Lái xe côn tay không quá phức tạp, chỉ cần bạn nắm vững những nguyên tắc cơ bản là có thể điều khiển chiếc xe một cách an toàn. Nếu bạn chưa biết cách điều khiển xe côn tay hoặc chưa tự tin để lái, đừng ngần ngại tham khảo bài viết của Mytour dưới đây!

I. Xe côn là gì?
Xe côn, hay còn gọi là xe côn tay, là loại xe máy có cơ chế ly hợp điều khiển bằng tay. Cần côn được bố trí ở bên trái tay lái. Khi lái xe côn tay, người điều khiển cần bóp côn để ngắt ly hợp và thả côn ra để kết nối lại ly hợp. Loại xe này mang lại hiệu suất và tốc độ vượt trội, nên thường được sử dụng cho các dòng xe phân khối lớn như xe thể thao và xe đua.

II. Hướng dẫn chi tiết cách điều khiển xe côn
Lái xe côn tay yêu cầu người điều khiển phải tập trung và có kỹ năng. Dưới đây là hướng dẫn chi tiết từng bước để lái xe côn một cách chuẩn xác:
1. Bước 1: Kiểm tra xe trước khi khởi động
Trước khi khởi động xe côn tay, bạn cần thực hiện kiểm tra xe để đảm bảo an toàn khi lưu thông. Việc này giúp tránh những rủi ro không đáng có khi tham gia giao thông. Các hạng mục cần kiểm tra bao gồm:
- Kiểm tra mức dầu nhớt, phanh, lốp xe và đèn chiếu sáng.
- Đảm bảo xe đang ở số 0 trước khi khởi động động cơ.

2. Bước 2: Khởi động xe
Khi đã hoàn tất kiểm tra, việc khởi động xe đúng cách sẽ giúp kéo dài tuổi thọ của xe. Để đảm bảo an toàn cho người lái, bạn cần tăng ga từ từ, không nên vội vàng tăng ga quá mạnh ngay khi khởi động để tránh hiện tượng giật. Cụ thể như sau:
- Khởi động xe ở chế độ ga thấp trong vài phút để dầu nhớt kịp bôi trơn các bộ phận của máy.
- Sau đó, từ từ tăng ga để bắt đầu di chuyển. Điều này sẽ giúp xe vận hành mượt mà và bền bỉ hơn.

3. Bước 3: Tìm điểm bắt côn
Tìm điểm bắt côn là một thao tác mà nhiều người mới học lái cảm thấy lo lắng. Tuy nhiên, nếu bạn tuân thủ đúng quy trình, việc này sẽ trở nên dễ dàng hơn. Bạn cần thực hiện các bước sau:
- Bóp chặt tay côn vào bên trong. Sau đó, đẩy cần số về phía trước để vào số 1.
- Từ từ nhả tay côn cho đến khi cảm nhận được xe bắt đầu di chuyển về phía trước rồi dừng lại. Đây chính là điểm bắt côn.

4. Bước 4: Thực hành điều khiển xe
Khi bạn đã xác định được điểm bắt côn, việc điều khiển xe côn tay sẽ trở nên dễ dàng hơn. Hãy chú ý các bước sau để thành thạo khi lái xe côn tay trên mọi cung đường:
- Giữ tay côn tại điểm bắt côn và từ từ di chuyển xe về phía trước. Nếu xe không đủ lực, bạn cần nhả từ từ tay côn để xe không bị chết máy và tiếp tục giữ xe ở vị trí đứng yên.
- Nếu muốn dừng lại, chỉ cần bóp chặt tay côn để ngắt ly hợp.
- Khi chuyển số, nhớ áp dụng nguyên tắc “côn ra, ga vào” để tránh xe bị giật hoặc chết máy.
III. Cách lái xe côn mượt mà không bị giật cho người mới
Để làm quen và điều khiển xe côn một cách thuần thục, đặc biệt là đối với người mới, bạn cần nắm vững những kỹ thuật giúp lái xe côn mượt mà và không bị giật.
1. Cách chuyển số xe côn tay mượt mà
Dưới đây là hai nguyên tắc cơ bản mà người lái xe côn cần nắm vững để sang số xe côn tay một cách mượt mà và hiệu quả:
Nguyên tắc 1: Ngắt côn nhanh và nhả côn từ từ
Khi bạn bóp côn để sang số, cần thực hiện nhanh và dứt khoát. Tuy nhiên, khi nhả côn, hãy làm từ từ để xe không bị chết máy, giật hoặc bốc đầu. Nhớ áp dụng nguyên tắc “Côn ra thì ga vào” (Khi tay trái từ từ nhả côn, tay phải mở ga đồng thời).

Nguyên tắc 2: Điều chỉnh tốc độ xe theo từng số
Bạn cần điều chỉnh tốc độ xe sao cho phù hợp với từng số, cụ thể như sau:
- 0 – 10 km/h: sử dụng số 1.
- 10 – 30 km/h: sử dụng số 2.
- 30 – 50 km/h: sử dụng số 3.
- 50 – 80 km/h: sử dụng số 4.
- Trên 80 km/h: sử dụng số 5 hoặc số 6.
Khi bạn vượt qua được những thử thách khó khăn, sự hứng thú sẽ tăng lên. Khi đã thành thạo với xe côn tay, bạn sẽ trải nghiệm những cảm giác thú vị mà các loại xe khác không thể mang lại, như cảm giác cắt côn, leo dốc hay đổ đèo.

