Hội chứng suy hô hấp cấp tính: 7 biểu hiện đặc trưng

1. Tìm hiểu các thông tin cơ bản về hội chứng suy hô hấp cấp tính

Hội chứng suy hô hấp cấp tính là tình trạng gặp trở ngại trong việc trao đổi khí O2 và CO2 tại phổi, thường kèm theo nhiều tổn thương ở cơ quan này. Bệnh gây ra sự thiếu hụt oxy trong máu, làm tổn thương tim, não và các cơ quan khác trong cơ thể, đôi khi có hoặc không có sự tăng CO2 trong máu. Sự thiếu hụt này ảnh hưởng đến hoạt động của nhiều cơ quan, gây ra nhiều triệu chứng và biến chứng nghiêm trọng cho bệnh nhân.

Hội chứng suy hô hấp cấp tính ở trẻ là rất nguy hiểm

Trong trường hợp không được cấp cứu kịp thời, các trường hợp mắc hội chứng suy hô hấp cấp tính nặng có thể tử vong một cách nhanh chóng. Theo thống kê tại Hoa Kỳ, mỗi năm đất nước này ghi nhận hơn 140 nghìn trường hợp. Tỉ lệ tử vong là khoảng 40% với các trường hợp suy hô hấp cấp tính nặng. Tuy nhiên, với việc chăm sóc y tế đúng đắn và tích cực, bệnh nhân có thể được cứu sống và hồi phục sức khỏe một cách tốt.

1.1. Nguyên nhân gây ra suy hô hấp cấp tính

Hội chứng suy hô hấp cấp tính có thể phát sinh từ nhiều nguyên nhân, được phân chia thành 2 nhóm chính như sau:

Nguyên nhân tại phổi

Các bệnh lý ở phổi gây tổn thương và suy giảm chức năng hô hấp của cơ quan này là nguyên nhân chính dẫn đến hội chứng suy hô hấp cấp tính, bao gồm:

Virus gây nhiều bệnh lý ở phổi dẫn đến suy hô hấp cấp tính

• Bệnh nhiễm trùng phổi: viêm phổi do virus (Cúm A H5N1, SARS, H7N9, H1N1,…), viêm phổi do vi khuẩn (Phế cầu, liên cầu,…), lao kê, viêm phổi do virus ác tính,… gây ra nhiễm trùng nặng và lan rộng trên các thùy phổi.

• Phù phổi cấp: Bao gồm nhiều dạng như phù phổi cấp do tim, phù phổi tổn thương, phù phổi cấp trên tim lành,…

• Tắc nghẽn phế quản cấp: Bệnh do dị vật, phổi bị xẹp, u hoặc do việc đặt nội khí quản.

• Hen phế quản nặng: đây là bệnh cơ địa hoặc tiến triển từ bệnh lý phế quản không được điều trị hiệu quả.

• Suy hô hấp mạn kết hợp với yếu tố thuận lợi như tắc nghẽn động mạch phổi, nhiễm trùng phổi phế quản, tràn khí màng phổi,…

Nguyên nhân ngoài phổi

Các yếu tố bên ngoài có thể dẫn đến hội chứng suy hô hấp cấp tính bao gồm:

- Dịch tụy phổi: thường là tình trạng nghiêm trọng, có lượng dịch lớn và tăng nhanh.

- Nghẽn khí quản: thường do u tủy thực quản, u tủy thanh quản, viêm thanh quản hoặc dị vật.

- Chấn thương ngực: các chấn thương gây gãy xương sườn và tổn thương phổi, tụy phổi.

- Tổn thương hệ thống hô hấp: như tai biến mạch máu não, chấn thương sọ não, tổn thương trung tâm hô hấp,…

Trẻ sinh non thường gặp nguy cơ cao về suy hô hấp cấp tính.

- Những người từng bị tổn thương đường hô hấp, tổn thương phổi.

1.2. Các cấp độ của bệnh

Hội chứng suy hô hấp cấp tính cần được xác định ngay là cấp cứu hô hấp nghiêm trọng và cần được can thiệp y tế ngay lập tức. Bác sĩ cần phân biệt mức độ nghiêm trọng của suy hô hấp cấp tính để quyết định điều trị và ngăn ngừa biến chứng.

Mức độ nghiêm trọng

Với mức độ này, bệnh có thể kiểm soát được bằng thuốc và một số thủ thuật không đáng kể, nhưng cần phải điều trị ngay kèm theo việc theo dõi và phòng tránh biến chứng.

