Cũng giúp thầy cô có tài liệu tham khảo để chuẩn bị giáo án Huấn luyện từ và câu Tuần 25 cho học sinh. Thân mời thầy cô và các em tải miễn phí nội dung dưới đây để ôn tập kiến thức một cách hiệu quả cho tiết Huấn luyện từ và câu.
Hướng dẫn giải phần Nhận xét Huấn luyện từ và câu trang 76
Bài 1
Các câu trong đoạn văn sau nhắc về ai? Những từ ngữ nào cho biết điều đó?
Đã mấy năm sống ở Vương phủ Vạn Kiếp, gần Hưng Đạo Vương, chàng thư sinh Trương thấy ông luôn điềm tĩnh. Không điều gì khiến vị Quốc công Tiết chế có thể mất bình tĩnh. Vị Chủ tướng tài ba không quên một trong những điều hệ trọng để chiến thắng là phải cố gắng hết mình. Chuyến này, Hưng Đạo Vương tham gia cùng nhà vua dự Hội nghị Diên Hồng. Từ đây, ông sẽ tham gia trực tiếp vào chiến trận. Trước nguy cơ của đất nước, trước vận mệnh của dân tộc, Người vẫn bình thản, tự tin, kiên định đến mức kỳ lạ.
Theo HOÀNG HUYỀN
Đáp án:
- Các câu trong đoạn văn trên đề cập đến Hưng Đạo Vương Trần Quốc Tuấn.
- Những từ ngữ là: Hưng Đạo Vương, ông, Quốc công Tiết chế, Chủ tướng tài ba, Hưng Đạo Vương, ông, Người.
Bài 2
Tại sao có thể nói cách diễn đạt trong đoạn văn trên tốt hơn cách diễn đạt trong đoạn văn sau đây?
Đã nhiều năm ở Vương phủ Vạn Kiếp, gần Hưng Đạo Vương, chàng thư sinh Trương nhận thấy Hưng Đạo Vương luôn điềm tĩnh. Không có gì có thể làm cho Hưng Đạo Vương mất bình tĩnh. Hưng Đạo Vương không quên một trong những điều quan trọng để đạt được chiến thắng là phải hòa mình với dân chúng. Lần này, Hưng Đạo Vương cùng nhà vua tham dự Hội nghị Diên Hồng. Từ đây, ông sẽ tham gia trực tiếp vào trận chiến. Trước tình hình khó khăn của đất nước, trước số phận của dân tộc, Hưng Đạo Vương vẫn giữ bình tĩnh, tự tin, kiên định đến mức khó tin.
Đáp:
* Đoạn văn của tác giả Lê Vân sử dụng cách diễn đạt hiệu quả hơn. Vì: Nội dung rất súc tích nhờ sự kết hợp bằng phép thay thế. Tên gọi nhân vật Hưng Đạo Vương được thay đổi nhiều lần, không chỉ tránh sự lặp lại mà còn thể hiện sự tôn trọng và lòng kính trọng của mọi người dành cho vị tướng quân tài ba đó.
* Đoạn văn thứ hai không đủ sôi động và hấp dẫn như đoạn văn đầu tiên. Bởi vì, cả đoạn văn gồm sáu câu lặp lại từ Hưng Đạo Vương nhiều lần. Do đó, đoạn văn thứ hai không thể tạo ra cách diễn đạt sáng tạo như đoạn văn đầu tiên.
Ghi nhớ Kết nối các câu trong văn bản bằng cách thay đổi từ ngữ
Khi các câu trong đoạn văn cùng đề cập đến một người, một vật, một sự việc, chúng ta có thể sử dụng đại từ hoặc các từ đồng nghĩa để thay thế cho những từ đã xuất hiện trong câu trước, nhằm tạo sự liên kết giữa các câu và tránh việc lặp lại từ quá nhiều.
Hướng dẫn giải phần Thực hành Luyện từ và câu trang 76
Bài 1
Mỗi từ được in đậm dưới đây thay thế cho từ nào? Cách thay thế từ ở đây có tác dụng gì?
Hai Long lái xe về phía Phú Lâm để tìm hộp thư mật.
Người đặt hộp thư lúc nào cũng tạo cho Hai Long sự bất ngờ. Mỗi khi hộp thư được đặt tại một nơi dễ tìm nhưng ít được chú ý nhất. Đôi khi, người đó thậm chí còn gửi gắm một chút tình cảm của mình vào đó, thường bằng những đồ vật tạo hình chữ V mà chỉ Hai Long mới hiểu được. Đó là tên của Đất nước Việt Nam, là lời chúc mừng chiến thắng.
