Buzz
1. Một số thông tin về tiểu sử của Tôn Trung Sơn
Tôn Trung Sơn, sinh năm 1866 tại tỉnh Quảng Đông trong một gia đình nông dân, đã đến Hô-nô-lu-lu học tập khi mới 13 tuổi nhờ có người anh buôn bán ở đó. Ông tiếp tục học ở Hồng Kông và theo học y khoa tại Quảng Châu. Sau khi đi nhiều nước và tiếp xúc với tư tưởng dân chủ Âu - Mỹ, ông nhận thấy sự thối nát của triều đại Mãn Thanh và bắt đầu nảy sinh tư tưởng cách mạng nhằm lật đổ triều Thanh và xây dựng một xã hội mới.
2. Chủ nghĩa Tam Dân của Tôn Trung Sơn là gì?
Chủ nghĩa Tam Dân, hay học thuyết Tam Dân, là cương lĩnh chính trị được Tôn Dật Tiên (Tôn Trung Sơn) đề xuất với mục tiêu biến Trung Hoa thành một quốc gia tự do, thịnh vượng và hùng mạnh. Học thuyết này được thể hiện rõ rệt trong tổ chức chính quyền của Trung Hoa Dân Quốc và còn xuất hiện trong Quốc ca Trung Hoa Dân Quốc. Cương lĩnh này bao gồm ba yếu tố chính: độc lập dân tộc, tự do dân quyền và hạnh phúc dân sinh.
3. Nguồn gốc của học thuyết Tam Dân
Vào năm 1894, khi Hưng Trung Hội được thành lập, Tôn Dật Tiên chỉ mới hình thành hai nguyên tắc cơ bản là dân tộc và dân quyền. Ý tưởng thứ ba - dân sinh, được ông lựa chọn trong chuyến đi châu Âu từ năm 1896 đến 1898. Ông công bố ba nguyên tắc này vào mùa xuân năm 1905 trong một chuyến thăm khác đến Châu Âu và đã trình bày bài phát biểu đầu tiên về chủ nghĩa Tam Dân tại Bỉ. Đây là lần đầu tiên các nguyên tắc của Tam Dân được thể hiện bằng văn bản. Bài phát biểu này sau đó đã được in trong ấn bản kỷ niệm của Dân Báo và được thảo luận về vấn đề sinh kế của người dân.
Hệ tư tưởng này chịu ảnh hưởng sâu sắc từ kinh nghiệm của Tôn Dật Tiên trong thời gian ông ở Hoa Kỳ, với các yếu tố của phong trào tiến bộ Mỹ. Tư tưởng của Lincoln về 'chính phủ của nhân dân, bởi nhân dân và cho nhân dân' đã truyền cảm hứng cho Tam Dân của Tôn Dật Tiên. Chủ nghĩa Tam Dân được xem như là phương châm hướng tới sự hiện đại hóa và phát triển của Trung Quốc.
4. Những nội dung chính của chủ nghĩa Tam Dân của Tôn Trung Sơn
4.1. Chủ nghĩa dân tộc (dân tộc độc lập)
Chủ nghĩa tam dân, như đã được đề cập, bao gồm chủ nghĩa dân tộc, dân quyền, và dân sinh. Nội dung của chủ nghĩa tam dân được trình bày qua 16 bài giảng của Tôn Trung Sơn từ tháng 1 đến tháng 8 năm 1924.
Trước tiên, ông Tôn Trung Sơn bàn về chủ nghĩa dân tộc, mà theo nghĩa đen là chủ nghĩa dân túy. Ông cho rằng, dân tộc độc lập là việc thoát khỏi sự thống trị và áp bức của các đế quốc. Ý thức về chủ nghĩa dân tộc này khác biệt với chủ nghĩa sắc tộc. Để đạt được mục tiêu này, ông tin rằng Trung Quốc cần phát triển một tinh thần dân tộc để đoàn kết các dân tộc, đặc biệt là người Hán, chống lại sự áp bức của người Mãn Châu và sự xâm lược từ bên ngoài.
Khi đề cập đến chủ nghĩa dân tộc, ông cho rằng người Trung Quốc hiện chỉ có chủ nghĩa gia tộc, tông tộc, mà chưa có chủ nghĩa dân tộc thực sự. Sức đoàn kết của người Trung Quốc chỉ đạt được mức tân tập, chưa đạt đến tinh thần dân tộc. Để bảo vệ tông tộc, người Trung Quốc sẵn sàng hy sinh cả mạng sống, vậy tại sao lại không phát triển chủ nghĩa dân tộc? Mặc dù Trung Quốc có hơn 400 triệu người và lịch sử hơn 4.000 năm, nhưng chỉ có gia tộc và tân tộc, không có tinh thần dân tộc. Vì vậy, dù là một quốc gia đông dân, Trung Quốc vẫn bị xem là nghèo nàn và yếu kém trên trường quốc tế. Tôn Trung Sơn đã nói: 'Nếu chúng ta không chú trọng đến chủ nghĩa dân tộc, kết hợp 400 triệu người thành một dân tộc thống nhất, Trung Quốc có nguy cơ mất nước và diệt vong. Để cứu nguy, chúng ta phải đề xướng chủ nghĩa dân tộc, sử dụng tinh thần dân tộc để cứu quốc gia. Chủ nghĩa dân tộc là chìa khóa giúp quốc gia phát triển và dân tộc tồn tại.'
