Buzz
1. Giới thiệu về hội chứng Cushing
1.1. Hội chứng Cushing là gì?
Hội chứng Cushing là một trạng thái trong đó cơ thể trải qua nhiều biểu hiện như tăng cân, giữ nước, rạn da, tăng huyết áp, loãng xương, yếu cơ,... Điều này xảy ra khi có sự tăng cao của hormone cortisol trong một khoảng thời gian kéo dài.
Sử dụng quá liều corticosteroid là một trong các nguyên nhân dẫn đến hội chứng Cushing
Hormone cortisol glucocorticoid được sản xuất bởi vỏ tuyến thượng thận và được điều chỉnh bởi khu vực dưới đồi não và tuyến yên. Nếu ở mức bình thường, nó có nhiều tác dụng có lợi cho cơ thể như chống lại căng thẳng, cung cấp năng lượng dự trữ, và tăng cường quá trình chuyển hóa. Tuy nhiên, sự dư thừa của hormone này có thể gây ra nhiều vấn đề sức khỏe tiêu cực.
1.2. Nguyên nhân gây ra hội chứng Cushing
Vậy nguyên nhân gây ra hội chứng Cushing là gì? Nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng các yếu tố sau đây đóng vai trò quan trọng trong việc phát triển của hội chứng này:
Bệnh Cushing xuất phát từ sự tự sản xuất quá mức hormone ACTH do khối u ở tuyến yên, khiến tuyến thượng thận sản sinh ra cortisol dư thừa, dẫn đến các triệu chứng như đau đầu, thị lực giảm và những biến đổi về ngoại hình.
Hội chứng Cushing phát sinh do sự tăng sản xuất cortisol do khối u ở vỏ thượng thận, thường là u lành tính nhưng có thể tiến triển nhanh chóng, gây ra các triệu chứng rõ ràng.
Cushing do sử dụng thuốc là kết quả của việc sử dụng quá mức corticosteroid trong thời gian dài, gây ra các biến chứng nguy hiểm như nhiễm trùng và suy thượng thận.
Cushing do thuốc phụ thuộc vào tổng liều lượng, thời gian sử dụng và lịch trình uống thuốc, với nguy cơ cao hơn nếu dùng vào buổi tối.
Hội chứng tăng tiết ACTH ngoại sinh là kết quả của sự tồn tại của khối u ác tính không phải từ tuyến yên, nhưng từ các ung thư khác như ung thư dạ dày hay phổi.
1.3. Dấu hiệu cảnh báo của hội chứng Cushing
Nếu bạn không biết dấu hiệu của
Dấu hiệu phổ biến thường gặp ở người mắc hội chứng Cushing
- Vùng trung tâm có sự tích tụ mỡ.
- Cơ bắp yếu đuối, cơ thể mất sức.
- Da trải qua biến đổi không bình thường: dễ bị bầm máu, mọc lông nhiều, da mỏng dễ gãy, xuất hiện các vết rạn màu tím đỏ, mặt và lưng mọc nhiều mụn trứng cá,...
2. Phân biệt hội chứng Cushing với một số bệnh khác
Để tránh nhầm lẫn, cần phân biệt hội chứng Cushing với một số bệnh cấp tính, trầm cảm và béo phì:
- Béo phì: ít khi gặp người mắc hội chứng Cushing mắc béo phì nặng. Người béo phì thường toàn thân béo dày, trong khi hội chứng này thường gây béo ở phần thân của cơ thể.
- Trầm cảm: người mắc trầm cảm thường có mức độ cortisol niệu tăng nhẹ, gặp rối loạn nhịp sinh học và không xuất hiện các dấu hiệu của hội chứng Cushing.
- Bệnh cấp tính: kết quả xét nghiệm không bình thường và không thể dùng dexamethasone để kiểm soát vì sự điều chỉnh bài tiết ACTH đã bị ảnh hưởng bởi các tình trạng căng thẳng như đau, sốt,...
3. Tác động của hội chứng Cushing đối với cơ thể và phương pháp điều trị
3.1. Các tác động của hội chứng Cushing đối với cơ thể
Sự dư thừa hormone cortisol trong hội chứng Cushing sẽ gây ra những hậu quả nghiêm trọng cho cơ thể như:
- Vết thương không lành, hệ miễn dịch suy yếu, cơ thể dễ mắc nhiễm trùng.
- Nam giới mất ham muốn tình dục, nữ giới gặp rối loạn kinh nguyệt.
- Sức khỏe sinh sản giảm sút.
- Trẻ em phát triển chậm, tâm trạng không ổn định, rối loạn cảm xúc.
- Nguy cơ cao với một số bệnh mạn tính như: tiểu đường, tim mạch, sỏi thận, loãng xương, cao huyết áp,...
3.2. Phương pháp điều trị hội chứng Cushing
Để biết cách điều trị hội chứng Cushing cho từng bệnh nhân, trước tiên cần phát hiện nguyên nhân gây bệnh. Sau khi giải quyết vấn đề này, bác sĩ sẽ đưa ra phương pháp điều trị phù hợp tùy vào từng trường hợp cụ thể như:
Khi có triệu chứng, bệnh nhân cần tới chuyên khoa để chẩn đoán và biết cách điều trị hội chứng Cushing
- Hội chứng Cushing do u thượng thận: tiến hành phẫu thuật nội soi để loại bỏ u. Trước và sau điều trị, cần theo dõi huyết áp và cortisol huyết cùng với điều chỉnh điện giải một cách cẩn thận để tránh suy thượng thận cấp.
- Bệnh Cushing: đa số các trường hợp phát hiện khối u sẽ được phẫu thuật thành công. Nếu khối u nhỏ khó phát hiện, sẽ tiến hành điều trị nội khoa trước để làm giảm triệu chứng, sau đó thực hiện các phương pháp cao cấp hơn để xác định vị trí chính xác của khối u.
- Hội chứng Cushing do thuốc: sử dụng thuốc không chứa corticoid thay thế. Nếu cần dùng glucocorticoid, bệnh nhân cần tuân thủ hướng dẫn của bác sĩ. Ngoài ra, cần giải độc glucocorticoid để bảo vệ sự sống trước tình trạng suy thượng thận cấp.
4. Biện pháp phòng ngừa hội chứng Cushing
Để tránh nguy cơ mắc hội chứng Cushing cần:
- Tuyệt đối không tự mua thuốc điều trị viêm nhiễm, thuốc chống dị ứng tại nhà thuốc vì hầu hết chúng chứa corticoid.
Khi phải sử dụng thuốc corticoid để điều trị bệnh, cần phải tuân thủ theo chỉ dẫn của bác sĩ, không được ngừng thuốc đột ngột để tránh gây ra suy thượng thận cấp.
Trước khi dùng bất kỳ loại thuốc, thực phẩm chức năng, hoặc thuốc y học cổ truyền nào không rõ nguồn gốc hay thành phần, hãy tham khảo ý kiến của bác sĩ để tránh tình trạng sử dụng thuốc chứa corticoid một cách vô ý.
Mong rằng các thông tin trên đã giúp quý khách hiểu rõ hơn về bệnh hội chứng Cushing là gì và cách phòng tránh nó. Nếu có nghi ngờ về hội chứng Cushing, quý khách có thể đến Bệnh viện Đa khoa Mytour để được bác sĩ chuyên khoa thăm khám và tư vấn về cách chẩn đoán và điều trị kịp thời.
