Buzz
Doanh số bán xe của Honda trong năm 2021 là 1.992.365 chiếc, giảm khoảng 7% so với năm 2020, nhưng Honda vẫn là thương hiệu xe máy có thị phần lớn nhất tại Việt Nam, chiếm 79,9%. Honda là thương hiệu xe máy số 1 tại Việt Nam, nhưng điều này cũng dẫn đến một số hệ quả không mong muốn...
Vị trí số 1 có những mặt trái
'Tôi không hiểu vì sao Honda Việt Nam công bố giá chính thức, nhưng người tiêu dùng hầu như không thể mua với giá đó tại bất kỳ đại lý nào...' - bạn Tan Hung (Hà Nội).
Nhiều người tiêu dùng rất bất mãn khi các đại lý ủy quyền của Honda (HEAD) bán xe với giá cao hơn nhiều so với giá đề xuất của hãng. Điều này làm nhiều người cho rằng Honda Việt Nam cần chịu trách nhiệm hoặc ít nhất, công bố giá bán lẻ trên trang web chính thức rõ ràng hơn. Tuy nhiên, gần đây, vấn đề này lại xuất hiện khi Honda Vision và Honda SH đều có giá bán cao hơn nhiều so với giá công bố.
Dù Honda Việt Nam đã nhiều lần giải thích rằng vấn đề này nằm ngoài tầm kiểm soát của công ty, nhưng hình ảnh thương hiệu Honda trong mắt người tiêu dùng Việt đã bị ảnh hưởng đáng kể.
Vì sao lại như vậy?
Vậy điều gì đang xảy ra trên thị trường ô tô Việt Nam? Mối quan hệ giữa Honda Việt Nam (HVN), người tiêu dùng và các đại lý ủy quyền (HEAD) ra sao khi mà người tiêu dùng phản ánh rằng giá xe Honda thường cao hơn nhiều so với giá bán do HVN công bố?
Thứ nhất, HVN không bán sản phẩm trực tiếp cho người tiêu dùng mà thông qua các HEAD. Thứ hai, các HEAD không nhận hàng ký gửi từ HVN mà phải trả tiền khi mua, nghĩa là họ là đối tác kinh doanh độc lập, không nằm dưới sự quản lý của HVN về kinh doanh.
Do đó, các HEAD có quyền quyết định giá bán xe, không phụ thuộc vào HVN, vì khi HEAD đã mua hàng, đó là tài sản của họ. Honda Việt Nam không thể kiểm soát giá bán lẻ của các HEAD, vì nếu làm vậy, họ sẽ vi phạm Luật Cạnh tranh năm 2018 về lạm dụng vị trí thống lĩnh thị trường hoặc độc quyền.
Vì vậy, giá bán tại HEAD có thể cao hơn so với giá do HVN công bố, như Vision chênh từ 14 - 18 triệu đồng, SH chênh từ 11 - 22 triệu đồng... Tuy nhiên, một số mẫu như Winner X có giá bán thấp hơn giá đề xuất, phù hợp với quy luật cung cầu.
Về 'thực tế', nếu bạn mua xe Vision với giá bán tại HEAD cao hơn tới 18 triệu đồng, bạn có thể mua khoảng 560 lít xăng. Với mức tiêu thụ nhiên liệu của chiếc xe này, số tiền chênh lệch đủ để bạn đi gần 30.000 km – một con số đáng suy nghĩ.
Đây có phải là trốn thuế hoặc gian lận?
Người tiêu dùng có quyền hưởng những lợi ích tương xứng với số tiền bỏ ra, bao gồm sản phẩm chất lượng, dịch vụ đi kèm như bảo hành, bảo trì, và thái độ phục vụ của nhà phân phối.
Việc các HEAD bán xe với giá cao hơn niêm yết của HVN đối với các mẫu xe được ưa chuộng như Air Blade, Lead... có thể hiểu được dưới góc độ kinh doanh. Ngược lại, các mẫu xe ít được quan tâm như Winner X hay Blade thì các HEAD khó có thể bán giá cao hơn.
Sự việc sẽ không đáng nói nếu các HEAD bán giá cao hơn nhưng xuất hóa đơn theo giá niêm yết của HVN, có thể là hình thức trốn thuế thu nhập doanh nghiệp. Tuy nhiên, người mua có quyền từ chối nhận hóa đơn nếu không đúng sự thật, và nếu vậy, liệu có HEAD nào dám làm việc này khi đối mặt với rủi ro pháp lý?
Để xác định các HEAD có trốn thuế hay không, cần chờ đến kỳ thuế và báo cáo của các công ty. Với sự giám sát của cơ quan quản lý và sự nhận thức của người dân ngày càng cao, khó có công ty nào dám 'tự bán đứng mình' chỉ vì lợi ích trước mắt.
Quyền lợi của người tiêu dùng là gì?
Người tiêu dùng có quyền chọn thương hiệu khác nếu không hài lòng với việc các HEAD bán giá cao, thái độ phục vụ không tốt, hoặc chất lượng sản phẩm kém. Nếu HVN không thay đổi cách quản lý các HEAD, nguy cơ mất khách hàng là rất lớn, buộc HVN phải điều chỉnh chiến lược để giữ chân khách hàng.
Nếu không có sự điều chỉnh hợp lý với nhu cầu thị trường, nhiều người tiêu dùng sẽ có suy nghĩ và hành động như bạn Minh Hoàng (Hà Nội): 'Tôi muốn mua xe Vision của Honda, nhưng khi thấy các HEAD bán giá cao hơn công bố hơn 10 triệu đồng, tôi nghĩ sẽ chọn thương hiệu khác hoặc đợi đến khi giá giảm đến mức hợp lý.'.