TRẦN THANH
Đáp:
* Phép thế có thể áp dụng trong tình huống trên được mô tả như sau:
- Người Long thay thế ở các đoạn văn khác là anh ta.
- Người đặt hộp thứ thay thế ở các đoạn văn khác là người tiếp xúc.
→ Cách thay thế này có tác dụng: Tránh sự lặp lại của từ ngữ, giúp văn phong trở nên mượt mà hơn.
Câu 2
Hãy sử dụng từ ngữ đồng nghĩa thay thế cho những từ lặp lại trong mỗi câu của đoạn văn sau để đảm bảo sự liên kết mà không cần phải lặp lại chúng:
Vợ của An Tiêm lo lắng không ngớt. Cô ấy nói với An Tiêm rằng:
- Nếu như vậy, chúng ta sẽ chết cả hai thôi.
An Tiêm cố gắng an ủi vợ mình bằng những lời dịu dàng:
- Chúng ta vẫn còn hai bàn tay, chúng ta có thể sống được mà.
Phản hồi:
* Các từ có thể thay thế với giá trị liên kết tương đương là:
Vợ của An Tiêm rất lo lắng. Cô ấy nói với chồng mình:
- Nếu như vậy, chúng ta sẽ chết cả hai thôi.
An Tiêm cố gắng an ủi vợ mình:
Chỉ cần còn hai bàn tay, chúng ta vẫn có thể sống được.
Bài trắc nghiệm về việc kết nối câu văn bằng cách thay thế từ ngữ
Câu 1: Em hãy chọn từ gợi ý và kéo vào chỗ trống để hoàn thành câu văn sau:
cá biển tôm cá chim Chợ
..... Hòn Gai vào buổi sáng đầy ồn ào với tôm cá. Những con ...... khỏe mạnh, được kéo lên từ dưới biển vẫn cố gắng giãy đành đạch, vảy xám đen trải rộng. Những con ...... hình dáng bằng phẳng như con chim khi chúng vỗ cánh, thịt ngon nhất là loại này. Những con cá nục béo, trắng mịn, ánh bóng như được phủ một lớp mỡ dày. Những con ..... tròn trịa, thịt đầy đặn từng sợi như cánh tay trẻ em, da màu xanh ánh, hàng chân chắc chắn như muốn bơi lội.
Giải đáp:
'Chợ Hòn Gai vào buổi sáng nhộn nhịp với tôm cá. Những con tôm mạnh mẽ, được kéo lên hàng giờ vẫn cố gắng giãy đành đạch, vảy xám đen phủ kín. Những con cá chim có hình dáng phẳng như con chim khi chúng vỗ cánh bay, thịt ngon nhất là loại này. Những con cá nục béo, trắng mịn, bóng loáng như được phủ một lớp mỡ dài vậy. Những con cá song tròn trịa, thịt căng từng ngấn như cổ tay của trẻ em, da xanh mướt, hàng chân vững chãi như muốn bơi lội.'
Câu 2: Em hãy điền từ còn thiếu vào để hoàn thành bảng ghi nhớ sau:
tránh sự lặp lại quan hệ đại từ thay thế
Khi các câu trong đoạn văn đều nói về một người, một vật, một sự việc, chúng ta có thể dùng ..... hoặc những từ ngữ đồng nghĩa ...... cho những từ đã được sử dụng ở câu trước để tạo sự liên kết giữa các câu và tránh sự lặp lại nhiều lần.
Phản hồi:
Các từ cần điền vào chỗ trống là: đại từ, thay thế, mối liên kết, tránh sự lặp lại từ
Đáp án chính xác:
Khi các câu trong đoạn văn đều nói về một người, một vật, một sự việc, chúng ta có thể sử dụng đại từ hoặc các từ tương đương thay thế cho những từ đã xuất hiện ở câu trước để tạo mối liên kết giữa các câu và tránh sự lặp lại từ nhiều lần.
Câu 3: Em hãy điền từ còn thiếu vào chỗ trống?
'Dạo này, bé rất lười học. Việc học dường như chỉ khiến …….. cảm thấy mệt mỏi và áp lực mà không hề thoải mái và hứng thú gì cả.'
Từ cần điền vào chỗ trống là:
A. mình
B. mẹ
C. bé
D. bố
Giải thích:
Vì trong câu thứ nhất đề cập đến đối tượng là bé nên trong câu thứ hai, người bị ảnh hưởng bởi việc học phải là bé chứ không phải ai khác. Do đó, từ cần điền vào chỗ trống là từ bé.
Đáp án chính xác: C. bé