Học Chuyên, Chuyên Gì... Bị Nói

Là học sinh trường chuyên, mình được học trong một môi trường lý tưởng, có những người bạn tuyệt vời, được định hình và phát triển theo hướng riêng của bản thân. Nhưng đôi khi, mình lại bị áp lực bởi cái nhìn của người lớn xung quanh…

Người ta thường nghĩ học sinh trường chuyên thì sẽ chăm chỉ, học giỏi,... nhưng thực tế bọn mình đôi khi cũng bị nói khá nhiều...

1. Được danh tiếng, mất đi cái riêng:

Chuyện là hồi đó, mình có đi cắt và uốn tóc một chút (cho có không khí Tết) ở chỗ người quen. Vì cô chủ tiệm bận rộn quá, không nhớ mình có yêu cầu nhuộm màu gì nữa không nên hỏi lại. Mình thì lắc đầu, nói không cô ơi. Rồi cô quay sang mấy vị khách gần đó, ngao ngán thở dài:

- Ở các trường cấp 3 hiện nay, quy định về màu tóc khá nghiêm ngặt. Không phổ biến việc nhuộm tóc theo phong cách sáng màu. Trái lại, ở một số trường chuyên, thầy cô thường cho học sinh tự do tỏa sáng với các kiểu tóc mà họ thích. Điều này tạo ra sự đa dạng màu sắc từ xanh đến đỏ, khiến môi trường trở nên sống động hơn.

- Đúng vậy, việc học tốt là quan trọng nhưng không nên quá chú trọng vào việc giải trí. Những người trong cộng đồng thường chia sẻ quan điểm này. Hiện nay, học sinh ở các trường cấp 3 đã thể hiện sự ngoan ngoãn và rèn luyện tốt kỹ năng xã hội.

Các giáo viên, phụ huynh liên tục thảo luận về nhiều vấn đề, bao gồm cả việc học sinh không tuân thủ nội quy ở các trường chuyên, việc giữ tóc màu đen, mặc đồng phục suốt thời gian, không thấy ai trang điểm khi đến trường,...

Là một học sinh của trường chuyên cấp ba, khi nghe nhắc đến điều này, tôi bất ngờ và suy nghĩ một lúc. Tôi tự hỏi: liệu học sinh ở trường chuyên có được quyền tự do thể hiện bản thân trong tuổi trẻ không? Liệu chúng ta có thể tự do biểu hiện cá nhân thông qua việc tô son môi, trang điểm khi đến trường? Hay là mọi thứ đều bị hạn chế vì những quy định cứng nhắc?

Học sinh ở trường chuyên thường được định nghĩa là 'học giỏi'. Điều này đôi khi tạo ra áp lực không nhỏ, khiến bạn phải sống dưới sự hoàn hảo và không được phép thay đổi. Điều này khiến bạn khó có thể biến đổi những thứ nhỏ nhặt như nhuộm tóc để tạo điểm nhấn mới, hay trang điểm để tạo sự tự tin,... Tất cả chỉ vì sợ phải đối diện với nhận xét tiêu cực từ người khác!

Không bao giờ đặt sự độc lập và cá tính của bạn vào một bàn cân chỉ vì nhận xét từ người khác về sự hoàn hảo và tài năng của học sinh lớp chọn. Cá tính của bạn nên được xác định bởi bản thân bạn, không phụ thuộc vào những định kiến xã hội về việc xuất sắc phải làm như thế nào. Đừng ngần ngại thử nghiệm điều mới chỉ vì sợ bị đánh giá theo tiêu chuẩn của một học sinh trường chuyên.

Người nổi tiếng thường phải đối mặt với nhiều nhận định khác nhau:

Việc được gọi là “người nổi tiếng” không chỉ là về tiền bạc và sự nổi tiếng mà còn về việc khiến mọi người nhớ đến bạn mỗi khi nghe tên trường chuyên A hay trường chuyên B. Điều này thường đặt lên vai bạn nhiều áp lực và những lời đánh giá khắc nghiệt.

Có lẽ bạn đã nghe những lời bình luận như: “Học ở trường chuyên là chỉ biết học lệch thôi!” hoặc “Họ chỉ biết ngồi trong nhà học, không có gì khác cả.” Hoặc thậm chí là “Học sinh chuyên chắc chắn phải nhạt nhẽo và không có cá tính.”

Không đánh giá xem những quan điểm trên có đúng hay không, nhưng:

- Một người bạn của tôi, rất giỏi trong học tập với điểm IELTS 8.0, mơ ước du học, luôn mang lại tiếng cười và năng lượng tích cực. Thời gian rảnh rỗi thường được dành cho việc tham gia câu lạc bộ hát hò và tạo video Tiktok vô cùng sáng tạo.

- Leader của nhóm tôi, tự tin và trưởng thành, luôn có kế hoạch rõ ràng về học tập và tương lai, và bạn là người thực hiện những hành động để thực hiện mục tiêu đó.

- Bạn thân của tôi, là chủ tịch câu lạc bộ sự kiện tại trường, đáng yêu và nhiệt huyết, có kỹ năng nấu ăn và làm bánh tốt, luôn sẵn lòng giúp đỡ người khác.

