Hoàng Nhuận Cầm vẫn dành tình cảm đặc biệt cho 'Phương ấy'

Mới đây, Nhà xuất bản Hội Nhà văn đã xuất bản tập thơ thứ ba của Hoàng Nhuận Cầm, có tựa đề là Xúc xắc mùa thu. Anh mang tập thơ đó đến cho tôi đọc, và tôi cảm nhận được rằng Cầm vẫn là chính mình, không hề thay đổi.

Đọc tập thơ Xúc xắc mùa thu, có người nói rằng đó là giọng thơ 'tính cảm', 'duy mỹ', nhưng có lẽ đúng hay sai còn tùy vào quan điểm của mỗi người. Riêng tôi, tôi nhận thấy rằng đó chính là tập thơ của một 'người con Hà Nội', một quân nhân, một con người đã trải qua biết bao sóng gió.

Trong tập thơ Xúc xắc mùa thu, mặc dù tác giả đã bước vào tuổi tứ tuần, nhưng những kỷ niệm trẻ thơ vẫn đọng lại rất rõ: 'ta ngây thơ hát lại khúc ban đầu', 'ta đã đi như mèo trên phố vắng', 'ta cười như chưa khổ', 'ta cười như chưa yêu'...

Kỷ niệm trong thơ của Hoàng Nhuận Cầm là những cảm xúc của sự luyến tiếc, sự nhẹ nhàng như cơn gió thu. Bên cạnh những kỷ niệm về Hà Nội, về những ngõ phố, hàng cây, mái tóc người yêu và những kỷ niệm khác vẫn đẹp đẽ nhưng khó phai.

Đó là những kỷ niệm về một thời đã trải qua những trận đánh: 'Anh về Hà Nội vẫn còn nhớ'. Nhớ cả tiếng ve rền trong cánh rừng trước khi trận chiến bắt đầu, nhớ 'anh bộ đội' và 'tiếng nhạc la'...

Nhớ những ngày mưa ở Trường Sơn, nhớ hơn cả những người bạn, những đồng đội, người khuất mất. Và chỉ có 'ai biết vì sao anh đã khóc', chỉ có ai thấu hiểu tại sao anh 'đang ngồi uống rượu mắt rưng rưng' mới hiểu được vì sao những câu thơ mùa thu của anh có 'lá rơi rụng' xuống (trích từ bài Xuất ngũ).

Đừng trách thơ anh nhiều nước mắt. Nước mắt trong thơ của Hoàng Nhuận Cầm là trái tim anh, là tình cảm của một người chiến sĩ may mắn sống sót trở về và khóc cho những người bạn đã hi sinh.

Trong bộ tập Xúc xắc mùa thu của Hoàng Nhuận Cầm, những bài thơ viết về đồng đội là những tác phẩm đặc biệt, đầy cảm xúc nhất. Dù không nhiều, nhưng chúng luôn khiến người đọc cảm thấy rung động. Có những bài như Nhớ, Vũ Đình Văn, Dưới màu hoa rất đỏ, Mùa hoa bất tử, Xuất ngũ…

Các bài thơ này không chỉ được viết với sự tinh tế trong từ ngữ mà còn là sự kết tinh của thời gian, của những trải nghiệm, cảm xúc, niềm vui và nỗi buồn.

Tôi hiểu rằng cuộc đời lính của Cầm không dài lắm, chỉ vài chục năm thôi. Nhưng đó thực sự là những năm tháng đáng nhớ nhất trong cuộc đời anh. Anh gọi đó là những mùa hoa của tuổi trẻ, dù không phải là hoa trong ngày sinh nhật hay hoa trước ngày cưới, mà là những mùa hoa phượng đỏ “rơi ngút ngàn trên những hố bom đen”, là “mùa hoa bất tử trổ trên đồi” và “nở hoài trên mũ quân nhân”.

[...]

Đọc Xúc xắc mùa thu, tôi vẫn cảm nhận được sự đa cảm, tài năng của Hoàng Nhuận Cầm trong việc 'đợi mặt trời' bằng những câu thơ đặc biệt. Tâm hồn và tài năng của ông trở nên sâu sắc và lấp lánh hơn rất nhiều. Nếu đúng như vậy, chúng ta cần biết ơn thời gian đã mang lại điều đó.

Thời gian đã mang đến cho nhà thơ một góc nhìn xa hơn về cuộc chiến, và thời gian cũng là nguồn cảm hứng để tâm hồn thơ trở nên mạnh mẽ hơn, phong phú hơn...

Khi đọc những bài thơ của Cầm, tôi không chỉ bị cuốn hút bởi hình ảnh của một góc phố Hà Nội, một ký ức tuổi thơ, mà còn bởi sự ám ảnh về một quãng đất, một thời kỳ đầy hy sinh và lửa đỏ, trong đó có bài thơ Phương ấy.