Mức độ cấp tính

Yêu cầu can thiệp bằng thủ thuật càng sớm càng tốt để cứu sống bệnh nhân, sau đó mới sử dụng thuốc hoặc áp dụng phương pháp điều trị từ đầu để giảm các triệu chứng.

2. Các dấu hiệu đặc trưng của suy hô hấp cấp tính

Người bị suy hô hấp cấp có các dấu hiệu rõ ràng và phát triển nhanh, gồm có:

2.1. Khó thở

Chức năng hô hấp của phổi bị ảnh hưởng nghiêm trọng gây khó thở, thiếu oxy trong máu kèm theo tăng hoặc không tăng CO2 trong máu.

2.2. Tần suất hô hấp tăng

Ở người mắc suy hô hấp cấp, tần suất hô hấp tăng để bù vào lượng oxy cung cấp không đủ.

2.3. Nhịp thở không đều

Người bệnh có thể tăng hoặc giảm nhịp thở khi bị viêm phế quản hoặc không có sự hỗ trợ từ cơ lý, cần sử dụng máy thở ngay lập tức để duy trì nhịp thở.

Người mắc suy hô hấp cấp thường mắc rối loạn nhịp thở

2.4. Da xanh tái

Thiếu oxy trong máu sẽ dẫn đến da xanh tái, nếu PaCO2 tăng cao trong máu sẽ làm cho da đỏ tía và có thể gây ra vã mồ hôi.

2.5. Rối loạn nhịp tim

Người mắc hội chứng suy hô hấp cấp tính có thể gặp phải ngừng tim, rối loạn nhịp tim, rung thất, biến động huyết áp,… cần cứu cấp ngay lập tức. Đặc biệt, trường hợp ngừng tim do thiếu oxy nặng phải được cấp cứu trong vòng 5 phút, nếu không sẽ gây ra tổn thương không thể hồi phục.

2.6. Rối loạn ý thức

Người bị có các triệu chứng như mất tập trung, phản ứng chậm, cảm giác lạc lõng, hoặc mất ý thức.

2.7. Sự rối loạn của hệ thần kinh

Não là bộ phận đầu tiên bị ảnh hưởng khi có sự thiếu hụt oxy trong máu nên các vấn đề về hệ thần kinh thường xuất hiện sớm ở người mắc suy hô hấp cấp tính.

3. Có phương pháp điều trị cho bệnh nhân suy hô hấp cấp tính không?

Với người mắc suy hô hấp cấp tính, việc can thiệp cấp cứu sớm và chính xác theo đúng phương pháp sẽ mang lại hiệu quả điều trị tốt hơn. Người bệnh có thể hồi phục hoàn toàn hoặc gặp phải tổn thương vĩnh viễn, thậm chí tử vong tùy thuộc vào thời gian can thiệp bệnh.

Việc can thiệp kịp thời cứu sống người mắc suy hô hấp cấp tính

Quy trình cấp cứu và điều trị dài hạn cho người mắc suy hô hấp cấp tính bao gồm các bước sau:

• Nhận biết và điều trị nguyên nhân gây ra bệnh.

• Ứng dụng hỗ trợ hô hấp cơ học để cung cấp oxy và bảo vệ phổi.

• Điều chỉnh cân bằng nước trong cơ thể.

• Phòng ngừa và điều trị các biến chứng, cũng như thực hiện các thủ thuật can thiệp cần thiết.

• Phòng tránh các vấn đề như huyết khối, nhiễm trùng, hóc, xuất huyết đường tiêu hóa, và sử dụng thuốc an thần một cách cẩn thận.

Vì vậy, hội chứng suy hô hấp cấp tính cần được phát hiện và can thiệp điều trị kịp thời. Nếu có biến chứng nghiêm trọng xảy ra, người bệnh có thể gặp tổn thương vĩnh viễn hoặc tử vong do thiếu oxy trong máu.

Bệnh viện Đa khoa Mytour là một trong những địa chỉ y tế được nhiều người tin cậy và chọn lựa khi cần khám và điều trị các bệnh về hệ hô hấp. Bệnh viện có đội ngũ y bác sĩ và điều dưỡng chuyên nghiệp, giàu kinh nghiệm và tận tâm. Hệ thống trang thiết bị hiện đại và đầy đủ sẽ đảm bảo cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe tốt nhất cho bệnh nhân.