2. Cách giảm số xe côn tay mượt mà
Việc giảm số trên xe côn tay không quá khác biệt so với xe máy thông thường, nhưng điểm quan trọng là cách ngắt côn. Dưới đây là các bước cụ thể:
- Khi về số 0, bạn cần đạp cần số từ từ: từ số 5, đạp mạnh để về số 4; từ số 4, đạp mạnh để về số 3; từ số 3, đạp mạnh để về số 2; và cuối cùng từ số 2, đạp nhẹ để về số 0.
- Khi xe dừng hẳn, hãy trả về số 0 và từ từ nhả côn. Nếu nhả côn quá nhanh, xe rất dễ chết máy.
- Khi dừng đèn đỏ, hãy trả số về 0 và khi di chuyển lại, bóp côn và trả số về 1.
- Khi lái xe trên dốc, bạn cần bóp côn và từ từ nhả ga để xe tự di chuyển.

IV. Kinh nghiệm giúp bạn thành thạo việc lái xe côn tay
Để có thể lái xe côn tay thành thạo, bạn cần nắm vững một số kinh nghiệm quan trọng dưới đây:
1. Hiểu rõ nguyên lý hoạt động của xe côn
Khi điều khiển xe côn, hiểu rõ cơ chế hoạt động của xe là yếu tố rất quan trọng để đảm bảo an toàn cho người lái. Dưới đây là những cơ chế cơ bản bạn cần nắm rõ:
- Tay côn: Bóp vào để ngắt ly hợp, thả ra để đóng ly hợp.
- Chân số: Sử dụng để thay đổi số xe.
- Ga: Điều chỉnh tốc độ của động cơ.
2. Luyện tập ra côn và rà côn đúng cách
Khi bóp côn để chuyển số, bạn cần thực hiện nhanh và dứt khoát. Khi nhả côn, phải từ từ để tránh xe giật hoặc chết máy. Nhớ nguyên tắc “côn ra thì ga vào” (khi nhả côn, tay phải đồng thời mở ga).
3. Không cắt côn khi xe xuống dốc
Nhiều người có thói quen nhả côn khi xuống dốc để tận dụng quán tính và tiết kiệm xăng. Tuy nhiên, thói quen này có thể rất nguy hiểm khi lái xe côn tay. Khi làm vậy, xe sẽ mất độ bám đường, lực phanh giảm và có thể dễ dàng gặp sự cố, nhất là khi lái trên những đoạn đường quanh co và nhiều khúc cua.
4. Mẹo lái xe côn không bị mỏi tay
Sau khi xe đã di chuyển ổn định và đã vào số, bạn có thể bỏ tay khỏi tay côn và giữ chặt tay lái. Tránh để tay vào tay côn quá lâu vì điều này sẽ gây mài mòn bộ côn, giảm tuổi thọ và khiến tay bạn bị mỏi.

5. Thực hiện bảo dưỡng xe định kỳ
Để xe côn tay luôn vận hành ổn định và lâu dài, bạn cần bảo dưỡng thường xuyên với các công việc dưới đây:
- Thay dầu động cơ định kỳ: Động cơ là bộ phận quan trọng nhất của xe, giống như trái tim của con người. Thay nhớt đúng lịch giúp động cơ hoạt động hiệu quả và kéo dài tuổi thọ. Thông thường, bạn cần thay nhớt sau mỗi 1.500 km hoặc ít hơn tùy vào loại nhớt sử dụng.
- Thay lọc gió và lọc nhớt: Sau khi sử dụng xe côn tay từ 7.000 km đến 10.000 km, bạn nên thay mới bộ lọc gió và lọc nhớt để đảm bảo xe không bị tắc nghẽn, hoạt động ổn định hơn.
- Điều chỉnh tay côn: Sau một thời gian sử dụng, bạn có thể gặp hiện tượng xe nhả côn nhưng vẫn chưa ngắt hoàn toàn, khiến xe giật hoặc ì ạch. Để khắc phục, bạn cần điều chỉnh bộ ly hợp ở lốc máy và tay côn sao cho khe hở đạt tiêu chuẩn 8-12mm.

- Chăm sóc nhông, sên, dĩa: Việc bảo dưỡng các bộ phận nhông, sên và dĩa thường xuyên sẽ giúp xe hoạt động bền bỉ hơn. Các chuyên gia khuyên rằng sau mỗi 10.000 km, bạn nên thay mới toàn bộ các bộ phận này.
- Thay bugi: Để hệ thống khởi động của xe luôn hoạt động tốt, bạn cần thay bugi sau mỗi 20.000 km di chuyển.
- Chăm sóc lốp xe: Kiểm tra và bảo dưỡng vỏ lốp xe định kỳ giúp đảm bảo an toàn cho người lái và kéo dài tuổi thọ của lốp.