1. Nhiệt độ trung bình của cơ thể người là bao nhiêu?
- Có thể đo nhiệt độ cơ thể ở nhiều vị trí khác nhau. Cụ thể như sau:
+ Đo nhiệt độ ở trực tràng: Nhiệt độ trung bình của cơ thể người dao động từ 36,3 đến 37,1 độ C.
+ Đo ở miệng: Nhiệt độ cơ thể bình thường dao động từ 37,5 đến 37,7°C.
+ Đo ở nách: Nhiệt độ cơ thể thường thấp hơn so với đo ở trực tràng khoảng 0,5 - 1 độ C. Đây là vị trí dễ đo nên thường được sử dụng để theo dõi thân nhiệt người bệnh.
- Thân nhiệt cơ thể có thể bị ảnh hưởng bởi nhiều yếu tố khác nhau, bao gồm:
Người cao tuổi thường có thân nhiệt thấp hơn người trẻ.
+ Tuổi tác:
-
Nhiệt độ cơ thể của trẻ em thường cao hơn người lớn. Trẻ rất dễ bị sốt khi có thay đổi hoặc bất thường trong cơ thể, đặc biệt nguy hiểm khi sốt cao kèm co giật. Nếu không xử lý kịp thời sẽ rất nguy hiểm.
-
Người cao tuổi vận động kém, nhu cầu hấp thu và chuyển hóa cũng thấp hơn, do đó thân nhiệt trung bình của người già thường thấp hơn so với người trẻ.
+ Khi bạn vận động thể chất nhiều, nhiệt độ cơ thể sẽ cao hơn mức bình thường.
+ Phụ nữ trong những ngày rụng trứng.
+ Khi bạn căng thẳng, hồi hộp, lo lắng, nhiệt độ cơ thể có thể tăng hoặc giảm.
+ Do nhiệt độ môi trường: Trẻ em và người cao tuổi là hai nhóm đối tượng nhạy cảm với sự thay đổi của nhiệt độ môi trường.
+ Thân nhiệt con người cũng có thể bị ảnh hưởng bởi một số loại thuốc điều trị.
+ Thời gian đo: Kết quả đo vào sáng sớm thường thấp hơn so với kết quả đo vào cuối buổi chiều.
+ Kết quả đo thân nhiệt sẽ khác nhau tùy vào vị trí đo.
2. Nguyên nhân khiến thân nhiệt tăng và giảm?
Khi sự cân bằng giữa quá trình sinh nhiệt và thải nhiệt trong cơ thể bị mất, có thể dẫn đến rối loạn nhiệt độ cơ thể, bao gồm tăng hoặc giảm nhiệt độ trung bình.
- Hạ thân nhiệt: Nhiệt độ cơ thể thấp kèm theo các biểu hiện như ớn lạnh, run rẩy, khó thở,... là vấn đề sức khỏe nghiêm trọng và cần được xử lý sớm. Tuy nhiên, nếu thân nhiệt giảm nhẹ và không có những triệu chứng trên thì không quá đáng ngại.
Trời lạnh gây ra hạ thân nhiệt.
Một số nguyên nhân gây ra hạ thân nhiệt có thể bao gồm:
+ Do thời tiết lạnh.
+ Do sử dụng ma túy, uống rượu bia hoặc trải qua cảm giác sốc.
+ Do bệnh tuyến giáp, tiểu đường.
+ Trong các trường hợp sốc nhiễm khuẩn, tụt huyết áp,... cũng có thể gây ra tình trạng hạ thân nhiệt.
- Tăng thân nhiệt do bị say nắng:
Ngoài việc thân nhiệt tăng cao, người bệnh còn có thể trải qua một số dấu hiệu như mê sảng, nhầm lẫn, da đỏ và nóng, mất nước nghiêm trọng.
+ Say nắng cổ điển có thể xảy ra mà không cần phải tham gia hoạt động thể chất hoặc lao động nặng nhọc. Tình trạng này có thể phát triển nhanh chóng, chỉ trong vài ngày.
+ Say nắng xảy ra khi bệnh nhân phải làm việc quá sức trong những điều kiện nắng nóng, khiến cơ thể đổ quá nhiều mồ hôi và dẫn đến mất nước và suy nhược. Thân nhiệt tăng và khó kiểm soát.
Từ 39 – 40 độ C là tình trạng sốt cao.
- Sốt: Tùy theo mức nhiệt độ đo được tại nách, sốt có thể được phân loại như sau:
+ 37 đến 38 độ C được xem là sốt nhẹ.
+ Từ 39 đến 40 độ C là tình trạng sốt cao.
+ Trên 40 độ C là sốt rất cao và có thể gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm.
+ Sốt cao kéo dài được gọi là tình trạng tái sốt liên tục.
Nhiều lý do có thể gây ra tình trạng sốt, bao gồm nhiễm trùng, sử dụng một số loại thuốc, chấn thương, và một số bệnh lý khác.
3. Cách đo nhiệt độ cơ thể
Để đo nhiệt độ trung bình của con người, cần sử dụng nhiệt kế. Có nhiều loại nhiệt kế phổ biến như nhiệt kế thủy ngân, nhiệt kế điện tử, nhiệt kế hậu môn, nhiệt kế miệng, và nhiệt kế hóa chất (dùng một lần).
Đo nhiệt độ bằng miệng
Cách đo nhiệt độ cơ thể như sau:
- Đo nhiệt độ cơ thể bằng miệng: Đặt nhiệt kế dưới lưỡi, khép chặt môi. Sau một thời gian, khi nghe thấy tiếng bíp, đó là dấu hiệu đã đo xong. Sau khi sử dụng, cần vệ sinh nhiệt kế sạch sẽ. Lưu ý không nên cắn nhiệt kế.
- Đo nhiệt độ trung bình của con người ở trực tràng: Phương pháp đo này cho kết quả chính xác cao, thường được áp dụng cho trẻ nhỏ. Sử dụng dầu để làm trơn đầu nhiệt kế giúp việc đo nhiệt độ ở hậu môn dễ dàng hơn. Đẩy đầu nhiệt kế vào hậu môn khoảng 1,25cm - 2,5 cm, đợi một khoảng thời gian và đọc kết quả. Sau khi sử dụng, cần rửa sạch nhiệt kế. Lưu ý, khi đã sử dụng nhiệt kế để đo ở trực tràng, không nên sử dụng để đo ở miệng.
Đo thân nhiệt ở tai
- Đo nhiệt độ cơ thể ở nách: Phương pháp này có thể không cho kết quả chính xác như đo ở miệng và trực tràng nhưng lại đơn giản hơn. Đặt nhiệt kế dưới nách, ấn cánh tay và giữ nhiệt kế một lúc. Sau đó, tháo nhiệt kế và đọc kết quả. Sau khi sử dụng, cũng cần làm sạch nhiệt kế.
- Đo nhiệt độ cơ thể ở tai: Đặt đầu dò vào tai nhưng không ép vào màng nhĩ. Ấn nút bật, kết quả sẽ hiển thị. Cần sử dụng nhiệt kế điện tử chuyên dụng để thực hiện đo nhiệt độ.