1. Tầm quan trọng của sắt đối với sức khỏe là gì?
Sắt là thành phần quan trọng của hemoglobin, myoglobin, các cytochrom và nhiều enzyme như catalase và peroxidase. Sắt không chỉ vận chuyển oxy mà còn đóng vai trò thiết yếu trong hô hấp tế bào. Nhiệm vụ chính của sắt là vận chuyển và lưu trữ oxy, làm cofactor cho các enzyme và protein, và hình thành tế bào hồng cầu. Ngoài ra, sắt còn hỗ trợ quá trình vận chuyển oxy từ phổi đến các cơ quan khác trong cơ thể, giúp cơ bắp dự trữ và sử dụng oxy hiệu quả.

Thiếu sắt dễ gây thiếu máu, khiến trẻ mệt mỏi và dễ bị ốm
Có nhiều nguyên nhân dẫn đến thiếu sắt ở trẻ, bao gồm chế độ dinh dưỡng không đầy đủ, khả năng hấp thụ sắt kém, nhu cầu sắt tăng cao trong giai đoạn phát triển, và trẻ bị mất máu do nhiễm giun sán.
Thiếu sắt là vấn đề nghiêm trọng ở cả trẻ em và người lớn, ảnh hưởng lớn đến sức khỏe. Đặc biệt, trẻ dưới 6 tuổi nếu thiếu sắt sẽ không phát triển toàn diện và có nguy cơ thiếu máu nếu không được khắc phục kịp thời.
Tình trạng thiếu sắt dẫn đến thiếu máu rất phổ biến ở trẻ nhỏ. Nếu không được điều trị sớm, trẻ có thể mắc nhiều bệnh lý, giảm khả năng nhận thức và gặp khó khăn trong học tập sau này. Vì vậy, việc bổ sung sắt cho trẻ dưới 6 tuổi là vô cùng cần thiết.
2. Cách bổ sung sắt cho trẻ
Lượng sắt cần thiết cho trẻ em
Trong 3 tháng đầu đời, trẻ thường có lượng sắt dự trữ trong cơ thể nên mẹ không cần bổ sung sắt. Tuy nhiên, khi trẻ lớn lên, nhu cầu sắt tăng theo sự phát triển. Mỗi giai đoạn phát triển, lượng sắt cần bổ sung (mg/ngày) khác nhau, cụ thể như sau:
- Trẻ 9 tháng: Cần khoảng 11 mg/ngày;
- Trẻ 1-3 tuổi: Cần khoảng 5,5 mg/ngày;
- Trẻ 5 tuổi: Cần dưới 7 mg/ngày;
- Trẻ 9-13 tuổi: Cần khoảng 8 mg/ngày;
- Trẻ 14-18 tuổi: Cần khoảng 15 mg/ngày (bé gái) hoặc 11 mg/ngày (bé trai).
Thời gian bổ sung sắt cho trẻ
Bổ sung sắt cho trẻ cần hợp lý và đúng cách. Cha mẹ nên tham khảo ý kiến bác sĩ để tránh lạm dụng và sai lầm, gây ảnh hưởng xấu đến sức khỏe của trẻ.

Bổ sung sắt cho trẻ qua thực phẩm động vật và thực vật
Nếu trẻ đang uống sữa công thức có bổ sung sắt, rất có thể trẻ đã nhận đủ lượng sắt khuyến nghị. Vì vậy, mẹ cần chú ý đến công thức và thành phần của sữa.
Đối với trẻ bú mẹ hoàn toàn, mẹ nên tham khảo ý kiến bác sĩ về liều lượng và thời gian bổ sung sắt. Thông thường, trẻ sinh đủ tháng cần bổ sung sắt từ khi 4 tháng tuổi. Trẻ sinh non nên được bổ sung sắt từ 2 tuần tuổi cho đến khi ăn dặm lúc 1 tuổi.
3. Bổ sung sắt cho trẻ qua thực phẩm và thuốc
Chế độ dinh dưỡng
Mẹ có thể bổ sung sắt cho trẻ qua các loại thực phẩm sau trong chế độ ăn hàng ngày:
Sắt từ thực phẩm động vật: Bao gồm các loại thịt đỏ như thịt bò, thịt heo, thịt cừu; các loại hải sản như cá, tôm, cua; trứng và gan động vật.
Sắt từ thực phẩm thực vật: Các loại rau xanh đậm như rau muống, rau bina chứa nhiều sắt. Ngoài ra, mẹ có thể bổ sung sắt cho trẻ bằng các loại đậu và ngũ cốc nguyên hạt. Bên cạnh đó, nên cho trẻ ăn các loại trái cây giàu vitamin C như cam, quýt, dâu tây để tăng cường hấp thu sắt.
Bổ sung sắt cho trẻ bằng thuốc

Bổ sung sắt qua thuốc cần có sự chỉ định của bác sĩ
Phụ huynh cần lưu ý, chỉ nên cho trẻ bổ sung sắt khi có chỉ định của bác sĩ để tránh những hậu quả nghiêm trọng đến sức khỏe.
Nên uống sắt trước bữa ăn 1 giờ hoặc sau khi ăn 2 giờ vì sắt được hấp thu tốt nhất khi bụng đói. Với trẻ nhạy cảm, dễ buồn nôn, nên bắt đầu với liều thấp và tăng dần theo chỉ định của bác sĩ.
Khi bổ sung sắt cho trẻ, nên hạn chế cho bé uống các loại đồ uống có ga.
Hướng dẫn trẻ cách chăm sóc răng miệng sau khi sử dụng thuốc để tránh tình trạng làm đen màu răng.
Có những hiện tượng không mong muốn từ việc sử dụng thuốc như làm cho trẻ bị táo bón, tiêu chảy, buồn nôn, nhưng không đáng lo ngại. Ngoài ra, có những trường hợp nghiêm trọng hơn như đau bụng.
Để xa tầm với của trẻ để tránh nguy cơ nghi ngộ độc từ thuốc.
Phương pháp ngăn ngừa thiếu máu sắt ở trẻ em
Tốt nhất là cho con bú hoàn toàn từ sữa mẹ trong 6 tháng đầu đời.

Nếu có nghi ngờ về tình trạng thiếu máu sắt của trẻ, hãy đưa bé đi kiểm tra sức khỏe.
Khi bé bắt đầu ăn thức ăn rắn, hãy cân nhắc đến chế độ dinh dưỡng đủ đầy và cân đối cho bé. Bổ sung protein và sắt từ thực phẩm thực vật và động vật giúp cải thiện quá trình hấp thụ sắt. Đừng quên bổ sung vitamin C để sắt hấp thụ tốt hơn cho bé.
Nếu bạn có nghi ngờ rằng bé thiếu máu sắt, hãy đưa bé đến bệnh viện để được bác sĩ chuyên khoa thăm khám và điều trị kịp thời. Đừng để tình trạng này kéo dài gây hậu quả không mong muốn.