Nếu các đồn đoán là đúng, sự thay đổi lớn nhất trên thị trường điện thoại thông minh trong năm nay sẽ không phải là iPhone 8.
Trước khi sự kiện ra mắt iPhone 8 diễn ra, Google đã gây bất ngờ khi thu hút sự chú ý của cộng đồng công nghệ toàn cầu bằng thông tin rằng họ đang trong giai đoạn cuối của đàm phán để mua lại HTC.
Với người hâm mộ của Google (và HTC), thông tin này có lẽ là một điều bất ngờ nhưng không phải là điều bất ngờ. Nhìn từ bên ngoài, mọi thứ đều hợp lý: HTC đã liên tục ghi nhận khoản lỗ trong nhiều năm, trong khi Google đang rõ ràng muốn tăng cường mảng phần cứng của mình.
Tuy nhiên, hồi ức về thương vụ Motorola vẫn còn rất sâu sắc. Liệu HTC có sẽ chia sẻ cùng số phận với Motorola?
Không phải là người hùng
Khi thực hiện thương vụ mua lại Motorola vào năm 2011, Google đã từng bị chỉ trích là 'hiệp sĩ giáp trắng' khi cứu vớt một công ty đã thua lỗ trong 5 quý tài chính liên tiếp. Giống như HTC, Motorola là một trong những đối thủ quan trọng của thế giới Android trước khi Samsung trở thành nhà lãnh đạo: nhiều người hâm mộ của Google nhớ Motorola DROID như một mốc son của sự phát triển của Android.
Tuy nhiên, trong thế giới kinh doanh, không ai làm từ thiện miễn phí. Thương vụ của Google với Motorola cũng thế: vào năm 2009, một liên minh gồm Apple, BlackBerry, Microsoft và Sony đã chi tới 4.5 tỷ USD để mua lại 6.000 bằng sáng chế liên quan đến công nghệ di động của Nortel. Google không hề tham gia, và có người từng lo ngại về một cuộc 'thánh chiến' do Steve Jobs lãnh đạo thông qua các bằng sáng chế của Nortel.
Mua lại Motorola là vũ khí chống lại Apple và Microsoft: theo tuyên bố của Sergey Brin và Larry Page, Google mua Motorola để sở hữu 17.000 bằng sáng chế của hãng. Nếu Apple đối đầu với Android, Google sẽ đáp trả bằng iPhone.
Mục đích khác biệt
Tính đến khi bị bán lại cho Lenovo với giá thấp hơn gần 10 tỷ USD so với giá mua, Motorola Mobility đã chơi đúng vai trò 'bình phong bằng sáng chế': không có liên kết giữa bộ phận phát triển Android và Motorola Mobility. Motorola không được ưu tiên từ Google, thậm chí nhiều mẫu Moto không được cập nhật Android mới nhất. Khi bán Motorola cho Lenovo, Google chỉ giữ lại bằng sáng chế và trung tâm nghiên cứu cao cấp ATAP (nơi ra đời Project Ara).
Google bán Motorola cho Lenovo với giá rất rẻ bởi không cần mảng sản xuất điện thoại của Motorola.
Giá 2,9 tỷ USD bán Motorola không phải là lỗ: từ đầu, Google không cần phải sản xuất điện thoại.
Hiện tại, Google chỉ quan tâm đến mảng sản xuất smartphone của HTC.
Đòn bẩy từ HTC
Bắt đầu từ vai trò là một nhà sản xuất OEM cho các nhà mạng, HTC không sở hữu một kho bằng sáng chế như Motorola. Điều duy nhất HTC có là khả năng sản xuất những chiếc điện thoại chất lượng: từ HTC One M7 (2013) trở đi, các sản phẩm đầu bảng của HTC luôn được đánh giá cao bởi giới báo chí và người hâm mộ.
Thật đáng tiếc rằng chất lượng sản phẩm không đi kèm với doanh số: HTC thiếu chiến dịch marketing lớn và nguồn lực tài chính như Samsung, LG và Sony. Trong những thời điểm khó khăn, Samsung có thể tài trợ cho dòng Galaxy từ doanh thu bán dẫn, LG có thể tài trợ cho dòng G từ mảng màn hình, Sony có thể dùng doanh thu từ PlayStation để duy trì Xperia. Trong khi đó, HTC chỉ có điện thoại và mảng VR Vive nhỏ bé. Những sai lầm như Evo 4G/Thunderbolt, vụ 'thảm họa' về danh mục sản phẩm năm 2011, 2012, HTC First ('smartphone Facebook') và One M9 đã khiến cho HTC rơi vào tình trạng khó khăn hơn.
Tình hình khó khăn của HTC đã biến công ty này thành một mối quan tâm cho Google: tài sản của HTC được định giá chỉ khoảng 2 tỷ USD, và tiền mặt trong ngân hàng của họ chỉ còn hơn 800 triệu USD.
Mảnh ghép không thể thiếu của Google
HTC là nhà sản xuất OEM của Pixel, chiếc 'smartphone chính thức của Google' đầu tiên ra mắt vào năm trước. Tương tự như các sản phẩm đầu bảng của HTC, Pixel mang đến sự ổn định mà người dùng thường mong đợi ở một sản phẩm cao cấp.
Tuy nhiên, Pixel không hoàn hảo. Trong khi giao diện 'Android thuần Google' được đánh giá cao, nhiều khía cạnh về phần cứng đã bị người dùng chỉ trích: thiết kế giống với One A9 (vốn là... bản sao của iPhone), pin không mạnh, không chống nước, camera không ổn định... Nếu Google muốn nghiêm túc với việc sản xuất điện thoại, họ cần có một tuyên bố mạnh mẽ hơn, đình đám hơn so với iPhone, Galaxy S và Galaxy Note.
Google cần một bộ máy phần cứng mạnh mẽ hơn để chấm dứt vòng lặp 'sản phẩm có vẻ hứng thú nhưng thực sự không đặc biệt'.
Năm 2018 là thời điểm mà Google phải đạt được điều này. Thị trường smartphone toàn cầu đã bão hòa rõ rệt – khi thị trường bão hòa, sự hấp dẫn sẽ chuyển dần sang phân khúc cao cấp. Apple đang nắm quyền kiểm soát tuyệt đối trên phân khúc cao cấp: mỗi quý, Apple bán được hàng chục triệu iPhone trong khi Samsung thì hiếm khi công bố số liệu chính thức về Galaxy S hay Galaxy Note. Mua lại HTC để tạo ra sự kết hợp hoàn hảo nhất giữa phần cứng và phần mềm sẽ là chìa khóa để tạo ra trải nghiệm Android có thể cạnh tranh với iPhone.
Rõ ràng, bộ máy tài chính và marketing mạnh mẽ của Google sẽ góp phần quan trọng để đưa Pixel lên tầm cao mới, sánh ngang với Apple và Samsung. Google có đủ điều kiện để tạo ra một sản phẩm đáng gờm đối đầu với iPhone, chỉ trừ mảng phần cứng giàu kinh nghiệm và thành tựu.
Với Google, mục tiêu và tình hình khi mua HTC đã thay đổi hoàn toàn so với năm 2011. Quan trọng nhất, số tiền mà Google cần chi cho cổ đông HTC có thể sẽ ít hơn rất nhiều so với 2,9 tỷ USD thu được khi bán Motorola cho Lenovo. Google sẽ không đối xử với HTC như cách họ đã làm với Motorola, vì đây là thời điểm lý tưởng để khởi động một cuộc chiến trên thị trường Android cao cấp.