Buzz
Tổng hợp trên 30 bài văn nghị luận phân tích, đánh giá về chủ đề và nhân vật trong truyện Gió lạnh đầu mùa (Thạch Lam) hay nhất với dàn ý chi tiết giúp học sinh có thêm tài liệu tham khảo để viết văn hay hơn.
(Hơn 30 mẫu) Phân tích và đánh giá truyện Gió lạnh đầu mùa (tốt nhất)
Phân tích và đánh giá truyện Gió lạnh đầu mùa - Mẫu số 1
Thạch Lam là một nhà văn nổi tiếng của văn học Việt Nam. Tác phẩm của ông nổi tiếng với sự đơn giản nhưng sâu sắc. Truyện ngắn Gió lạnh đầu mùa là một trong những tác phẩm tiêu biểu của ông, nổi bật với nhân vật chính là Sơn.
Truyện bắt đầu với một bức tranh về thời tiết mùa đông lạnh giá. Sơn thức dậy và chứng kiến mọi người trong nhà, bao gồm cả mẹ và chị đều đã mặc áo rét. Khung cảnh gia đình Sơn được mô tả đơn giản nhưng sâu lắng. Sơn cảm thấy xúc động khi nhớ về em gái và thấy mẹ mắt đỏ hoe.
Sơn sinh sống trong một gia đình khá giả, nhận được sự chăm sóc kỹ lưỡng từ mẹ. Cách ăn mặc của Sơn khiến các em nhỏ khác ngưỡng mộ. Sơn và em gái Lan thể hiện sự thân thiện với các em nhỏ khác trong xóm chợ, không khinh thường họ như các em họ khác của Sơn.
Ngoài ra, Sơn còn có trái tim ấm áp. Khi nhìn thấy thầy Hiên đang đứng “run rẩy” bên cột quán, chỉ mặc một mảnh áo “rách tả tơi”, “lộ lưng và tay”. Sơn đã “rộng lòng thương hại” và bất ngờ nhớ đến thầy Hiên ngày xưa rất nghèo, nhớ đến cô Duyên trước kia thường chơi cùng thầy Hiên ở vườn nhà. Sơn đã nói với chị Lan để Hiên mặc chiếc áo bông cũ. Sau đó, Lan đã “nô đùa” chạy về nhà lấy áo. Sơn yên lặng đợi chờ, trong lòng tự nhiên cảm thấy “ấm áp vui vẻ”. Chiếc áo đựng đầy tấm lòng đồng cảm sâu sắc.
Do đó, “Gió lạnh đầu mùa” không chỉ là một câu chuyện nhẹ nhàng, mà còn đong đầy tình yêu thương. Nhân vật Sơn đã thể hiện những giá trị nhân văn cao đẹp mà tác giả muốn truyền tải.
Bố cục Phân tích và đánh giá truyện Gió lạnh đầu mùa
I. Bài mở đầu
Tổng quan về tác giả Thạch Lam và tác phẩm ngắn Gió lạnh đầu mùa.
II. Phần chính
1. Tóm lược chủ đề của truyện
- Chủ đề của truyện xoay quanh cuộc sống của các em nhỏ và sự khác biệt giữa việc lớn lên trong một gia đình giàu có và một gia đình nghèo khổ trong xã hội.
2. Nhân vật Sơn
- Sơn được gia đình thương yêu: từ mẹ và chị
=> Bởi vì được yêu thương, Sơn cũng biết cách trao đi yêu thương.
- Sơn là một cậu bé thân thiện, hòa đồng
+ Dù gia đình Sơn khá giả nhưng Sơn vẫn thân mật chơi đùa với các em nhỏ ở dãy nhà lá, không kiêu kì hay khinh khỉnh như các em họ.
+ Sơn tự chủ động chơi với các em: Khi thấy chị không gọi Hiên lại, Sơn tự mình bước đến gần.
