng khởi, dồn dập như nhịp tim sôi động. Lời ngỏ Ta muốn sử dụng cùng những động từ mạnh mẽ để tạo ra cảm giác ôm chặt, say đắm, và những từ ngữ đơn giản nhưng vô cùng tinh tế như mơn mởn, chuếnh choáng, đã đủ, no nô đã làm rõ bản chất của một tâm hồn thơ, sống hết mình, yêu thương mãnh liệt, đắm say của Xuân Diệu.
- Lối sống này một thời bị chỉ trích nhưng thực sự là một cách sống tích cực, thấm nhuần tinh thần nhân văn