Hormone ADH là một polypeptid được sản xuất tại thùy sau của tuyến yên, có tác dụng chống lợi tiểu, làm co các mạch máu ngoại vi, và gây co cơ trơn ở ruột, túi mật và bàng quang. Điều này giúp duy trì áp lực máu và kích thích nhu động ruột.

Hormone ADH hay còn gọi là hormone chống bài niệu được sản xuất ở vùng dưới đồi và dự trữ tại thùy sau tuyến yên. Nó kiểm soát việc tái hấp thu nước ở gan và có tác dụng chống bài tiết nước tiểu ở thận. Cơ chế tác dụng chống bài niệu của hormone ADH bao gồm kích thích adenylcyclase và tăng cAMP, làm tăng tính thấm nước ở ống thận và giảm lưu lượng nước tiểu.

Hormone ADH không chỉ chống lợi tiểu mà còn gây co các mạch máu ngoại vi và co cơ trơn ở ruột, túi mật, và bàng quang. Điều này mang lại hiệu quả cầm máu và kích thích nhu động ruột.

Hormone ADH đóng vai trò quan trọng trong sản xuất cortisol, và cũng được sử dụng trong thử nghiệm liên quan đến sản xuất cortisol ở thượng thận.

Rất nhiều yếu tố có thể ảnh hưởng đến mức sản xuất và đáp ứng của hormone ADH, tạo ra nhiều tình trạng rối loạn và cần xét nghiệm để đánh giá tình trạng của nó.

Hormone ADH quá ít hoặc thận không đáp ứng có thể gây mất nước và natri, trong khi lượng hormone ADH quá nhiều có thể giữ lại nước dẫn đến tăng khối lượng máu và sự mất cân bằng natri.

Xét nghiệm hormone chống bài niệu (ADH) là phương pháp xác định sự thiếu hụt hoặc dư thừa của hormon này. Mặc dù không phổ biến, nhưng nó cung cấp thông tin quan trọng về tình trạng sức khỏe. Bác sĩ thường kết hợp nó với các xét nghiệm khác và thông tin lâm sàng để đưa ra chẩn đoán chính xác.

Áp suất thẩm thấu của huyết thanh có thể kích thích giải phóng hormon ADH, và các yếu tố như stress, phẫu thuật, hay lo lắng cũng ảnh hưởng đến mức độ giải phóng. Khi hormon ADH tăng, nước sẽ được giữ lại, làm cô đặc máu và làm loãng nước tiểu.

Nghiệm pháp chặn ADH giúp phân biệt hội chứng tiết ADH không thích hợp và các nguyên nhân khác gây hạ natri máu hay các bệnh lý phù nề. Bệnh nhân với hội chứng này sẽ không thải hoặc thải rất ít lượng nước được uống vào.

Kết quả xét nghiệm ADH một mình không đủ để đặt chẩn đoán. Bác sĩ sẽ đánh giá lượng hormone ADH cùng với thông tin bệnh sử, khám lâm sàng và kết quả các xét nghiệm khác. Sự thiếu hoặc dư thừa của hormone ADH có thể do nhiều nguyên nhân khác nhau, từ bệnh tiềm ẩn đến nhiễm khuẩn, bệnh di truyền, hay thậm chí phẫu thuật hoặc chấn thương não.