Hỏi đáp: Trẻ sơ sinh bị vàng mắt có nguy hiểm không?

1. Biểu hiện vàng mắt ở trẻ sơ sinh là gì?

Các mẹ cần lưu ý, vàng mắt không chỉ xuất hiện ở trẻ sinh non mà còn ở trẻ sinh đủ tháng. Triệu chứng dễ phát hiện, đặc biệt trong hai tuần đầu sau sinh. Đây có thể là dấu hiệu của hội chứng vàng da.

Vàng mắt ở trẻ sơ sinh là nỗi lo của nhiều cha mẹ 

Nhiều mẹ trẻ cho rằng vàng mắt ở trẻ sơ sinh là hiện tượng sinh lý tự khỏi sau một thời gian ngắn. Tuy nhiên, điều này có thể dẫn đến biến chứng nguy hiểm nếu không được điều trị kịp thời. 

Khi nhìn vào lòng trắng mắt hay kết mạc của trẻ, mẹ sẽ thấy chúng có màu vàng khác thường. Đây là biểu hiện rõ ràng nhất. Tuy nhiên, với những trẻ có da màu đỏ hồng hoặc ngăm đen, việc phát hiện sẽ khó khăn hơn. 

Ngoài vàng mắt, nhiều trẻ còn có các dấu hiệu khác như: 

• Vàng da.

• Vàng lòng bàn chân, lòng bàn tay.

• Nước tiểu đậm màu. 

• Phân nhạt màu. 

2. Nguyên nhân trẻ sơ sinh bị vàng mắt 

Ở trẻ sơ sinh, hiện tượng vỡ hồng cầu xảy ra do sự thay thế HbF từ khi còn là bào thai đến khi ra đời. Trong giai đoạn bào thai, hồng cầu chứa HbF có tuổi thọ ngắn. Khi trẻ chào đời, hồng cầu này được thay thế, gây vỡ hồng cầu. Điều này làm nồng độ bilirubin tăng đột ngột, dẫn đến tình trạng vàng mắt, vàng da ở trẻ.

Ở người lớn, bilirubin được đào thải qua đường ruột nên không có hiện tượng tích tụ bilirubin. Ngược lại, ở trẻ sơ sinh, gan chưa phát triển hoàn chỉnh, không thể đào thải hết lượng bilirubin tăng đột ngột, dẫn đến ứ đọng bilirubin trong mật, gây vàng mắt.

Trẻ sinh non có nguy cơ bị vàng mắt cao hơn 

Ngoài ra, trong một số trường hợp, nhóm máu của trẻ và mẹ không tương thích. Khi đó, kháng thể tích tụ trong cơ thể trẻ có thể dẫn đến việc tự tiêu diệt tế bào hồng cầu. 

Trẻ cũng có nguy cơ cao bị vàng mắt nếu gặp phải các tình huống sau: 

• Trẻ sinh non trước 37 tuần. 

• Trẻ sơ sinh không được cung cấp đủ sữa cần thiết cho sự phát triển.

Không chỉ do nồng độ bilirubin tăng cao, trẻ sơ sinh bị vàng mắt còn có thể xuất phát từ nhiều nguyên nhân khác: 

• Nhiễm trùng máu. 

• Các bệnh liên quan đến gan do di truyền từ mẹ. 

• Thiếu enzyme. 

• Bầm tím hoặc xuất huyết trong.

3. Trẻ sơ sinh bị vàng mắt có nguy hiểm không?

Trong khoảng 2 - 3 ngày đầu sau khi sinh, mẹ có thể nhận thấy những dấu hiệu đầu tiên của tình trạng vàng mắt ở trẻ. Thông thường, hiện tượng này sẽ giảm dần và tự khỏi sau 2 tuần đầu mà không cần điều trị.

Tuy nhiên, không phải tất cả trẻ sơ sinh đều có dấu hiệu tích cực như vậy. Nếu vàng da, vàng mắt là do bệnh lý tiềm ẩn trong cơ thể, tình trạng này sẽ kéo dài và không tự khỏi sau 1 - 2 tuần.

Vàng mắt, vàng da nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời có thể gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm cho trẻ

Các biểu hiện của việc trẻ sơ sinh mắc vàng mắt do bệnh lý có thể gồm:

• Mắt và da trở nên có màu vàng sậm hơn.
• Trẻ sinh non sau 2 tuần không hồi phục và trẻ đủ tháng sau 1 tuần vẫn giữ nguyên tình trạng vàng da.
• Trẻ có các vùng vàng ở lòng bàn tay, lòng bàn chân.
• Trẻ trở nên uể oải, lười biếng, bỏ bú, quấy khóc thậm chí co giật.

Khi nhận thấy các dấu hiệu trên, mẹ nên đưa ngay trẻ đến gặp bác sĩ để được kiểm tra và điều trị kịp thời. Trong trường hợp bỏ qua, việc mắt vàng do bệnh lý có thể gây ra nhiều biến chứng nghiêm trọng, đặc biệt là vàng da nhân não và viêm não cấp.

4. Mẹ cần làm gì khi trẻ bị vàng mắt?

Trong 3 ngày đầu sau sinh tại bệnh viện, trẻ sẽ được kiểm tra thường xuyên để phát hiện sớm các vấn đề trong cơ thể. Đó là thời điểm mẹ cần chú ý theo dõi sức khỏe của con và thông báo ngay cho bác sĩ nếu phát hiện có dấu hiệu vàng mắt, vàng da.

Mặc dù không phải là tình trạng hiếm gặp và có thể tự khỏi sau 1 - 2 tuần đầu tiên, nhưng mẹ cần cẩn thận hơn trong việc chăm sóc trẻ để phát hiện kịp thời những biểu hiện bất thường.

Đặc biệt, khi trẻ trở về nhà và tình trạng vàng mắt trở nên nghiêm trọng hơn, kèm theo các dấu hiệu như sốt cao, bỏ bú, lơ đừng, mệt mỏi, mẹ cần liên hệ ngay với bác sĩ để được tư vấn và điều trị kịp thời.

Điều quan trọng nhất mà mẹ cần nhớ là phải bình tĩnh khi trẻ sơ sinh bị vàng mắt, nhưng không được chủ quan hoặc lơ là. Lựa chọn bệnh viện thăm khám cho con cũng là một điều mẹ cần cân nhắc kỹ lưỡng.

Chuyên khoa Nhi - Bệnh viện Đa khoa Mytour luôn tự hào là nơi đáng tin cậy với dịch vụ y tế hoàn hảo, mẹ có thể an tâm khi chọn đến. Hiểu được tầm quan trọng của sức khỏe, bên cạnh đội ngũ y bác sĩ hàng đầu, Ban lãnh đạo Bệnh viện cũng chú trọng đầu tư vào trang thiết bị hiện đại để cải thiện hiệu quả điều trị.

Chuyên khoa Nhi - Bệnh viện Đa khoa Mytour luôn đồng hành với mẹ trong việc chăm sóc bé yêu