Mỗi khi se lạnh, cư dân Phú Thọ lại trổ tài nấu chè con ong, một món ăn dân dã đậm đà của miền Trung.
Khi mùa lúa gặt về, người ta chọn gạo nếp hoa vàng đặc sản của vùng để nấu chè con ong. Gạo nếp mới, hạt tròn mẩy, thơm nồng, là nguồn nguyên liệu chất lượng cho món ăn truyền thống này.
Mỗi mùa thức ấy, bà mẹ quê miền Trung du từ xưa đến nay vẫn giữ truyền thống chọn lựa gạo nếp tốt nhất để nấu chè con ong. Đây là món quà truyền thống dành cho những đứa trẻ mới chào đời, cũng như mâm lễ vào các dịp quan trọng như mồng một, rằm tháng.
Theo kinh nghiệm của người dân, để chè con ong ngon, cần nấu thành xôi chè dẻo và thơm. Vì vậy, vào những ngày se lạnh, bà mẹ lại bắt đầu ngâm gạo nếp sớm để chuẩn bị cho việc nấu chè.
Bếp lửa nghi ngút khói, nồi xôi nếp trên bếp tỏa hương thơm của lúa mới. Xôi chín, cả xơi ra rổ cho ráo và nguội, chuẩn bị cho bước tiếp theo của việc nấu chè con ong.
Với người dân Phú Thọ, để có nồi chè ngon và màu sắc đẹp, phải nấu bằng mật mía thay vì đường, giúp hạt xôi trắng bóng và hấp dẫn. Mỗi độ thu về, trong buổi chợ phiên, người dân ở đây không quên mua bánh mật để gói kỹ và dành dụm.
Công thức nấu chè con ong khá phức tạp. Bánh mật hình chữ nhật, vừa bằng viên, khi nấu dùng dao cạo để tạo bánh mật nhỏ vụn. Bắt đầu bằng việc thắng mật để tan và nóng đều, sau đó trộn với xôi.
Đây là bước quan trọng và khó khăn nhất để nấu chè. Mật cần tan, sánh, thơm rồi mới trộn với xôi. Khi xôi và mật hòa quyện, đảo nồi chè để đảm bảo cả xôi và mật hoà quyện vào nhau.
Mật quyện đều với hạt xôi tạo nên chè dẻo, mềm và bóng loáng. Quá trình khuấy đều kéo dài gần 15 phút liên tục, cho đến khi nồi chè có màu nâu óng, là dấu hiệu chè đã chín.
Để chè thơm ngon, người nấu chè không quên đào củ gừng già và giã nhỏ để thêm vào nồi chè, khuấy đều. Vị thơm của nếp hòa quyện với vị cay của gừng, tạo nên một món ăn ấm áp mỗi khi thu về.
Khi chè đã chín, bắc nồi xuống và múc ra từng bát nhỏ hay đĩa nhỏ. Hương thơm của nếp mới, hòa quyện với vị cay của gừng, làm cho hạt xôi bóng mẩy mà không nhão hay bị nát.
Quậy càng, hạt chè trở nên bóng mượt, mật thấm sâu vào vị gạo, hấp dẫn ngay từ cái nhìn đầu tiên.
Ở vùng quê trung du Phú Thọ, món này được gọi là chè con ong không phải vì so sánh với chè đỗ đen hay chè đậu xanh, mà chính vì hình thức, màu sắc và vị ngọt đặc trưng của nó.
Hạt gạo nếp sau khi nấu chín trở nên bóng mịn, thon nhỏ như thân con ong. Màu nâu đậm của chè giống màu của con ong, là lý do mọi người nơi đây gọi món chè này bằng một cái tên giản dị và chất quê - chè con ong.
Theo Tuoitre.vn
***
Tham khảo: Cẩm nang du lịch Mytour
MytourNgày 13 Tháng Mười Một, 2015