Hội chứng suy giảm tế bào gan có tác động gì đến sức khỏe?

1. Khái niệm về hội chứng suy giảm tế bào gan

Gan là cơ quan đảm nhận nhiều chức năng quan trọng như:

• Lưu trữ và phân phối chất dinh dưỡng.

• Dự trữ carbohydrate và tổng hợp glucose.

• Tổng hợp protein của tế bào (bao gồm albumin và các yếu tố đông máu).

• Tổng hợp và loại bỏ cholesterol, chuyển hóa lipid và các vitamin tan trong lipid.

• Xử lý chất thải hữu cơ từ tế bào cơ thể hoặc từ bên ngoài (chất độc, thuốc).

• Sản xuất axit mật.

• Cơ chế bảo vệ chống nhiễm trùng (vai trò của bộ lọc).

Hội chứng có thể gây ra những biến chứng nghiêm trọng

Hội chứng suy giảm tế bào gan làm suy yếu các chức năng do tế bào gan thực hiện, gây ra các triệu chứng và rối loạn sinh học nghiêm trọng ở gan và các cơ quan khác.

2. Nguyên nhân gây suy giảm tế bào gan là gì?

Suy gan hoặc hội chứng suy giảm tế bào gan có thể được chia thành: cấp tính và mạn tính.

Suy gan cấp tính

Suy gan cấp tính xuất hiện đột ngột ở những người trước đó không có vấn đề về gan, thường do viêm gan cấp tính từ nhiều nguồn gốc khác nhau:

• Viêm gan do virus (vi rút viêm gan A, B, C, vi rút Herpes, adenovirus, vi rút Epstein-Barr, cytomegalovirus,...).

Nhiễm viêm gan B có thể dẫn đến nguy cơ suy giảm tế bào gan

• Sốt xuất huyết.

• Tiêu thụ một số loại nấm (amanita phalloides).

• Tiếp xúc với một số chất độc (rượu, dung môi hữu cơ).

• Dùng một số loại thuốc không theo chỉ định của bác sĩ, đặc biệt là paracetamol.

• Thiếu máu cục bộ ở gan (hội chứng Budd-Chiari, hội chứng Reye).

• Bệnh nhân có chấn thương gan trước đó.

• Bệnh nhân ung thư gan cũng có nguy cơ cao bị suy giảm tế bào gan.

Suy gan mạn tính

Các bệnh gan mạn tính tiến triển dần dần dẫn đến suy gan mạn tính:

• Trường hợp phổ biến nhất là xơ gan, dẫn đến suy gan cấp tính và sau đó chuyển thành suy gan mạn tính.

• Một số bệnh tự miễn dịch cũng có thể gây suy gan.

Lưu ý: Hai dạng suy giảm tế bào gan này không có tiên lượng giống nhau (ví dụ, suy gan cấp tính do sốt xuất huyết, thường gặp ở trẻ em, có thể gây tử vong). Suy gan không chỉ ảnh hưởng đến hoạt động của gan mà còn ảnh hưởng đến các cơ quan khác và toàn bộ cơ thể, vì vậy cần chú ý khi nhận thấy các dấu hiệu bệnh.

3. Triệu chứng của suy gan là gì?

Hội chứng suy giảm tế bào gan gây ra nhiều triệu chứng ảnh hưởng toàn thân: mệt mỏi, suy dinh dưỡng, chán ăn, vàng da, rối loạn nội tiết và các biểu hiện trên da như:

• U mạch mạng nhện (tổn thương da đỏ hình sao trên mặt, cổ, ngực trên, cánh tay và bàn tay).

• Ban đỏ ở lòng bàn tay.

• Móng tay phồng lên, đốt ngón tay dày ở gốc móng tay, ngón tay.

Hội chứng này gây ra nhiều triệu chứng trên toàn cơ thể

Hậu quả nghiêm trọng nhất của suy gan là bệnh não gan, có thể dẫn đến tử vong. Biểu hiện của bệnh bao gồm: rối loạn giấc ngủ, thay đổi hành vi, giảm ý thức, hôn mê,...

4. Biến chứng và cách chẩn đoán hội chứng suy tế bào gan

Hội chứng suy tế bào gan, dù nguyên nhân là gì, đều có thể tiến triển thành bệnh não và gây ra các biến chứng ảnh hưởng đến toàn bộ cơ thể như:

• Biến chứng nhiễm trùng.

• Biến chứng chảy máu.

• Biến chứng thận: giảm lượng nước tiểu, suy thận, giữ nước và natri (phù nề).

• Biến chứng phổi: giảm thông khí và cần thiết lập thông khí nhân tạo để cung cấp oxy.

• Biến chứng tim mạch: nhịp tim nhanh, tụt huyết áp.

• Rối loạn chuyển hóa, đặc biệt là hạ đường huyết, cần truyền glucose liên tục.

Hội chứng suy tế bào gan được xác định qua các rối loạn trong phân tích sinh học: giảm albumin máu, tăng bilirubin máu, giảm yếu tố đông máu, tăng transaminase.

Các xét nghiệm cần thiết để xác định nguyên nhân chính xác của suy gan bao gồm: xét nghiệm vi sinh, xét nghiệm máu, định lượng chất độc hoặc thuốc,... Đối với suy gan mạn tính, bệnh nhân cần thường xuyên kiểm tra máu để theo dõi tiến triển của bệnh.

5. Phương pháp điều trị hội chứng suy tế bào gan

Hội chứng suy tế bào gan, bất kể nguyên nhân, cần được chăm sóc y tế ngay lập tức. Ngay khi chẩn đoán, phải theo dõi chức năng gan, thận, hô hấp, thần kinh, tim mạch, và mức đường trong máu. Điều trị tập trung vào nguyên nhân gây suy gan.

Khi suy gan xảy ra đột ngột, bệnh nhân cần được điều trị ngay lập tức.

Bệnh não gan liên quan đến suy gan cấp có thể phục hồi tốt sau khi điều trị nguyên nhân gây suy gan, nếu được điều trị kịp thời.

Ngược lại, bệnh não gan liên quan đến suy gan mạn tính không thể chữa khỏi hoàn toàn. Phương pháp duy nhất để điều trị suy gan nghiêm trọng là ghép gan. Nếu không được điều trị, suy gan có thể nhanh chóng đe dọa tính mạng.

Trong trường hợp đặc biệt của ngộ độc paracetamol (sử dụng quá liều), thuốc giải độc (N-acetylcystein) có thể được sử dụng để điều trị viêm gan cấp tính, trước khi tiến triển thành suy gan.

Ngoài ra, các chuyên gia y tế cũng có thể cung cấp hướng dẫn để cải thiện tình trạng bệnh nhân như khuyến khích hạn chế ăn muối và giảm tiêu thụ thịt đỏ, cá, phô mai và trứng, ngừng uống rượu, tránh sử dụng thuốc không cần thiết và tăng cường protein từ thực vật.