Suốt hơn 50 năm, con người đã khám phá bề mặt sao Hỏa và để lại khoảng 7 tấn rác. Điều này gây ra nguy cơ lớn cho các sứ mệnh thám hiểm hiện tại và trong tương lai trên hành tinh này.
Theo UNOOSA, trong 50 năm qua, đã có 18 vật thể nhân tạo được gửi lên sao Hỏa trong 14 nhiệm vụ riêng biệt.
Nhiều sứ mệnh vẫn đang tiếp tục. Tuy nhiên, qua nhiều thập kỷ thám hiểm sao Hỏa, con người đã để lại rất nhiều mảnh rác trên bề mặt hành tinh này.
Vào giữa tháng 8-2022, NASA xác nhận tàu Mars Rover Perseverance đã phát hiện một mảnh rác bị văng ra trong quá trình hạ cánh, đó là một mớ lưới hỗn độn.
Đây không phải là lần đầu tiên các nhà khoa học phát hiện rác trên sao Hỏa, theo trang The Conversation.
Xuất xứ của những mảnh vỡ?
Những mảnh vỡ trên sao Hỏa xuất phát từ 3 nguồn chính: phần cứng để hạ cánh của các tàu vũ trụ bị loại bỏ, các tàu vũ trụ không hoạt động và các tàu vũ trụ bị rơi.
Mọi nhiệm vụ lên bề mặt sao Hỏa đều cần một module bảo vệ cho tàu vũ trụ. Module này bao gồm một tấm chắn nhiệt để bảo vệ tàu khi đi qua bầu khí quyển của hành tinh, một chiếc dù và các phần cứng để tàu có thể hạ cánh một cách nhẹ nhàng.
Việc loại bỏ mảnh vỡ của module một cách thủ công khi con tàu hạ xuống khiến cho những mảnh này có thể vỡ nhỏ và lan ra khắp nơi trên bề mặt sao Hỏa.
Vào ngày 13-6-2022, tàu thám hiểm Perseverance rover đã phát hiện một tấm chắn nhiệt lớn, sáng bóng nằm trong một số tảng đá, cách nơi mà chiếc Rover hạ cánh 2km.
Cả hai con tàu thám hiểm Curiosity vào năm 2012 và Opportunity vào năm 2005 cũng đã gặp phải các mảnh vỡ từ các phương tiện hạ cánh của chúng.
Những 'Dấu tích' Không Hẹn Mà Gặp
Có tổng cộng 9 tàu vũ trụ không hoạt động đã rơi xuống bề mặt sao Hỏa, tạo thành những mảnh vỡ khác nhau. Danh sách này bao gồm Mars 3, Mars 6, Viking 1, Viking 2, Sojourner, Beagle 2 đã mất trước đây, Phoenix, Spirit và The Opportunity Rover.
Mỗi mảnh vỡ của những tàu này được coi như một di tích lịch sử, chứa đựng những câu chuyện đặc biệt về cuộc phiêu lưu của loài người trên hành tinh này.
Tuy nhiên, những 'Dấu tích' này giờ đây phân tán trên bề mặt sao Hỏa một cách 'lộn xộn'. Ví dụ, một số phần của bánh xe nhôm của Curiosity đã bị gãy và nằm rải rác. Còn tàu Perseverance đã thả một mũi khoan xuống bề mặt sao Hỏa vào tháng 7-2021.
Ít nhất có 2 tàu đã rơi và 4 tàu khác đã mất liên lạc trước hoặc sau khi hạ cánh.
Hạ cánh an toàn xuống bề mặt hành tinh luôn là phần khó nhất của các sứ mệnh hạ cánh trên sao Hỏa, và không phải lúc nào cũng diễn ra suôn sẻ.
Tổng khối lượng của tất cả các tàu vũ trụ từng được gửi đến sao Hỏa là khoảng 9.979kg. Sau khi trừ đi trọng lượng của tàu đang hoạt động trên bề mặt nặng 2.860kg, còn lại 7.119kg mảnh vỡ của các con tàu bị bỏ lại trên sao Hỏa.
Tác động của rác trên sao Hỏa?
Hiện nay, các nhà khoa học đang rất quan tâm đến vấn đề rác trên sao Hỏa, vì nó là một nguy cơ lớn cho các sứ mệnh hiện tại và tương lai.
Một nhóm nghiên cứu đang ghi lại tất cả các mảnh vỡ trên sao Hỏa mà họ tìm thấy. Họ muốn kiểm tra xem liệu có bất kỳ mảnh vụn nào có thể làm ô nhiễm các mẫu đất đá mà tàu thám hiểm đang thu thập hay không.
Các kỹ sư của NASA cũng đã xem xét liệu con tàu Perseverance bị rơi khi hạ cánh có phải do va chạm với các mảnh vỡ hay không? Tuy nhiên, các kỹ sư cho rằng khả năng này rất thấp.