Hư vô thâm sâu (Đào Duy Anh) gồm tóm tắt nội dung chính, phân tích dàn ý, cấu trúc, giá trị nội dung, giá trị nghệ thuật cùng với bối cảnh sáng tác, nguyên bản của tác phẩm và tiểu sử, quan điểm và sự nghiệp sáng tác với phong cách nghệ thuật giúp học sinh học tốt môn văn 8
Tác giả
1. Nguyên tác
- Đào Duy Anh sinh năm 1915, mất năm 1988, tên thật là Trần Hòa Bình, là con trai lớn của Ông Đào Duy Anh.
- Ngài là một vị vua yêu nước, anh hùng, nổi tiếng với lòng khoan dung, nhân ái, đã cùng với vua cha dẫn đầu hai cuộc kháng chiến chống lại quân Mông – Nguyên và đạt được chiến thắng vang dội.
- Ngài theo đạo Phật. Năm 1299, Ngài nhập viện tại chùa Yên Tử (nay thuộc tỉnh Quảng Ninh) và trở thành người sáng lập đầu tiên của phái Thiền Trúc Lâm Yên Tử.
- Trần Nhân Tông là một nhà văn hóa, một nhà thơ đặc biệt quan trọng trong thời kỳ Trần.
2. Sự nghiệp
a. Tác phẩm chính
- Trần Nhân Tông được coi là một nhà thơ, văn hóa đặc biệt của Đại Việt thời Trung Đại. Các tác phẩm của Ngài bao gồm:
+ Thiền lâm thiết chủy ngữ lục (Ngữ lục về trùng độc thiết chủy trong rừng Thiền).
+ Tăng già toái sự (Chuyện vụn vặt của sư tăng).
+ Thạch thất mỵ ngữ (Lời nói mê trong nhà đá), được vua Trần Anh Tông cho chép vào Đại Tạng kinh để lưu hành.
+ Đại hương hải ấn thi tập (Tập thơ ấn chứng của biển lớn nước thơm).
+ Tập thơ của Trần Nhân Tông (Thi tập Trần Nhân Tông).
+ Tài liệu lịch sử Trung Hưng (2 quyển): ghi chép về cuộc kháng chiến chống lại xâm lược của Nguyên.
b. Phong cách nghệ thuật
Theo đánh giá trong cuốn sách Thơ văn Lý Trần (tập 2, quyển thượng) do Nguyễn Huệ Chi, Trần Thị Băng Thanh, Đỗ Văn Hỷ và Trần Tú Châu biên soạn, thơ của Trần Nhân Tông có đặc điểm 'kết hợp một cách hài hòa giữa triết học và hiện thực, mang tinh thần lạc quan, yêu đời, lòng nhân ái rộng lớn và sự nhạy cảm, lòng tự do phóng khoáng của một nghệ sĩ'.
Bản đồ tư duy của tác giả Trần Nhân Tông:
Tác phẩm
1. Khám phá tổng quan
a. Nguồn gốc
- Bài thơ Buổi chiều đứng ở phủ Thiên Trường trông ra được ông viết trong một lần trở về thăm quê. Các vị vua thời Trần đã cho xây dựng tại quê hương một lâu đài gọi là cung Thiên Trường để đến nghỉ ngơi. Mỗi khi quay về đó, các vị vua thường có bài thơ để lại, và hiện vẫn còn giữ được vài bài, trong đó có bài này.
- Ngày tháng sáng tác không được ghi chính xác, nhưng có lẽ bài thơ ra đời sau khi chiến thắng quân Mông – Nguyên lần thứ ba không lâu, trong giai đoạn cuộc sống bình yên của nhân dân đang được khôi phục (khoảng những năm 90 của thế kỉ XIII).
b. Tình tiết
- Phần 1 (hai dòng đầu): Hình ảnh làng xóm ở vùng Thiên Trường vào buổi chiều tà
- Phần 2 (hai dòng còn lại): Hình ảnh vùng quê thôn dã, mơ hồ vào buổi chiều tà
c. Thể loại
Thể thơ ngũ ngôn tứ tuyệt
d. Phương thức diễn đạt: biểu cảm
2. Giá trị nội dung, nghệ thuật
a. Giá trị nội dung
Hình ảnh buổi chiều ở phủ Thiên Trường là một cảnh quan của vùng quê yên bình, không sự nao nức. Tại đây vẫn tỏa sáng sự sống của con người trong sự hòa hợp với cảnh vật tự nhiên một cách tinh tế. Thông qua đó, tác giả cho chúng ta thấy rằng, mặc dù có vị thế cao quý nhưng tâm hồn ông vẫn rất gắn bó với quê hương thân thương.
b. Giá trị nghệ thuật
- Sáng tạo trong việc kết hợp thông điệp và kỹ thuật sáng tạo của tiểu đối
- Sử dụng nhịp thơ mềm mại và hài hòa
- Sử dụng ngôn từ mô tả sắc nét, rất đậm chất hội họa
- Loại thể thơ ngũ ngôn tứ tuyệt
Bản đồ tư duy của bài thơ Thiên Trường vãn vọng: