Hồng cầu lắng: Khái niệm và các thông tin quan trọng

1. Tìm hiểu về hồng cầu lắng: Khái niệm và ứng dụng

Máu trong cơ thể con người chứa đựng một lượng hồng cầu cùng với các tế bào và chất khác nhằm đảm bảo sự vận chuyển đều đặn đến tất cả các tế bào và cơ quan trong hệ thống máu. Các nhà nghiên cứu đã phát triển và sử dụng hồng cầu lắng như một sản phẩm sinh học đặc biệt, còn được gọi là khối hồng cầu đậm đặc. Bằng cách tách huyết tương bằng phương pháp quay ly tâm hoặc để nghiền, phần còn lại của máu được biết đến là hồng cầu lắng.

Hồng cầu lắng: Một trong những loại chế phẩm máu phổ biến ngày nay

Hồng cầu lắng này không cần qua bất kỳ xử lý nào khác trước khi sử dụng. Mẫu máu này chứa khoảng 55-65% thể tích là huyết tương đã được loại bỏ, phần còn lại chỉ chứa các tế bào máu bao gồm hồng cầu, bạch cầu và tiểu cầu. 

2. Những trường hợp phù hợp với việc sử dụng hồng cầu lắng

Trong lĩnh vực y học hiện đại, hồng cầu lắng là một trong những chế phẩm máu được sử dụng rộng rãi nhất, đặc biệt là trong những tình huống cần truyền máu ngay lập tức. Dưới đây là những trường hợp cụ thể mà việc sử dụng hồng cầu lắng được khuyến khích:

2.1. Thay thế hồng cầu cho những bệnh nhân mắc các vấn đề về máu nặng

Khi Hb giảm dưới mức 6 - 8 g/dL, đó là dấu hiệu của tình trạng thiếu máu nặng, việc truyền hồng cầu lắng kết hợp với dung dịch keo sẽ được áp dụng. Điều trị mất máu cấp sẽ giúp giảm sốc và khôi phục chức năng của các cơ quan bị suy giảm do thiếu máu.

Thực tế, các trường hợp thiếu máu cấp thường cần truyền hồng cầu lắng là do xuất huyết từ tiêu hóa, tai nạn giao thông hoặc vỡ phình động mạch chủ bụng.

Hồng cầu lắng được bảo quản trong tình trạng đông lạnh

2.2. Phẫu thuật mất máu lớn

Phẫu thuật là một trong những phương pháp điều trị phổ biến được áp dụng cho nhiều loại bệnh hiện nay. Mặc dù y học phát triển không ngừng, phẫu thuật nội soi đã dần thay thế phẫu thuật mở để giảm đau và mất máu. Tuy nhiên, vẫn có những trường hợp phẫu thuật phức tạp, kéo dài và đòi hỏi can thiệp rộng lớn, nguy cơ mất máu cao.

Khi chỉ số Hb của bệnh nhân giảm xuống dưới mức 7g/dL, để bảo đảm sức khỏe, các bác sĩ sẽ cân nhắc sử dụng hồng cầu lắng trong hoặc sau phẫu thuật.

2.3. Bệnh nhân mắc bệnh Thalassemia

Bệnh nhân Thalassemia ở tuổi nhỏ thường gặp phải các biến chứng, vì vậy cần duy trì chỉ số Hb trên 9,5 g/dL. Truyền hồng cầu lắng là một phương pháp được áp dụng để giúp trẻ em mắc bệnh có thể phát triển bình thường.

2.4. Bệnh nhân mắc bệnh bạch cầu cấp

Bệnh nhân bạch cầu cấp cũng cần được bổ sung hồng cầu lắng trong quá trình điều trị, sau điều trị hoặc trong điều trị duy trì kéo dài. Các chuyên gia cho biết, trong giai đoạn không có biến chứng lâm sàng, bệnh nhân bạch cầu thấp cần duy trì chỉ số Hb trên 8 g/dL bằng cách truyền hồng cầu lắng.

Đối với bệnh nhân đang chịu điều trị hóa trị, đặc biệt là những người mắc bệnh tim phổi kết hợp hoặc chịu điều trị hóa trị gây suy tủy, có thể cần được bổ sung hồng cầu lắng nhiều hơn để duy trì chỉ số Hb trên 9g/dL.