- Sơn là một cậu bé biết quan tâm đến người khác
+ Cảm thấy quan tâm khi nhớ đến em Duyên
+ Mang tặng Hiên chiếc áo bông đã qua sử dụng
+ Cảm thấy ấm áp và hạnh phúc khi được tặng cho người khác một chiếc áo ấm
+ Mặc dù sau đó vội vã lo lắng, sắp phải ăn, nhưng vẫn bỏ đũa đứng dậy ra chợ tìm Hiên, ra cánh đồng
=> Thể hiện tâm lý tổng quát của trẻ nhỏ, không phải là dấu hiệu của sự thay đổi.
3. Đánh giá về chủ đề và ý nghĩa của nhân vật
- “Gió lạnh đầu mùa” là một câu chuyện nhẹ nhàng, nhưng lại tràn đầy tình cảm yêu thương.
- Nhân vật Sơn đã thể hiện được những giá trị nhân đạo cao quý mà tác giả muốn truyền đi.
III. Kết luận
Xác nhận ý nghĩa của vấn đề được trình bày.
Phân tích và đánh giá truyện Gió lạnh đầu mùa - Mẫu số 2
Truyện ngắn Gió lạnh đầu mùa là một tác phẩm xuất sắc của Thạch Lam, tập trung vào đề tài về tuổi thơ. Trong truyện, nhân vật Sơn được tác giả xây dựng một cách sống động và chân thực.
Truyện bắt đầu bằng việc miêu tả tỉ mỉ về thời tiết. Sau đó, nhân vật Sơn xuất hiện với những suy nghĩ và hành động đáng yêu của một đứa trẻ. Cậu tỉnh giấc, nhìn thấy mọi người trong nhà đã thức dậy và mặc áo rét. Cảnh sắc ngoài trời trong trạng thái lạnh giá cũng được mô tả một cách sinh động. Sơn, với cảm xúc trẻ thơ, tự giác kéo chăn lên đầu và gọi chị. Sơn được mẹ chăm sóc chu đáo, mặc cho cậu chiếc áo ấm. Từ cách giới thiệu này, ta có thể thấy Sơn được sinh ra trong một gia đình khá giả và được yêu thương từ mọi người xung quanh.
Tuy nhiên, điều đó không khiến Sơn trở nên tự phụ hay cách xa. Sơn là một cậu bé rất tràn đầy lòng yêu thương. Điều này được thể hiện qua tình cảm của cậu dành cho em gái đã mất. Khi nghe mọi người nhắc đến Duyên - em gái của Sơn đã qua đời khi mới lên bốn tuổi. Người vú già cẩn thận ngắm nhìn chiếc áo của Duyên. Sơn cũng cảm thấy 'nhớ và thương em quá'. Cậu bày tỏ sự xúc động khi thấy mẹ 'nước mắt rơi nhè nhẹ'. Hoặc như cách Sơn đối xử với các em nhỏ trong xóm - Thằng Cúc, thằng Xuân, con Tí, con Túc - những đứa trẻ nghèo phải mặc những bộ quần áo rách rưới. Hai chị em Sơn thể hiện sự thân thiết với chúng thay vì khinh thường như các em họ của Sơn.
Điều đặc biệt nhất là hành động của Sơn đối với bé Hiên. Khi nhìn thấy Hiên đang đứng 'co ro' bên cột quán, chỉ mặc một chiếc áo rách, hở lưng và tay. Sơn cảm thấy thương xót cho bé. Sơn nhớ lại cuộc chơi với Hiên và Duyên, em gái của mình. Một ý nghĩ tốt bất ngờ xuất hiện trong đầu Sơn - đó là đem áo của Duyên tặng Hiên. Suy nghĩ đó, cậu đã nói với chị gái của mình và nhận được sự đồng ý. Chị Lan nhanh chóng chạy về nhà lấy áo. Trong khi đó, Sơn đợi chờ lặng lẽ, trong lòng cảm thấy ấm áp và hạnh phúc. Có thể thấy rằng, nhân vật Sơn dù còn nhỏ tuổi, nhưng đã tràn đầy lòng yêu thương.
Như vậy, nhà văn Thạch Lam đã tạo ra câu chuyện 'Gió lạnh đầu mùa' nhẹ nhàng nhưng sâu sắc. Tác phẩm toả sáng tình yêu thương giữa con người.
