Hồn của nước Pháp tỏa sáng trong những tác phẩm nghệ thuật trên tường ở Quận 13

Vì công việc, sau nửa năm, tôi quay trở lại Paris - nơi có người thân yêu. Khu vực chúng tôi ở nằm giữa quận 5 và quận 12 - bỗng nhiên trở nên sôi động với du khách và thêm cả hướng dẫn viên. Không phải để thưởng thức phở, bánh xèo, bánh cuốn... như truyền thống, mà để thưởng ngoạn... những tác phẩm nghệ thuật trên tường!

Hồn của nước Pháp ghi chép trong những bức tranh tường tại Quận 13

Quận 13 với tôi không chỉ là nơi của chợ Tàu truyền thống. Lâu lắm rồi có Bệnh viện Pitié-Salpêtrière, với phần Salpêtrière được xây dựng vào thế kỷ XVII để giam nhốt phụ nữ, trẻ em bị bệnh truyền nhiễm hoặc phạm tội. Phần Pitié được xây sau đó và nối với Salpêtrière để trở thành bệnh viện lớn nhất châu Âu, nơi cấp cứu công chúa Diana và nhiều nhân vật chính trị quan trọng.

Ngày xưa, địa chỉ số 6 Villa des Gobelins, nơi Nguyễn Ái Quốc (Hồ Chí Minh) cư trú cùng với Phan Chu Trinh và Phan Văn Trường từ năm 1919-1923. Đây là trụ sở hội họp của nhóm Ngũ Long (bao gồm cả Nguyễn Thế Truyền và Nguyễn An Ninh). Hiện nay, tại đây có Thư viện Quốc gia François Mitterand, các ban Việt học của Đại học Paris 7 – Diderot, và Trường Đại học Đông phương học INALCO nổi tiếng. Nơi này còn có hệ thống rạp chiếu phim MK2 hoành tráng, cầu đi bộ Simone de Beauvoir mới được xây dựng trên sông Seine và hệ thống rạp quy mô của hãng Gaumont đối diện villa 6 Gobelins. Đây không chỉ là nơi chiếu phim mà còn là địa điểm của nhiều vở kịch và opera được trình chiếu trực tuyến trên toàn thế giới!

Những tác phẩm nghệ thuật trên tường ở quận 13 thật sự là một điều thú vị và bất ngờ. Chúng biến không gian thị giác trong không khí chính trị từ tối tăm sang sáng tạo và sôi động. Để thực hiện quyết định thay đổi hoàn toàn diện mạo của đường phố, thị trấn đã mời các nghệ sĩ street art từ nước ngoài và trong nước tham gia. Theo thống kê, quận này hiện có hơn trăm tác phẩm nghệ thuật trên tường, tức là mỗi vài ngày lại xuất hiện thêm những tác phẩm mới! Trang web của quận có những bức ảnh tuyệt vời, nhưng tôi thích 'tự trải nghiệm' và dạo quanh trong bán kính 500 mét quanh nhà.

Trước hết là tác phẩm Le chat bleu (Con mèo xanh) ở gần trạm metro Nationale. Con mèo có vẻ đẹp, nhưng điều làm tôi thích thú là nó ngay cạnh tác phẩm Liberté égalité (Tự do bình đẳng) của Franck Shepard Fairey, với tư thế... không bình đẳng: Con mèo ở phía trước, Tự do bình đẳng hiện hình Marianne và cờ quốc gia... bị kẹt. Ở những nơi khác, trong đó có Việt Nam, quản lý văn hóa có lẽ sẽ bị chỉ trích vì 'thiếu tôn trọng'! Phương Tây khác biệt: vị trí vật lý không quan trọng bằng vị trí tư duy trong tâm trí con người. Đối với nghệ thuật, tôi ấn tượng với tác phẩm Poupée Andine (Búp bê vùng núi Andes) của Inti Castro, với khả năng sáng tạo trên khoảng tường ngang, hẹp. Tác phẩm Profile (Mặt nghiêng) của David de la Mano thu hút từ xa với hai màu đen trắng kết nối bởi nhiều đường thoạt nhìn giống như chim bay, nhưng khi tiếp cận, bạn nhận ra hình ảnh con người.

Mỗi tác phẩm, dù đẹp hay không đẹp, đều mang ý nghĩa và dấu ấn riêng. Hai tác phẩm Photographes (Chụp ảnh) của Jana và JS cũng đẹp, và đối với tôi, người phụ nữ trong đó - đột nhiên trông giống người châu Á! Tác phẩm La parisienne (Cô gái Paris) của Zag và Sia đặc biệt khi được vẽ trên các bậc cầu thang. Tác phẩm Les trois âges (Ba thế hệ) của Borondo thể hiện sự đắng cay khi bịt mắt, bịt miệng cùng những nét vẽ lan tỏa. Tác phẩm The revolution will be trivialized (Cách mạng sẽ bị tầm thường hóa) của Tristan Eaton mạnh mẽ, nhưng hơi... khó hiểu.

Tác phẩm Madre secular (Mẹ thế tục), gần trạm metro Chavaleret, là tác phẩm khiến tôi ấn tượng nhất với vị trí thanh thoát, đường nét mềm mại và sự chuyển động màu sắc mượt mà. Nhìn vào tác phẩm, nếu không có giải thích, bạn có thể phân vân giữa Đức Mẹ hay phụ nữ Hồi giáo. Có lẽ vậy nên tác giả Inti Castro đã tránh hiểu lầm bằng cách đặt tên cho tác phẩm là Mẹ thế tục. Điều này cũng đúng: tôn giáo, dân tộc, thậm chí bất kỳ sinh linh nào, Mẹ đều đồng nghĩa với tình yêu lớn lao, dịu dàng...

Tác phẩm Bambin en short (Thằng nhóc mặc quần cộc) của Julien Seth Malland gần nhà tôi không đẹp lắm ngoại trừ những cầu vòng nổi bật, nhưng nó mang lại khung hình ý nghĩa khi phía trước là bãi đất hoang. Điều này chứng tỏ xứ này không chỉ xây dựng, vẽ thêm, mà còn... phá bỏ. Khu đất hoang nơi tác phẩm thằng nhóc mặc quần cộc đặt là nơi của một trường mẫu giáo. Tuy nhiên, không phải để xây cao ốc hay trung tâm thương mại, mà để xây lại 'đàng hoàng hơn, lớn đẹp hơn' cho trường mẫu giáo ngày nào.

Tuy nhiên, không phải mọi thứ ở đây đều đẹp, và nơi đó vẫn có những sóng gió hoang mang, vô vọng như bức tranh tự phát trên trụ điện gần nhà tôi, đại diện cho điều này. Mỗi ngày khi đi ngang, tôi luôn đắm chìm trong cảnh hai đứa trẻ co ro buồn bã, nhưng chưa bao giờ dám nhìn lâu vào vẻ đẹp nao lòng đó: Từ hai khuôn mặt trẻ ưu tú, tôi nhận ra một thế hệ đang chống chọi với sự mất hướng mà nước Pháp đang đối mặt. Mặc dù có những bức tranh hoành tráng, tươi tắn, tâm trí tôi vẫn bị ám ảnh bởi hai 'vẻ đẹp buồn' đó. Chúng không chỉ gần tôi về địa lý mà còn gần tâm lý, khi con tôi đang ở độ tuổi này, trên đất nước này. Ám ảnh của 'vẻ đẹp buồn' không chỉ là ở nơi này mà còn trải dài khắp đất nước...

Theo Doanh nhân Sài Gòn

***

Tham khảo: Hướng dẫn du lịch từ Mytour