- Một người bạn quen thuộc, học sinh trường chuyên Phan Bội Châu ở Nghệ An, có khả năng tự học xuất sắc, tham gia các hoạt động giáo dục và đóng góp cho cộng đồng trẻ.

- Bạn cũ mà tôi từng thích, có tính cách hướng nội nhưng rất tài năng, biết chơi đàn ghi-ta, đam mê phim ảnh và âm nhạc cổ điển. Đồng thời, cũng rất giỏi trong việc chơi game và được mọi người tin tưởng và chia sẻ tâm sự với vì luôn lắng nghe và thấu hiểu cảm xúc của họ.

Trong quá khứ, các bạn mình quen biết, không phải ai cũng giỏi ở mọi mặt, ví dụ như có thể giỏi ngoại ngữ nhưng lại yếu trong môn Hóa. Đôi khi họ tập trung mạnh vào học tập ở một thời điểm nhất định nhưng không phải lúc nào cũng làm mọi thứ hoàn hảo. Mỗi người đều có cá tính riêng, có người thích giao tiếp, có người hướng nội, và có người hoạt bát. Tuy nhiên, chúng mình không phải là những người thụ động, vẫn tham gia hoạt động vui chơi và chủ động tìm thời gian cho bản thân.

Một điều mà mình sợ:

Mình luôn lắng nghe những ý kiến của người khác, dù không để chúng ảnh hưởng đến cuộc sống cá nhân. Mỗi khi gặp ai đó và nói sai điều gì đó nhỏ nhặt, mình luôn lo sợ người ta sẽ nhìn mình không tốt, sợ bị phán xét là học sinh chuyên kém hiểu biết. Vì vậy, có những lúc mình biết nhiều về một chủ đề nhưng lại không dám thể hiện, không dám tỏ ra tự tin.

Đơn giản vì mình sợ. Mình cảm thấy ám ảnh với việc phải đạt được tiêu chuẩn hoàn hảo mà xã hội đặt ra. Từ một thời gian nào đó, mình không còn muốn tỏ ra mình nơi đông người. Sự tự tin của mình dần suy giảm và những nghi vấn, do dự bắt đầu chi phối.

Mệt mỏi, chán chường, cảm xúc này đã trở nên quen thuộc. Càng trưởng thành, càng chú trọng vào việc hoàn hảo, càng sợ mắc phải sai lầm, những vấn đề nhỏ trong cuộc sống càng làm cho chúng ta buồn chán hơn. Nhiều sinh viên, xuất phát từ trường chuyên, nếu không trả lời đúng vấn đề nào đó thì thầy cô lại nói một cách châm chọc: “Học sinh trường chuyên từ xưa đến nay vẫn thế.” Điều này khiến họ cảm thấy ngượng ngùng và sau đó trở nên im lặng.

1. Thay vì chỉ nhìn Tarot, hãy lắng nghe ta nói:

- Tôi là ai? Bạn có thể là học sinh chuyên, nhưng hãy tự tin thể hiện cá tính của mình. Hãy tỏa sáng mọi lúc mọi nơi theo cách bạn mong muốn. Phong cách, khí chất và cách bạn hành xử mới sẽ khiến người khác hiểu bạn là ai. Tự bạn xác định bản thân chứ không phải là ép theo yêu cầu từ người khác.

- Tôi nên làm gì? Đừng để hai chữ “hoàn hảo” làm mòn kế hoạch của bạn, hãy đổi mới và chấp nhận thử thách mới. Tập trung kiểm soát cảm xúc qua thiền định, kiểm soát hơi thở có lẽ là cách tốt nhất. Nếu bị đánh giá, hãy mỉm cười, cảm ơn và cẩn thận hơn vì ít nhất họ quan tâm đến bạn vì bạn là học sinh trường chuyên lớp chọn, chứ không phải vì bạn chỉ là một nhân viên bình thường.

- Nghĩ gì cho đúng? Gia đình đã từng rủ rê tôi, cho rằng tương lai của tôi sẽ chỉ làm theo đám đông, làm công nhân bình thường vì không biết gì về thực tế. Tôi không gặp áp lực từ bạn bè nhưng lại gặp áp lực từ người thân trong suốt những năm học. Có những lúc tôi không hiểu tại sao mình lại sợ bị đánh giá và trốn tránh thực tế tại học chuyên lớp chọn như vậy. Nhưng bây giờ, nhìn lại mới thấy mình… ngốc thật.

5. Kết luận

Mình đã dũng cảm hơn để bày tỏ suy nghĩ của mình, rằng việc học ở đâu không quan trọng bằng việc bạn cần chăm chỉ và xác định được mục tiêu. Học ở trường chuyên, cuối cùng cũng chỉ là một phần nhỏ đóng góp cho sự phát triển của bản thân vì đã có cơ hội gặp gỡ những người bạn tốt và được phát triển con người. Bây giờ mình không còn sợ, dám thực hiện những điều mình muốn và vượt qua cái bóng của 'học chuyên rỗng tuếch'.

Tác giả: Nhi Vũ