Phân tích và đánh giá về truyện Gió lạnh đầu mùa - Mẫu số 3
Thạch Lam được coi là một trong những nhà văn tiêu biểu của trào lưu văn học lãng mạn. Tác phẩm của ông thường khai thác tâm trạng tâm hồn của nhân vật, với những cảm xúc mơ hồ trong cuộc sống hàng ngày. Trong số các tác phẩm tiêu biểu của ông, truyện ngắn 'Gió lạnh đầu mùa' nổi bật.
Truyện bắt đầu bằng việc mô tả cẩn thận về thời tiết sáng sớm mùa đông. Sau một đêm mưa rào, gió bắt đầu thổi mạnh. Nhân vật Sơn thức giấc và nhận ra rằng mọi người trong nhà, từ mẹ đến chị... đều đã mặc áo ấm. Bên ngoài, gió vi vu làm bay những đám bụi nhỏ, thổi tung những chiếc lá khô. Bầu trời không mây, trắng xóa. Những cây lan trong chậu run rẩy, như sắt đang rét buốt.
Sau đó, tác giả mô tả cảnh sinh hoạt của gia đình Sơn một cách giản dị. Mẹ Sơn nhắc nhở chị mang quần áo ra ngoài. Chiếc áo bông mà mẹ chọn là cái của em Duyên. Sơn nhớ lại em và cảm thấy xúc động. Cậu cảm thấy ấm lòng khi thấy mẹ 'nhẹ nhàng rơi nước mắt'. Chiếc áo bông không chỉ là một món quà, nó còn là biểu tượng của tình mẹ, tình anh em và tình thương của người vú già.
Gia đình Sơn khá giàu có, chăm sóc và lo lắng cho chị em Sơn. Sơn mặc áo dạ màu đỏ lịm kết hợp với áo vệ sinh và áo vải màu đậm. Cách ăn mặc này từng là ước mơ của những đứa trẻ nghèo. Cúc, Xuân, Tí, và Túc vẫn mặc những bộ quần áo rách nát. Môi họ tím tái, những chỗ áo quần rách đen thui. Gió lạnh thổi về, họ run lên và nhấn hai hàm răng vào nhau. Khi thấy Sơn và Lan, lũ trẻ con ở xóm chợ đều rất vui mừng. Hai chị em Sơn thân thiết với chúng, không khinh bỉ như các em họ của Sơn.
Đặc biệt là khi chị Lan thấy Hiên đứng co ro bên cột quán, chỉ mặc một mảnh áo rách tổn thương, hở cả lưng và tay. Sơn cảm thấy thương và nhớ mẹ của Hiên, một người rất nghèo, và nhớ đến em Duyên, người từng cùng Hiên chơi ở vườn nhà. Chị Lan và Sơn quyết định tặng Hiên chiếc áo bông cũ. Sau đó, Lan chạy về nhà lấy áo. Sơn đợi chờ trong lòng cảm thấy ấm áp và vui vẻ. Chiếc áo cũ mà chị em Sơn tặng Hiên thể hiện tình cảm và lòng nhân ái của một đứa trẻ giàu lòng yêu thương. Hành động nhỏ bé của chị em Sơn lại thể hiện sự cao quý và đáng quý.
Nhưng câu chuyện không dừng lại ở đó. Cuối cùng, mẹ Hiên đã mang chiếc áo bông trở lại để trả cho mẹ của Sơn. Hành động này cho thấy có những người trong xã hội, dù đang khó khăn, vẫn giữ vững phẩm chất tốt đẹp: “Đói cho sạch, rách cho thơm”. Mẹ Sơn sau khi nghe về việc này, đã mượn năm hào để may áo ấm cho con Hiên. Bà không chỉ không tức giận mà còn ôm hai cháu lại gần và âu yếm. Hành động này cho thấy mẹ Sơn cũng là một người phụ nữ nhân hậu, giàu lòng vị tha và yêu thương.
“Gió lạnh đầu mùa” là một câu chuyện nhẹ nhàng nhưng đong đầy tình yêu thương. Truyện mang lại những bài học quý giá cho mỗi người đọc.
