Hoàng quý phi Thuần Ý

Hoàng quý phi Thuần Ý (chữ Hán: 純懿皇貴妃; sinh ngày 3 tháng 11 năm 1689 - mất ngày 17 tháng 12 năm 1784) là một phi tần của Thanh Thế Tông Ung Chính Hoàng đế.

Tiểu sử

Thuần Ý Hoàng quý phi Cảnh thị, sinh ngày 3 tháng 11 âm lịch năm Khang Hi thứ 28 (1689), là con gái của Quản lĩnh Cảnh Đức Kim (耿德金), vốn là Bao y của Tương Hoàng kỳ.

Vào năm Khang Hi thứ 42 (1703), Cảnh thị gia nhập Tiềm để làm thiếp cho Ung Thân vương Dận Chân. Do bà là Bao y thuộc Thượng tam kỳ, có lẽ bà đã từng là Cung nữ được Khang Hy Đế ban cho Ung Thân vương, khi Ung Thân vương đã không còn ở trong cung. Với thân phận Bao y, bà chỉ có thể là Cách cách khi gia nhập Ung Thân vương phủ, và lúc đó bà khoảng 14 tuổi.

Khi Ung Thân vương lên ngôi, Cảnh thị được phong làm Dụ tần (裕嫔). Vào năm Ung Chính nguyên niên (1723), vào ngày 22 tháng 12, Bộ trưởng Bộ Lại Thái Lang Ba Thái (巴泰) được chỉ định làm Chính sứ, còn Lễ Bộ Thái Lang Vương Cảnh (王景) được giao nhiệm vụ làm Phó sứ, để tổ chức lễ phong Dụ tần.

Trong năm Ung Chính thứ 8 (1730), Cảnh thị được thăng chức từ Dụ tần lên Dụ phi (裕妃). Vào năm thứ 11 (1733), Hoàng tử thứ năm Hoằng Trú được phong làm Hòa Thân vương (和親王).

Hoàng tử Hoằng Trú là con trai duy nhất của Cảnh thị, và được Hiếu Thánh Hiến Hoàng hậu nhận nuôi từ nhỏ. Dụ phi cũng từ đó trở nên thân thiết với Hiếu Thánh Hiến Hoàng hậu, như chị em ruột, và Hoằng Lịch (sau này là Càn Long Đế) cùng Hoằng Trú cũng có mối quan hệ khá gần gũi.

Tặng danh hiệu Hoàng quý phi

Vào tháng 9 năm Càn Long thứ 2 (1737), Càn Long Đế đã tôn bà làm Hoàng khảo Dụ Quý phi (皇考裕貴妃). Các tài liệu trong cung ghi chép về việc đãi ngộ Cảnh thị thường gọi bà là ['Quý phi'] hoặc ['Thế Tông Quý phi']. Trong số các góa phụ, Cảnh thị có vị trí cao nhất ngoài Sùng Khánh Hoàng thái hậu.

Vào tháng 2 năm Càn Long thứ 43 (1778), trong thời gian đại tang của Sùng Khánh Hoàng thái hậu, Càn Long Đế đã ra chỉ thị chuẩn bị lễ mừng thọ 90 tuổi. Vào ngày 19 tháng 2, Vương Thành (王成) được giao nhiệm vụ thực hiện chỉ dụ, tôn vinh Hoàng khảo Quý phi lên làm Hoàng quý phi. Vào tháng 10 cùng năm, lễ tôn phong chính thức được tổ chức, nâng bà lên danh hiệu Hoàng khảo Dụ Hoàng quý phi (皇考裕皇貴妃), với một buổi lễ sắc phong trang trọng, quốc khánh kéo dài 3 ngày, và Càn Long Đế tự viết Biển liễn và Ngự chế thơ để chúc mừng.

Vào ngày 28 tháng 12 (âm lịch) của cùng năm, lễ sách phong chính thức được tiến hành.

Trong năm Càn Long thứ 49 (1784), vào ngày 17 tháng 2 (âm lịch), Cảnh thị mắc bệnh nặng, sức khỏe suy kiệt. Mặc dù Càn Long Đế không có mặt trong cung, nhưng đã nhanh chóng sắp xếp, giao cho Lục a ca Vĩnh Dung và Bát a ca Vĩnh Tuyền cùng Nội vụ phủ chuẩn bị tang lễ. Vào ngày 17 tháng 12 (âm lịch) cùng năm, Dụ Hoàng quý phi Cảnh thị qua đời ở tuổi 96. Quan tài của bà được đưa đến Cát An sở theo hướng Thần Vũ môn. Sau khi Cảnh thị qua đời, Càn Long Đế chỉ thị thu giữ Kim sách, bảo của 'Dụ Hoàng quý phi' và hòa tan Kim sách, bảo của 'Dụ Quý phi' và 'Dụ tần'. Ngày sau khi bà qua đời, Càn Long Đế đích thân rưới rượu lên kim quan. Vào ngày 20 tháng 12 (âm lịch), kim quan được đưa đến Truân Tấn cung (屯殯宮) để tạm an.

Vào tháng 2 năm Càn Long thứ 50 (1785), bà được dâng thụy hiệu là Thuần Ý Hoàng quý phi (純懿皇貴妃). Vào ngày 9 tháng 4 (âm lịch) của cùng năm, kim quan của Thuần Ý Hoàng quý phi được đưa đến Phi viên tẩm của Thái lăng. Đến ngày 16 tháng 4 (âm lịch), bà được an táng tại địa cung, mộ phần của bà đứng đầu các phi tần trong Phi viên tẩm.

Trong văn hóa đại chúng

Nhầm lẫn về thụy hiệu

Về thụy hiệu, tài liệu Thanh Cao Tông thực lục (清高宗實錄) và Thanh hoàng thất tứ phổ (清皇室四譜) đều ghi là Thuần Ý (純懿), tuy nhiên, trong các bản sử cảo Thanh sử lại ghi thành Thuần Khác (純愨), có thể do sự nhầm lẫn vì chữ 'Ý' (懿) và 'Khác' (愨) hình dạng rất tương đồng.

• Hậu cung triều Thanh
• Hiếu Thánh Hiến Hoàng hậu

• Thanh sử cảo - Danh sách các hậu phi