Trong hệ thống truyền động, hộp số đóng vai trò quan trọng nhất trong việc điều chỉnh mô-men xoắn trước khi truyền đến bánh xe. Đây cũng là một trong những bộ phận chịu ma sát và khắc nghiệt nhất khi hoạt động của xe. Vì vậy, việc bôi trơn hộp số cũng quan trọng như động cơ và cầu.
Loại nhớt hộp số cho xe ô tô
Nhớt hộp số không chỉ bôi trơn các bộ phận cơ khí bên trong mà còn giảm thiểu ma sát và tản nhiệt, giúp hộp số hoạt động mạnh mẽ hơn. Dung dịch bôi trơn này đặc biệt quan trọng khi xe hoạt động liên tục, trong điều kiện khắc nghiệt như chuyển số liên tục trong đô thị hoặc vận chuyển hàng hóa nặng, khiến nhiệt độ hộp số tăng lên và mài mòn diễn ra nhanh chóng.
Thường thì, nhớt hộp số chia thành hai loại chính là cho xe số sàn và xe số tự động. Trong hộp số thủ công, nhiệm vụ chính của nhớt là bôi trơn, làm mát và làm sạch các bộ phận ma sát với nhau. Hộp số sàn có thể sử dụng hầu hết các loại nhớt trên thị trường. Nếu không đủ nhớt, hộp số sẽ khó khăn khi chuyển số hơn và thường xuyên bị kẹt số.
Đối với hộp số tự động, nhớt đóng vai trò quan trọng hơn nhiều khi ngoài ba nhiệm vụ nêu trên, nhớt còn tạo áp suất và điều khiển hoạt động của solenoid và van điều khiển bên trong.
Nếu nhớt hộp số tự động không đủ, nhiều vấn đề sẽ phát sinh. Đầu tiên, các bánh răng và côn sẽ không kết hợp hoàn hảo, làm giảm hiệu suất truyền động, gia tăng mài mòn và nhiệt độ. Thứ hai, đôi khi hộp số không thể chuyển số được vì không đủ áp suất dầu để kích hoạt solenoid và van điều khiển.
Vì vậy, để tránh những tình huống như vậy, luôn luôn đảm bảo rằng nhớt hộp số luôn được đầy đủ.
Cách phát hiện hộp số thiếu nhớt
Dấu hiệu rỉ nhớt
Đây là cách dễ nhất để nhận biết sự thiếu nhớt, bao gồm cả nhớt động cơ, hộp số, và cầu xe,… Điều này có thể xảy ra do ron hộp số hỏng, đường dẫn nhớt bị hỏng, hoặc phớt chắn bị rò rỉ,…
Hiện tượng rung, giật
Tình trạng rung, giật trong hộp số do thiếu dầu có nhiều dấu hiệu nhận biết, tùy thuộc vào loại hộp số. Hiện tượng này thường xảy ra trên các xe đã sử dụng lâu ngày chưa được bảo dưỡng đúng cách.
Thay đổi màu sắc của nhớt
Thường thì, nhớt mới có màu đỏ, nhưng nếu chuyển sang màu nâu sẫm hơn hoặc xanh lục và đục, có thể là dấu hiệu cần phải thay nhớt.
Âm thanh khi chuyển số
Khi chuyển số, tăng tốc, hoặc đi đường cong, các âm thanh khác nhau có thể phát ra từ hệ thống truyền động và hộp số. Sự không hoàn toàn ăn khớp của các bánh răng bên trong cũng có thể tạo ra những âm thanh tương tự.
Khó chuyển số
Hiện tượng này có thể xảy ra khi dừng hoặc khi di chuyển. Ngoài việc khó chuyển số, đôi khi còn không vào số được, điều này có thể do nhớt hộp số không đạt mức yêu cầu hoặc là loại nhớt không phù hợp.
Đèn cảnh báo
Ở những mẫu xe mới, bạn không cần tự nhận biết vấn đề vì có đèn cảnh báo. Bảng đồng hồ trung tâm cũng có thể hiển thị nhiệt độ dầu và mức dầu còn lại. Nếu có vấn đề, một số xe sẽ hiển thị lỗi cụ thể, trong khi các xe khác sẽ nhấp nháy đèn cảnh báo cùng với số hiệu nhất định.
Hương thơm đặc trưng
Hương thơm đặc trưng, đặc biệt nếu có mùi chua bất thường, có thể là dấu hiệu khác cho thấy hộp số đang quá nhiệt.
Cách sửa chữa
Giống như dầu động cơ, dầu hộp số có nhiều loại với nhiều công thức bôi trơn khác nhau. Đối với nhiều dòng xe hạng sang, dầu hộp số không thể thay thế bằng loại thông dụng ở các xe khác, mà phải sử dụng loại dầu có công thức đặc biệt của hãng (nhớt phải đúng phẩm cấp). Sự khác biệt về độ nhớt và khả năng chịu nhiệt nếu sử dụng không đúng phẩm cấp dầu là những yếu tố ảnh hưởng đến khả năng vận hành của hộp số. Chính vì vậy, để đảm bảo xe được thay đúng loại và đủ loại, bạn nên tìm đến các đại lý, gara uy tín để các chuyên gia làm điều này thay vì tự làm tại nhà.