Hơn mười vụ tai nạn hàng không nghiêm trọng trong 30 năm qua: Tại sao việc bay ở Nepal lại rủi ro?

Sự cố rơi máy bay của hãng Yeti Airlines làm 72 người thiệt mạng vào ngày 15/1 tiếp tục là một thảm kịch đau lòng trong ngành hàng không Nepal.

Vào ngày 15/1 vừa qua, một chiếc máy bay chở khách ATR-72 của hãng hàng không Yeti Airline đã gặp tai nạn trong quá trình hạ cánh xuống sân bay quốc tế Pokhara của Nepal. Tất cả 72 hành khách trên máy bay đã thiệt mạng.

Theo dữ liệu từ Mạng lưới An toàn Hàng không, đây là vụ tai nạn hàng không tồi tệ thứ ba trong lịch sử đất nước này.

Chiếc máy bay đang thực hiện chuyến bay đã mất liên lạc sau 18 phút bay với một trạm kiểm soát hàng không ở trung tâm thành phố Pokhara. Lúc đó, họ đang thực hiện chuyến bay ngắn từ thủ đô Kathmandu đến Pokhara, thành phố đông dân thứ hai của Nepal và cửa ngõ vào dãy Himalaya.

Thảm họa hàng không một lần nữa đặt ra vấn đề an toàn hàng không ở Nepal. Theo Firstpost, quốc gia này trung bình mỗi năm xảy ra một vụ tai nạn máy bay và kể từ năm 2010, Nepal đã chứng kiến tới 11 vụ rơi máy bay nghiêm trọng từ năm 1992 đến nay.

Có nhiều lý do khiến việc bay ở Nepal trở nên rủi ro hơn nhiều so với các nơi khác trên thế giới

Địa hình phức tạp của Nepal

Một trong những nguyên nhân khiến việc bay ở Nepal trở nên nguy hiểm là do địa hình đặc biệt của khu vực này. Nepal nằm giữa 8 trong số 14 ngọn núi cao nhất thế giới, trong đó có cả Everest. Các dãy núi cao, hiểm trở và những vách đá đứng là thách thức không ngừng đối với những người muốn thám hiểm.

Tuy nhiên, những đặc điểm hấp dẫn của du lịch cũng là nguyên nhân khiến Nepal trở thành một địa điểm bay rất nguy hiểm và khó khăn. Cơ trưởng Amit Singh, một phi công thương mại và người sáng lập Tổ chức An toàn, lấy ví dụ Kathmandu nằm trong một thung lũng, địa hình giống như một chiếc bát và sân bay nằm ở giữa, bao quanh là những ngọn núi cao.

Cơ quan hàng không dân dụng Nepal đã tuyên bố trong báo cáo an toàn năm 2019 rằng 'đa dạng về thời tiết cùng với địa hình hiểm trở là những thách thức lớn đối với hoạt động máy bay ở Nepal'.

Đất nước này còn có một số sân bay khó tiếp cận hơn cả Kathmandu. Ví dụ, sân bay Tenzing-Hillary ở Lukla, Nepal, được biết đến là sân bay nguy hiểm nhất thế giới - với một đường băng duy nhất dốc xuống thung lũng.

Điều kiện thời tiết và không khí không thuận lợi

Với địa hình đồi núi cao đặc trưng, việc cất và hạ cánh máy bay ở Nepal phải diễn ra ở độ cao rất lớn so với mực nước biển. Không khí mỏng làm giảm hiệu suất của động cơ phản lực và làm cho việc cất cánh và hạ cánh trở nên khó khăn hơn.

Nepal không phải là nơi duy nhất gặp phải điều kiện độ cao không thuận lợi. Một ví dụ khác trên thế giới là sân bay Denver ở Colorado, Mỹ, có độ cao trên 1.600 mét. Giải pháp ở sân bay Denver là sử dụng đường băng dài, lên tới 12.000 feet (3658 mét) và một đường băng cực kỳ dài, tới 16.000 feet (4877 mét).

Tuy nhiên, do địa hình khó khăn, Nepal không thể xây đường băng dài như vậy. Ví dụ, sân bay Tenzing-Hillary có đường băng chỉ dài hơn 500 mét.

Hơn nữa, Nepal thường chứng kiến những thay đổi thời tiết và tầm nhìn đột ngột - điều này làm cho việc bay trở nên phức tạp đối với các phi công trong khu vực.

Địa hình cao nguyên núi đá của Nepal kết hợp với độ cao lớn đồng nghĩa với nguy cơ bão tuyết, gió mạnh, băng giá... tất cả đều có ảnh hưởng lớn và khó lường. Điều này kết hợp với tình trạng biến đổi khí hậu, điều kiện thời tiết trở nên phức tạp hơn trên dãy Himalaya.

Công nghệ lạc hậu

Trong lĩnh vực hàng không dân dụng, Nepal vẫn tiếp tục sử dụng nhiều máy bay có tuổi đời khá lâu. Một số máy bay trong số này thiếu các thiết bị hiện đại như radar và GPS, có thể giúp giảm thiểu vấn đề liên quan đến tầm nhìn hoặc thời tiết.

Theo Firstpost, Yeti Airlines vẫn hoạt động các chiếc ATR-72 500 cũ. Theo trang web theo dõi chuyến bay Flightradar24, máy bay liên quan đến vụ tai nạn ngày 15/1 đã có tuổi đời 15 năm.

Trước vụ tai nạn vào ngày 15/1/2023, Nepal đã trải qua một vụ tai nạn đáng sợ vào tháng 5/2022 khi máy bay của Tara Air bị rơi ngay sau khi cất cánh từ Pokhara. Chiếc máy bay nhỏ này được sản xuất lần đầu vào năm 1979 và không trang bị các công nghệ hiện đại có thể cung cấp thông tin quan trọng cho phi công về môi trường xung quanh.

Cơ trưởng Bed Upreti từng nói với The Guardian vào năm trước rằng, 'Chúng tôi không đủ khả năng để tiếp tục sử dụng những chiếc máy bay đã 43 tuổi. Thiếu công nghệ là một nguy cơ lớn khi bay ở một quốc gia như Nepal'.

Tất cả các hãng hàng không Nepal đã bị từ chối cấp phép hoạt động các dịch vụ hàng không đến Liên minh Châu Âu kể từ năm 2013 do lo ngại về an toàn.

Nguồn: Firstpost