Buzz
Hoàng Lê - cuốn sách lịch sử tối thượng (Ngô gia văn phái) là một tài liệu cung cấp tóm tắt nội dung chính, phân tích cấu trúc, bố cục, giá trị nội dung và nghệ thuật, cùng với ngữ cảnh sáng tác và tiểu sử, quan điểm cũng như sự nghiệp sáng tác phong cách nghệ thuật giúp học sinh nắm vững môn văn 8
Tác giả
- Là một nhóm tác giả Việt Nam thuộc dòng họ Ngô Thì ở làng Tả Thanh Oai, huyện Thanh Oai, trấn Sơn Nam (nay thuộc huyện Thanh Trì, Hà Nội).
- Ngô Chi Thất và Ngô Trân là người đề xướng và thiết lập trường phái văn học, sau này được biết đến với tên gọi là Ngô gia văn phái.
- Ngô gia văn phái đồng hành với 20 tác giả từ 9 thế hệ, trong đó hai nhân vật chính là Ngô Thì Chí (1753 – 1788), quan lại dưới triều đại Lê Chiêu Thống và Ngô Thì Du (1772-1840), quan lại dưới thời nhà Nguyễn.
Bản đồ tư duy của nhóm tác giả Ngô gia văn phái:
Tác phẩm
1. Khám phá tổng quan
a. Nguồn gốc
- Hoàng Lê nhất thống chí
- Vị trí đoạn trích: Trích đoạn lớn hồi mười bốn, nói về sự kiện vua Quang Trung đại phá quân Thanh.
b. Cấu trúc (3 phần)
- Phần 1: (từ đầu đến “...hôm ấy nhằm vào ngày 25 tháng cháp năm Mậu Thân 1788”): Thông tin về việc quân Thanh chiếm Thăng Long, Bắc Bình Vương Nguyễn Huệ lên ngôi hoàng đế và tự mình dẫn quân đánh giặc.
- Phần 2: (tiếp theo đến “… vua Quang Trung tiến binh đến Thăng Long, rồi kéo vào thành”): Hành trình chiến đấu nhanh chóng và chiến thắng hùng hậu của vua Quang Trung.
- Phần 3: (phần còn lại): Sự thất bại lớn của quân tướng nhà Thanh và tình hình hỗn loạn của triều đại Lê Chiêu Thống.
c. Thể loại: truyện - một dạng văn bản ghi lại các sự vật, sự việc.
Cũng được coi là một cuốn tiểu thuyết lịch sử, được viết bằng chữ Hán theo phong cách chương hồi
d. Phương thức diễn đạt: tự thuật kết hợp với mô tả
e. Tóm tắt: Các sự kiện chính
- Đối mặt với sức mạnh của kẻ thù, quân Tây Sơn tại Thăng Long rút quân về Tam Điệp và cử người đến Phủ Xuân thông báo với Nguyễn Huệ.
- Sau khi nhận được tin vào ngày 24/11, Nguyễn Huệ ngay lập tức sắp xếp lại lực lượng, phân chia quân thành hai đạo thuỷ - bộ.
- Ngày 25 tháng Chạp, tức làm lễ lên ngôi với tên là Quang Trung, Quang Trung trực tiếp chỉ huy hai đạo quân tiến vào Bắc.
- Vào ngày 29 tháng Chạp, quân Tây Sơn đã đến Nghệ An, Quang Trung dừng lại một ngày, tuyển thêm hơn 1 vạn tinh binh và tổ chức một cuộc duyệt binh lớn.
- Vào ngày 30, quân đội của Quang Trung đến Tam Điệp, hội ngộ với quân Sở và Lân. Quang Trung đã khẳng định rằng: “Chẳng quá mười ngày có thể tiến hành truy quét quân Thanh”. Cũng trong ngày 30, dù kẻ thù vẫn còn tinh thần chiến đấu, nhưng ông đã nghĩ đến việc tái thiết đất nước trong mười năm sau cuộc chiến. Ông cũng đã mở tiệc khao quân, với kế hoạch hẹn hò ngầm vào ngày 7 tết tại thành Thăng Long. Trong cùng đêm đó, quân Tây Sơn tiếp tục lên đường. Khi đến sông Thanh Quyết, gặp đoàn do thám của quân Thanh, Quang Trung ra lệnh bắt hết không để sót một ai.
- Vào rạng sáng ngày 3 Tết, quân Tây Sơn đã bí mật bao vây đồn Hạ Hồi và sử dụng mưu kế để buộc quân Thanh đầu hàng ngay, làm cho việc giải quân trở nên dễ dàng.
- Thời điểm bình minh ngày mùng 5 Tết, quân Tây Sơn tấn công đồn Ngọc Hồi. Quân giặc đã phản kích quyết liệt, sử dụng ống phun khói lửa để làm ta bối rối, nhưng gió lại thay đổi hướng, khiến chúng tự tổn thương. Cuối cùng, quân Thanh phải đầu hàng, thống nhất Điền châu Sầm Nghi Đống tự tử.
- Lúc trưa mùng 5 Tết, Quang Trung dẫn đầu quân thắng trận tiến vào Thăng Long. Đám quân địch kẻo về phía đê Yên Duyên gặp phục binh của chúng tôi, trốn theo đường Vịnh Kiều lại bị quân voi ở Đại Áng dồn xuống đầm Mực giày xéo, hàng vạn tên thất thủ. Một số bỏ chạy lên cầu phao, cầu phao đứt, xác người ngựa chết làm tắc cả khúc sông Nhị Hà. Mùng 4 Tết nghe tin quân Tây Sơn tấn công, Tôn Sĩ Nghị và Lê Chiêu Thống đã vội vã rút lên biên giới phía bắc. Khi tái hội, Nghị tỏ ra xấu hổ nhưng vẫn tỏ ra kiêu căng. Cả hai thu thập quân thất bại, rút về Bắc.
2. Giá trị nội dung, nghệ thuật
a. Giá trị nội dung
Qua đoạn trích này, người đọc cảm nhận được vẻ đẹp hùng vĩ của anh hùng dân tộc Nguyễn Huệ trong chiến công lịch sử đại phá quân Thanh, sự thất bại của kẻ xâm lược và số phận bi thảm của lũ quan vua phản nước, gây hại cho nhân dân.
b. Giá trị nghệ thuật
Thành công nhờ vào cách viết trần thuật kết hợp với miêu tả sống động, sinh động
Bản đồ tư duy văn bản Hoàng Lê nhất thống chí:
