TPO - Biệt thự thế kỷ 1 gần núi Vesuvius có thể là nơi Pliny the Elder chứng kiến sự phun trào kinh hoàng của núi lửa. Các nhà khảo cổ cho rằng đó là nơi ông Pliny the Elder lần đầu tiên chứng kiến sự phun trào lớn mạnh của núi lửa, sự kiện sau đó đã cướp đi sinh mạng của ông.
Một cuộc khai quật gần Naples, Ý, đã tiết lộ một biệt thự cổ bên bờ biển được cho là nơi triết gia La Mã Pliny the Elder chứng kiến vụ phun trào của núi Vesuvius vào năm 79 sau Công nguyên.
Vụ phun trào đã phá hủy Pompeii và tàn phá các thị trấn khác trong khu vực, có thể giết chết tới 16.000 người, bao gồm cả Pliny.
Pliny, tên thật là Gaius Plinius Secundus, đã đi thuyền từ nhà đến nơi phun trào trong nỗ lực giải cứu một số người bị ảnh hưởng bởi nó. Cháu trai và con nuôi của ông, Pliny the Younger (Gaius Plinius Caecilius Secundus) đã viết trong một bài báo rằng ông đã chứng kiến cái chết của ông Pliny vài giờ sau đó, khi ông bị khí độc từ núi lửa bao phủ.
Biệt thự mới được khai quật nằm ở Punta Sarparella, phía tây bắc Naples ở thị trấn Bacoli, nơi vào thế kỷ thứ nhất là thành phố cảng Misenum nơi Pliny the Elder chỉ huy một hạm đội hải quân La Mã.
Mặc dù các nhà khảo cổ đã đề xuất rằng biệt thự có thể thuộc về một người giàu có La Mã khác, nhưng nó phù hợp với mô tả của Pliny và có tầm nhìn độc đáo ra Núi Vesuvius, cách đó khoảng 30 km, bên kia vịnh.
Đại diện của Bộ Văn hóa Ý cho biết trong một tuyên bố: 'Biệt thự mới cung cấp tầm nhìn tối đa cho toàn bộ cảng và tầm nhìn rộng ra khắp Vịnh'.
Biệt thự có sân vườn tiếp khách
Nhà khảo cổ học Simona Formola từ Bộ Văn hóa Ý cho biết, một số phần còn lại của biệt thự được xây từ tufa, một loại đá vôi mềm hình kim cương, được sắp xếp như một tấm lưới, kéo dài ra bãi biển và xuống nước.
Người ta tin rằng Pliny đã tổ chức nhiều bữa tiệc cho giới thượng lưu La Mã ở sân vườn của biệt thự. Nếu biệt thự là của Pliny, thì đó là một trong những biệt thự mà ông duy trì ở những địa điểm đẹp như tranh vẽ trên khắp Ý.
Các cuộc khai quật khảo cổ sẽ tiếp tục trong vài tháng; các nhà nghiên cứu hi vọng sẽ khám phá thêm về biệt thự và về Misenum, một căn cứ hải quân quan trọng của La Mã.
Formola nói với CNN rằng, việc khai quật các tầng sâu hơn có thể tiết lộ nhiều phòng hơn trong biệt thự và có thể thậm chí là những bức tranh.
Pliny là ai?
Pliny sinh ra trong một gia đình giàu có của La Mã và thăng tiến trong Quân đội La Mã. Ở tuổi 50, ông được bổ nhiệm làm chỉ huy hạm đội Misenum, đội bảo vệ bờ biển khỏi cướp biển. Ông cũng là một nhà văn sản xuất nhiều tác phẩm. Nhiều cuốn sách của ông bị mất, nhưng ông được biết đến nhiều nhất với cuốn 'Lịch sử tự nhiên', nơi ông cố gắng ghi lại mọi thứ về thế giới.
Sue Alcock, một nhà khảo cổ học tại Đại học Oklahoma, nói: “Naturalis Historia vẫn được coi là một tác phẩm kinh điển, và một số người tin rằng đây là bộ bách khoa toàn thư đầu tiên từng được viết”.
Alcock cũng thêm: “Tác phẩm này bao gồm 37 tập về các kiến thức đương đại về động vật học, thực vật học, địa chất, khoáng vật học, thiên văn học và công nghệ, cùng với một cuộc thảo luận gần như độc đáo về nghệ thuật và các nghệ sĩ của thời đại ông”.
Sau khi chứng kiến vụ phun trào, có lẽ vào tháng 10 năm 79 sau Công nguyên, và cứu bạn bè, Pliny đã được cảnh báo về nguy hiểm, nhưng ông đã trích dẫn câu tục ngữ Latinh 'Vận may ủng hộ những người táo bạo' (Audentes Fortuna Iuvat) và vẫn lên đường và bị chết vài giờ sau đó trên bờ biển Stabiae, sau khi đi thuyền qua Vịnh Naples.
Alcock cho biết, mặc dù lời của Pliny không phải là nguyên bản, nhưng chúng vẫn tồn tại như một trong những câu nói nổi tiếng nhất.