2.5. Bệnh nhân mắc bệnh thiếu máu

Bệnh nhân thiếu máu liên quan đến các vấn đề tim phổi hoặc bệnh thiếu máu mãn tính cần xem xét bổ sung hồng cầu lắng để đảm bảo chỉ số Hb luôn trên 7 g/dL.

Hồng cầu lắng được bổ sung cho bệnh nhân thiếu máu

Do đó, hồng cầu lắng là một trong những chế phẩm máu phổ biến được ứng dụng trong lĩnh vực y học, hỗ trợ cho những trường hợp thiếu máu và ngăn ngừa các biến chứng. 

3. Quy trình bảo quản và sử dụng hồng cầu lắng

Mặc dù công nghệ y học đang tiến triển mạnh mẽ, bao gồm nhiều nghiên cứu về chế tạo máu và các tế bào máu, tuy nhiên hiện nay vẫn sử dụng chế phẩm hồng cầu lắng từ máu nguyên bản. Việc hiến máu phổ biến đang cung cấp một nguồn máu dự trữ lớn cho quốc gia, được áp dụng trong điều trị bệnh lâm sàng.

3.1. Quy trình bảo quản

Sau khi tiến hành tách chiết huyết tương thông qua phương pháp ly tâm hoặc lọc lắng thông thường, chế phẩm hồng cầu lắng thu được sẽ được lưu trữ ở nhiệt độ từ 2 - 6 độ C. Điều kiện môi trường thích hợp này cùng với chất chống đông hoặc dung dịch chống đông giúp kéo dài thời gian sử dụng từ 21 - 35 ngày. Sau khoảng thời gian này, chế phẩm hồng cầu lắng không thể được sử dụng nữa.

Trong quá trình truyền máu nói chung và truyền hồng cầu lắng nói riêng, để đảm bảo tính tương hợp, người bệnh cần tiến hành xét nghiệm nhóm máu để kiểm tra mức độ phù hợp theo hệ ABO. Với điều kiện bảo quản nhiệt độ thấp, hồng cầu lắng cần được rã đông trước khi sử dụng và truyền ngay trong vòng 30 phút. Quá trình truyền hồng cầu lắng cần hoàn tất trong vòng 4 giờ để tránh hỏng.

Quá trình truyền hồng cầu lắng cần đảm bảo tính tương thích theo hệ ABO

3.2. Phương pháp sử dụng

Lựa chọn phương pháp điều trị hồng cầu lắng phù hợp với tình trạng mất máu và tình trạng sức khỏe của người bệnh có thể thay đổi theo từng trường hợp cụ thể như sau:

Người lớn tuổi

Trong trường hợp mất máu nhẹ, lượng hồng cầu lắng cần thiết khoảng 10 - 20ml trên mỗi kg cân nặng.

Người mắc thiếu máu mãn tính

Cần điều chỉnh lượng hồng cầu lắng truyền và kéo dài thời gian truyền để giảm nguy cơ biến chứng, ví dụ như 5ml trên mỗi kg cân nặng và truyền trong ít nhất 4 giờ.

Bệnh nhân trong tình trạng nguy kịch do mất máu nhiều

Đối tượng này cần được truyền lượng hồng cầu lắng phù hợp với cân nặng, nhưng cần kết hợp truyền song song với natriclorua để đảm bảo an toàn và hiệu quả.

Sử dụng hồng cầu lắng để cấp máu khẩn cấp vẫn có nguy cơ tai biến, vì vậy bệnh nhân cần được giám sát chặt chẽ trong suốt quá trình truyền máu và sau đó. Nếu phát hiện nguy cơ tai biến, cần ngưng ngay việc truyền hồng cầu lắng và thực hiện các biện pháp cấp cứu.

Việc truyền hồng cầu lắng vẫn có thể gây ra các tai biến

Khái niệm về hồng cầu lắng: Đây là sản phẩm máu được sử dụng rộng rãi nhất hiện nay, giúp bệnh nhân mất máu cấp tính có thể nâng cao nồng độ hemoglobin một cách nhanh chóng, bảo vệ tính mạng. Tuy nhiên, nguy cơ các biến chứng vẫn cần được theo dõi và xử lý kịp thời để giảm thiểu rủi ro.