Từ đó, ông đưa ra hai giải pháp cho chủ nghĩa dân tộc: đầu tiên, cần làm cho 400 triệu người Trung Quốc nhận thức rõ vị thế của mình. Ông cho rằng, vào thời điểm đó, Trung Quốc không còn bằng một nước thuộc địa mà là 'thứ thuộc địa'. Sự suy giảm từ một quốc gia hùng mạnh xuống vực thẳm là do mất đi tinh thần dân tộc. Thứ hai, người Trung Quốc cần biết tự hoàn thiện bản thân và học hỏi những điều tốt từ nước ngoài. Vì thiếu sự tu thân, người Trung Quốc không thể quản lý gia đình và đất nước, dẫn đến việc người nước ngoài chia nhau cai trị.
4.2. Chủ nghĩa dân quyền (hay còn gọi là tự do dân quyền)
Chủ nghĩa dân quyền, theo nghĩa đen, là quyền lực thuộc về nhân dân hoặc chính phủ do nhân dân tạo ra. Đối với Tôn Trung Sơn, nó biểu trưng cho một chính phủ hợp hiến theo kiểu phương Tây. Ông phân chia chính trị Trung Quốc thành hai loại quyền lực: quyền lực chính trị và quyền lực quản trị.
Quyền lực chính trị là quyền của người dân để thể hiện ý muốn chính trị của họ, giống như quyền của công dân hoặc nghị viện ở các quốc gia khác, và được đại diện bởi Quốc hội.
Quyền lực quản trị là quyền lực của quản lý. Ông đã phát triển lý thuyết hiến pháp Âu Mỹ về một chính phủ ba nhánh và hệ thống kiểm tra cân bằng, kết hợp với các hệ thống hành chính truyền thống của Trung Quốc để tạo ra một chính phủ mới. Theo ông, chính quyền là lực lượng quản lý việc dân chúng. Nếu thực hiện theo quân quyền, một người sẽ tự phong làm vua và dẫn đến chiến tranh liên miên, làm xã hội hỗn loạn. Ông mong muốn xây dựng một nước cộng hòa, nơi 400 triệu người dân sẽ cùng nắm quyền, tức là làm chủ đất nước.
Để thực hiện dân quyền, cần phải thực thi các quyền của nhân dân và chính phủ. Ông cho rằng nhân dân có bốn quyền: quyền bầu cử, quyền bãi miễn, quyền sáng chế và quyền phúc quyết. Trong khi đó, chính phủ có năm quyền: quyền hành chính, quyền lập pháp, quyền tư pháp, quyền khảo thí và quyền giám sát. Khi nhân dân sử dụng bốn quyền của mình để quản lý năm quyền của chính phủ, mới có thể xây dựng một cơ quan chính trị dân quyền hoàn hảo.
4.3 Chủ nghĩa dân sinh (hay còn gọi là dân sinh hạnh phúc)
Chủ nghĩa dân sinh thường được hiểu là 'Phúc lợi và sinh kế của nhân dân'. Tôn Trung Sơn định nghĩa chủ nghĩa dân sinh là đời sống và sinh kế của người dân, cũng như sức khỏe của quần chúng. Ông coi vấn đề kinh tế xã hội là thách thức lớn nhất của chủ nghĩa dân sinh, nhấn mạnh rằng đây là vấn đề quan trọng trong đời sống hàng ngày. Để thực hiện chủ nghĩa dân sinh, ông đề xuất hai biện pháp chính: bình quân địa quyền và tiết chế tư bản. Ông đặc biệt chú trọng đến vấn đề ăn uống và ăn mặc, với mục tiêu nâng cao đời sống của nhân dân và đảm bảo giá thực phẩm phải hợp lý. Mục tiêu của ông là tất cả nhân dân Trung Hoa đều đạt được hạnh phúc.
Trên đây là những nội dung chính về chủ nghĩa Tam Dân mà Mytour muốn chia sẻ với bạn đọc. Hy vọng bài viết này đã cung cấp thông tin hữu ích. Xin cảm ơn bạn đã theo dõi!