Phân tích và đánh giá truyện “Gió lạnh đầu mùa” - mẫu số 4
Thạch Lam là một nhà văn tiêu biểu của nhóm Tự lực văn đoàn. Truyện ngắn “Gió lạnh đầu mùa” là một tác phẩm nổi bật của ông với đề tài về trẻ em.
Truyện bắt đầu với khung cảnh buổi sáng mùa đông được nhà văn mô tả tỉ mỉ. Chỉ sau một đêm mưa, trời đã bắt đầu có gió và cái lạnh lan tỏa khiến con người cảm thấy như đang ở giữa mùa đông. Sơn thức dậy, thấy mọi người trong nhà, mẹ và chị đều đã dậy và ngồi quạt hỏa lò để pha nước chè. Mọi người đã mặc áo ấm. Ngoài sân, gió vi vu làm bốc lên những màn bụi nhỏ, thổi bay những chiếc lá khô. Bầu trời không một gợn mây, toàn bộ màu trắng đục. Những cây lan trong chậu rung động và cứ như sắt lại vì lạnh. Sơn cũng cảm nhận được lạnh, vội vã lấy cái chăn trùm lên và gọi chị.
Mẹ của Sơn yêu cầu Lan - chị gái của Sơn vào phòng lấy thúng áo ra. Mẹ Sơn lật vỉ buồm, tìm kiếm trong đống quần áo lạnh. Bà nhận ra một chiếc áo bông màu xanh lá cây đã cũ nhưng vẫn còn mới. Đó là chiếc áo của Duyên - em gái của Sơn đã qua đời từ lúc năm lên bốn tuổi. Người phụ nữ già đã “với lấy chiếc áo lật đi lật lại, mê mẩn với từng đường kim mũi chỉ”. Khi nghe mẹ nhắc về em gái, Sơn cảm thấy “nhớ em, cảm động và thương em quá”. Cậu xúc động khi thấy mẹ “nước mắt tuôn trào”. Chiếc áo bông trở thành kỷ vật gợi nhớ về người em gái đã qua đời, đầy tình yêu thương.
Sau khi mặc xong áo ấm, chị em Sơn đi ra chợ chơi. Cúc, Xuân, Tí, Túc - những đứa trẻ nghèo vẫn phải mặc quần áo rách nát. Môi họ tái đi, nơi quần áo rách đen thâm. Gió lạnh thổi đến, họ run lên và nhấn chặt hai hàm răng. Khi nhìn thấy Sơn và Lan mặc quần áo ấm, chúng cảm thấy ngưỡng mộ. Hai chị em Sơn tỏ ra thân thiện với chúng, không khinh thường như các em họ của Sơn.
Đặc biệt khi Lan thấy Hiên đang đứng lạnh lùng bên cột quán, chỉ mặc một mảnh áo rách, hở lưng và tay. Cả hai chị em đều thấy thương xót cho cậu bé. Sơn nhớ mẹ Hiên nghèo, nhớ em Duyên ngày trước vẫn chơi với Hiên ở vườn nhà. Một ý nghĩ tốt thoáng qua trong tâm trí Sơn - đó là đem chiếc áo bông cũ của em Duyên cho Hiên. Nghĩ vậy, cậu đã nói với chị gái của mình, được sự đồng ý của chị. Chị Lan đã chạy về nhà lấy áo. Sơn đợi chờ, trong lòng cảm thấy ấm áp. Chiếc áo cũ mà chị em Sơn đem cho Hiên thể hiện tấm lòng nhân ái của hai đứa trẻ.
Về nhà, hai chị em Sơn lo lắng khi người phụ nữ già biết mẹ đã biết chuyện hai chị em lén mang áo cho Hiên. Sơn lo lắng và sợ hãi, sang nhà Hiên để đòi lại áo. Nhưng đó là phản ứng tự nhiên của một đứa trẻ khi mắc lỗi và bị phát hiện. Khi trở về, chị em Sơn ngạc nhiên khi thấy mẹ Hiên đang ở nhà. Mẹ Hiên đem chiếc áo bông đến trả mẹ Sơn. Dù sống khó khăn, bà vẫn giữ vững phẩm chất tốt đẹp: “Đói cho sạch, rách cho thơm”. Mẹ Sơn, sau khi nghe về việc này, đã cho mẹ Hiên mượn năm hào để may áo ấm cho con. Điều này thể hiện mẹ Sơn là một người nhân từ. Mẹ con Hiên về, mẹ Sơn không tức giận, không la mắng con mà còn “vẫy hai con lại gần, rồi âu yếm”. Đó chính là lòng nhân từ và yêu thương của người mẹ.
