Hoàng liên: Bí quyết chữa trị nhiều căn bệnh

1. Đặc điểm sinh học của cây hoàng liên

1.1. Về hình thái và cấu trúc

Hoàng liên là một loại cây mọc hoang, thường mọc ở các vùng núi của Việt Nam. Mặc dù chỉ là một loài cỏ nhưng lại có giá trị dược liệu cao, được sử dụng rộng rãi trong Y học Cổ truyền để chữa trị nhiều loại bệnh.

Ngoài tên gọi hoàng liên, dân gian còn gọi loài cây này bằng nhiều tên khác nhau như: vương chi liên, cây chi liên, hoàng liên chân gà, cây sâm hoàng liên,... Trong khoa học, hoàng liên được biết đến với tên gọi Coptis teeta Wall.

Hoàng liên là một loại cây thân thảo thấp (cao trung bình chỉ khoảng 30cm), có tuổi thọ lâu dài. Lá cây mọc từ gốc, mép có hình răng cưa và có màu xanh mướt. Hoa hoàng liên nở từ tháng 2 đến tháng 4 và mọc thành cụm nhỏ từ 3 đến 5 bông ở đầu cành, có màu vàng lục rất bắt mắt.

Hoàng liên, mặc dù là loại cây cỏ, nhưng lại có rất nhiều tác dụng dược lý.

Hoàng liên kết trái từ tháng 3 đến tháng 6, quả có màu vàng bên ngoài, màu lục xám hoặc nâu đen bên trong. Rễ hoàng liên có hình trụ dài và thường màu nâu hoặc vàng nhạt. Khi trưởng thành, rễ sẽ phát triển thành củ giống có hình dáng giống chân gà.

1.2. Các phương pháp chế biến của hoàng liên

Rễ và củ của cây được coi là phần chứa hàm lượng dược liệu cao nhất. Do đó, người ta thường thu hoạch và sử dụng chúng. Khi cây đạt đến 2 - 3 năm tuổi, đó là thời điểm lý tưởng để thu hoạch vì đây là giai đoạn có chất lượng dược liệu tốt nhất.

Dưới đây là một số cách chế biến dược liệu từ cây hoàng liên:

• Rửa sạch hoàng liên và ủ trong 1 - 2 tiếng để làm mềm dược liệu;

• Phơi khô củ hoàn toàn trong bóng mát trong 1 - 2 tháng, sau đó bảo quản để sử dụng;

• Thái mỏng dược liệu và phơi nơi có bóng râm (không tiếp xúc trực tiếp với ánh nắng); 

• Sao và ngâm rượu hạ thổ với lượng dược liệu phù hợp cho mỗi lần sử dụng. Liều lượng: ngâm từ 2 - 3kg dược liệu tươi với rượu khoảng 40 - 42 độ (10 lít), càng ủ lâu thì rượu càng thơm ngon.

2. Công dụng tuyệt vời của cây hoàng liên

Hoàng liên không chỉ là một loại cỏ dại mà còn được coi như là sâm hoàng liên vì những lợi ích mà nó mang lại cho sức khỏe con người. Cụ thể như sau:

2.1. Trong Y học Cổ Truyền

Theo Y học Cổ truyền, hoàng liên là một loại cây thuốc có vị đắng, thuộc nhóm thảo dược quý với những công dụng sau:

• Diệt khuẩn, làm mát, giải độc, điều hòa thấp;

• Chữa trị hiệu quả các triệu chứng như viêm miệng, tiêu chảy, nôn mửa, sốt cao, huyết áp thấp, nhiệt đới,...

2.2. Trong Y học Hiện Đại

Theo nghiên cứu y học hiện đại, hoàng liên chứa nhiều chất có lợi cho sức khỏe như Ethanol, Berberin, Columbamine, Palmatin, Coptisine,... Đặc biệt, Berberin có khả năng kháng viêm và kháng khuẩn cao.

Ngoài ra, hoàng liên còn được sử dụng để điều trị một số bệnh như:

Chữa ho gà, giảm nguy cơ giãn mạch, hạ huyết áp, và ngăn ngừa bệnh tim mạch và đột quỵ;

Ức chế sự phát triển của vi khuẩn như liên cầu khuẩn, vi khuẩn tụ cầu, Shigella, và giúp làm giảm mụn, mề đay, mẩn ngứa;

Các phương pháp sử dụng hoàng liên trong cuộc sống

Dưới đây là một số cách sử dụng hoàng liên trong các bài thuốc để điều trị bệnh:

Bài thuốc chữa mề đay, chàm: sử dụng hoàng bá, mộc thông, hoàng liên, khổ sâm (mỗi 12g), phục linh, bạch tiễn bì, thương truật, bạc hà (4g mỗi loại). Sắc hỗn hợp này với 1 lít nước, uống thành 3 lần/ngày cho đến khi bệnh giảm;

Bài thuốc chống viêm ruột, trị khuẩn lỵ: nghiền mộc hương (20g), hoàng liên (80g) thành bột, trộn với mật ong, uống 3 lần/ngày;

Hi vọng những thông tin về cây hoàng liên từ Mytour đã hữu ích cho bạn. Hoàng liên là loài thảo dược giàu dưỡng chất có ích cho sức khỏe, nhưng cần lưu ý rằng dược tính của nó mạnh mẽ, không phù hợp cho phụ nữ mang thai, cho con bú và trẻ em. Để sử dụng hoàng liên một cách an toàn, nên tham khảo ý kiến của bác sĩ và phân biệt rõ loài cây hoàng liên để tránh nhầm lẫn với các loại cỏ dại khác.