Buzz
1. Hoại thư - nguyên nhân và triệu chứng
1.1. Khái niệm về hoại thư
Hoại thư là thuật ngữ y học dùng để mô tả một biến chứng của hoại tử hoặc một cách đơn giản, đó là mô hoại tử bị nhiễm trùng. Hoại thư có thể được gây ra bởi:
- Sự thiếu oxy trong dòng máu.
- Tổn thương do hóa chất.
- Tổn thương do tác động vật lý.
- Men phân huỷ tế bào do cơ thể tiết ra: Loại men này xuất hiện trong mô hoại tử, phá hủy cấu trúc mô và tạo điều kiện cho vi khuẩn tấn công, lan rộng nhanh chóng từ máu ra khắp cơ thể.
Vùng da bị tổn thương ở tay
1.2. Các dấu hiệu nhận biết hoại thư
Tùy thuộc vào từng loại hoại thư, da có thể biểu hiện các tình trạng sau:
- Hoại thư khô
+ Da trở nên khô và co rút, chuyển từ màu xanh sang màu đen trước khi bong ra.
+ Da có cảm giác tê, lạnh.
+ Có thể cảm nhận đau hoặc không.
- Hoại thư ẩm ướt
+ Cảm nhận đau ở vùng da bị nhiễm trùng.
+ Da chuyển từ màu đỏ sang nâu và sau đó đen lại.
+ Xuất hiện mụn nước hoặc vết loét có dịch mùi hôi.
+ Cảm thấy mệt mỏi và có sốt.
+ Khi nhấn vào vùng da tổn thương, có thể nghe tiếng dịch hoặc mủ di chuyển.
1.3. Nguyên nhân của hoại thư
Hầu hết các trường hợp bị tổn thương da là do:
- Sự thiếu hụt máu
Máu đóng vai trò cung cấp oxy và dưỡng chất cho cơ thể, đồng thời hỗ trợ hệ miễn dịch chống lại nhiễm trùng. Vùng da thiếu máu sẽ dẫn đến làn da chậm lành hoặc hoại tử.
- Nhiễm trùng
Nhiễm trùng do vi khuẩn nếu không được điều trị có thể dễ dàng gây ra hoại thư.
- Vết thương: Mọi vết thương hở trên da đều dễ bị vi khuẩn xâm nhập. Nếu không được điều trị, vi khuẩn có thể gây ra hoại thư.
Người mắc bệnh đái tháo đường đều đặn đối diện với nguy cơ mắc bệnh hoại thư
Bệnh hoại thư sẽ gia tăng nguy cơ phát triển ở những trường hợp dưới đây:
- Mắc bệnh đái tháo đường
Khi mắc bệnh đái tháo đường, cơ thể sẽ không sản xuất đủ hormone insulin hoặc phản ứng với insulin. Ngoài ra, mức đường trong máu cao cũng có thể làm hỏng mạch máu, gây giảm hoặc làm gián đoạn lưu thông máu đến một phần của cơ thể.
- Mắc bệnh tắc nghẽn động mạch
Xơ cứng, co hẹp động mạch và hình thành cục máu đông cũng gây ra việc máu không thể lưu thông đến một khu vực cụ thể trong cơ thể, dẫn đến hoại thư.
- Gặp phải chấn thương nghiêm trọng hoặc phải thực hiện ca phẫu thuật
Mọi chấn thương trên da đều có thể tiềm ẩn nguy cơ phát triển thành hoại thư, đặc biệt là khi vấn đề ẩn chứa tại vùng bị tổn thương ảnh hưởng đến lưu thông máu.
- Bị thừa cân
Sự căng thẳng do tăng cân có thể gây áp lực lên động mạch và dẫn đến giảm lưu lượng máu, làm tăng nguy cơ nhiễm trùng và kéo dài thời gian lành vết thương.
- Sự suy giảm miễn dịch
Những trường hợp được điều trị bằng phương pháp xạ trị, hóa trị, hoặc mắc các vấn đề về miễn dịch thường gặp phải khó khăn trong việc chống lại nhiễm trùng.
- Sử dụng thuốc qua đường uống hoặc tiêm
Mặc dù hiếm khi xảy ra, nhưng vẫn có một số trường hợp sử dụng một số loại thuốc không đúng cách và kết quả là có nguy cơ nhiễm vi khuẩn gây ra hoại thư.
- Biến phát của Covid-19
Thực tế đã có một số báo cáo cho thấy những người từng gặp các vấn đề về đông máu có liên quan đến Covid-19 sẽ mắc phải tình trạng hoại tử khô ở ngón chân và ngón tay.
2. Biện pháp phòng ngừa hoại thư
Nếu không được chữa trị kịp thời, hoại thư rất dễ gây ra những biến chứng nguy hiểm, điển hình là:
Tiến trình phát triển nhanh chóng của hoại thư ở bàn chân
- Vi khuẩn nhanh chóng lan sang mô và cơ quan khác, thậm chí có trường hợp phải thực hiện phẫu thuật cắt bỏ một phần cơ thể để cứu sống.
- Loại bỏ các mô bị nhiễm trùng có thể dẫn đến sẹo hoặc phải thực hiện phẫu thuật tái tạo
Những biến chứng này chỉ ra rằng chứng hoại thư không đơn giản chút nào. Để tránh nguy cơ phát triển các biến chứng này, chúng ta cần:
- Chăm sóc bệnh tiểu đường
Người mắc tiểu đường cần thường xuyên kiểm tra chân tay để phát hiện vết loét và vết cắt. Vùng này có thể phát triển dấu hiệu nhiễm trùng như đỏ, sưng hoặc chảy dịch. Quan trọng, việc này nên được thực hiện bởi bác sĩ ít nhất một lần mỗi năm và cần kiểm soát lượng đường trong máu một cách tốt nhất.
- Giảm cân
Như đã đề cập, người béo phì không chỉ dễ mắc tiểu đường mà còn tăng nguy cơ bị nhiễm trùng do áp lực lớn lên động mạch gây co thắt lưu lượng máu.
- Đặc biệt, nhiễm trùng có thể dễ dàng được ngăn chặn khi:
+ Không hút thuốc lá vì hút thuốc lá mãn tính dễ làm tổn thương mạch máu.
+ Để tránh nhiễm trùng, hãy nhẹ nhàng xoa xà phòng và nước, đảm bảo giữ cho vết thương khô ráo cho đến khi lành hoàn toàn.
+ Giảm nhiệt độ cơ thể: Nếu cảm thấy da lạnh tức là có thể bị hoại tử, vì lúc này, lưu lượng máu đến khu vực bị ảnh hưởng giảm đi đáng kể. Nếu da lạnh và mờ sau khi tiếp xúc lâu với môi trường lạnh, hãy gọi bác sĩ ngay lập tức.