Truyện ngắn “Gió lạnh đầu mùa” nhẹ nhàng nhưng sâu sắc. Tác phẩm giúp người đọc hiểu sâu hơn về giá trị của tình thương giữa con người. Đây là một tác phẩm xuất sắc của nhà văn Thạch Lam.
Phân tích và đánh giá truyện “Gió lạnh đầu mùa” - mẫu số 5
Truyện ngắn 'Gió lạnh đầu mùa' có cốt truyện đơn giản kể về việc cho áo, trả áo giữa ba đứa trẻ và hai người mẹ ở nơi phố huyện nghèo, phản ánh cách chúng ta sống ngày nay so với hơn 60 năm trước. Đúng như một số ý kiến đã nói: 'Truyện dù nói về gió lạnh nhưng chứa đựng tình yêu thương và lòng nhân ái'.
Một sáng mùa đông, khi gió lạnh kéo đến sau đêm mưa rào, Sơn thức dậy và nhận ra mọi người trong nhà đều đã mặc áo rét. Ngoài sân, lá cây rung động trong cơn gió. Trời trở nên trắng xóa và rét lắm. Sơn co ro đứng dậy để đắp chăn cho em nhỏ. Gió lạnh nhưng mang theo ấm áp của tình thương gia đình. Mọi người nhớ lại những mùa đông đã qua và nhìn vào chiếc áo bông cũ mà mẹ Sơn giữ kỷ niệm. Chiếc áo này từng là của bé Duyên, người đã ra đi từ khi còn rất nhỏ.
Trong mùa đông, khi gió càng lạnh, thế giới tuổi thơ của chị em Sơn lại trở nên ấm áp hơn. Sơn và chị Lan được chăm sóc kỹ lưỡng, trong khi đó trẻ em nghèo khác vẫn phải sống trong những bộ quần áo rách rưới. Thạch Lam đã diễn tả tình bạn tuổi thơ một cách đầy cảm xúc, khiến cho lũ trẻ con xóm chợ luôn vui mừng khi gặp chị em Sơn. Những kí ức ấm áp này khiến cho mùa đông trở nên đầy ý nghĩa.
Câu chuyện về cái Hiên và chiếc áo bông cũ làm cho Sơn nhớ về những kỷ niệm tuổi thơ. Sơn quyết định tặng chiếc áo này cho cái Hiên, một cách để chia sẻ tình người trong mùa đông lạnh giá. Việc này cũng gợi nhớ lại những giá trị đích thực trong cuộc sống, khi một món quà nhỏ có thể mang lại niềm vui lớn cho người khác.
Cuối cùng, câu chuyện về việc trả áo và cho vay tiền mua áo đã thể hiện sự tình nguyện và lòng nhân ái của mẹ cái Hiên. Việc này không chỉ là một hành động nhỏ nhưng cũng là một bài học quý giá về cách thương người và chia sẻ. Mẹ của Sơn đã dạy cho con một bài học quý báu về lòng nhân ái và tình thương.
Mặc dù mẹ cái Hiên sống trong hoàn cảnh khó khăn, nhưng cô vẫn giữ gìn sạch sẽ và thơm tho. Đối với mẹ của Sơn, chiếc áo bông cũ là một vật kỷ niệm quý giá của con gái đã khuất. Hành động vay tiền mua áo rét cho cái Hiên không chỉ là một hành động đầy ý nghĩa mà còn là một bài học về lòng nhân ái và tình mẹ con.
Thạch Lam, một trong những nhà văn nổi tiếng, đã để lại nhiều câu chuyện ý nghĩa về tình người và tình thương. Truyện ngắn 'Gió lạnh đầu mùa' là một trong những ví dụ điển hình, khiến cho người đọc cảm thấy ấm áp và đầy ý nghĩa về ý nghĩa của tình người.
