Buzz
Warren Buffett từng nói: “Bạn cần hiểu rõ kế toán và các sắc thái của nó. Đó là ngôn ngữ của kinh doanh và không phải là một ngôn ngữ hoàn hảo. Nhưng trừ khi bạn sẵn sàng nỗ lực tìm hiểu về kế toán – biết cách đọc và hiểu báo cáo tài chính – nếu không thì thực sự bạn không nên tự mình chọn mua chứng khoán”. (Theo sách “Báo cáo tài chính dưới góc nhìn của Warren Buffett”, NXB Hồng Đức) Vậy báo cáo tài chính là gì và tại sao một nhà đầu tư huyền thoại như Warren Buffett lại xem trọng nó như vậy? Chúng ta cùng tìm hiểu một số thông tin cơ bản về BCTC qua bài viết này.
Báo cáo tài chính là gì?
Báo cáo tài chính (BCTC) giống như CV (Curriculum Vitae – sơ yếu lý lịch) của một doanh nghiệp. (Thông thường, khi ứng tuyển các ứng viên sẽ viết CV bao gồm những thông tin cơ bản như học vấn, kinh nghiệm, thành tích... để nhà tuyển dụng có thể biết về ứng viên trước khi phỏng vấn/tuyển dụng). Trong trường hợp này, BCTC sẽ do các bộ phận có trách nhiệm (phòng kế toán) của doanh nghiệp lập ra để cung cấp thông tin về tình hình kinh doanh, tình hình tài chính và các dòng tiền (thu – chi) của doanh nghiệp, đáp ứng các quy định của nhà quản lý cũng như giúp những đối tượng khác sử dụng, bao gồm cả nhà đầu tư trước khi đưa ra quyết định đầu tư. Báo cáo tài chính của doanh nghiệp bao gồm 4 loại báo cáo sau:
(1) Báo cáo kết quả kinh doanh.
(2) Bảng cân đối kế toán.
(3) Báo cáo lưu chuyển tiền tệ.
(4) Thuyết minh báo cáo tài chính.
Bạn có thể tham khảo mẫu báo cáo tài chính mới nhất theo Thông tư 200/2014/TT-BTC tại đây
Theo quy định pháp luật của các quốc gia, mọi doanh nghiệp đều phải lập và trình bày báo cáo tài chính. Đối với các doanh nghiệp niêm yết trên sàn chứng khoán, việc lập và công bố báo cáo tài chính phải được thực hiện định kỳ, công khai, minh bạch và chịu sự giám sát của các cơ quan quản lý thị trường.
Nhà đầu tư có thể tìm thấy thông tin gì từ BCTC?
Theo Thông tư 200/2014/TT-BTC về mục đích của BCTC thì BCTC sẽ bao gồm các thông tin sau:
- Thông tin về tình hình tài chính, tình hình kinh doanh và các dòng tiền của doanh nghiệp, đáp ứng yêu cầu quản lý của chủ doanh nghiệp, cơ quan nhà nước và nhu cầu của người sử dụng trong việc đưa ra các quyết định kinh tế.
- Thông tin về: Tài sản, nợ phải trả và vốn chủ sở hữu; doanh thu, thu nhập và các chi phí kinh doanh khác; lãi lỗ và phân chia kết quả kinh doanh; thuế và các khoản phải nộp nhà nước; các tài sản liên quan khác; dòng tiền ra vào luân chuyển trên báo cáo lưu chuyển tiền tệ.
- Thông tin về các chỉ tiêu đã phản ánh trên BCTC tổng hợp, chính sách áp dụng để ghi nhận các nghiệp vụ phát sinh: Chế độ kế toán áp dụng; hình thức kế toán; nguyên tắc ghi nhận; phương pháp tính giá và hạch toán hàng tồn kho; phương pháp trích khấu hao tài sản cố định…
Báo cáo tài chính có quan trọng không?
Có thể khẳng định Báo cáo tài chính là tài liệu không thể thiếu mà nhà đầu tư cần tìm hiểu và phân tích kỹ trước khi đưa ra quyết định đầu tư. Warren Buffett đã đọc hàng nghìn, thậm chí hàng chục nghìn BCTC của các công ty khác nhau, nhờ đó ông đã sàng lọc ra những công ty “thượng hạng” và đầu tư vào cổ phiếu của họ. Cụ thể, thông qua phân tích BCTC và đánh giá về Coca-Cola, ông nhận thấy đây là một doanh nghiệp cung cấp sản phẩm độc đáo, có nhiều lợi thế mà các doanh nghiệp khác không có. Do đó, năm 1988, ông đã đầu tư hơn 1 tỷ USD để sở hữu khoảng 6,2% cổ phần của công ty này. Đến tháng 6/2022, giá trị của khoản đầu tư này là 25,2 tỷ USD. (Chưa bao gồm các khoản cổ tức bằng tiền mặt)
Có những loại báo cáo tài chính nào?
Như đã đề cập, có 4 loại báo cáo tài chính: (1) Báo cáo kết quả kinh doanh. (2) Bảng cân đối kế toán. (3) Báo cáo lưu chuyển tiền tệ. (4) Thuyết minh báo cáo tài chính.
Khi nào các công ty phải cung cấp BCTC?
Các công ty niêm yết trên sàn chứng khoán phải công bố báo cáo tài chính định kỳ hàng quý, bán niên và hàng năm.
Nhà đầu tư có thể tìm BCTC của các công ty ở đâu?
Có nhiều nguồn tin cậy để nhà đầu tư tham khảo BCTC của doanh nghiệp.
- Website của doanh nghiệp (mục Quan hệ cổ đông/ báo cáo tài chính)
- Website của sở giao dịch chứng khoán
- Website của công ty chứng khoán (ví dụ tại CTCK Bản Việt: https://mt.Mytour.com.vn/company?tab=finance-statement&ticker=VCI)
- Website thông tin tài chính (cafef.vn, vietstock…)
Làm sao để biết BCTC của doanh nghiệp có đáng tin cậy hay không?
Đây là mối quan tâm lớn của những nhà đầu tư mới khi tìm hiểu về BCTC. Nhiều người cho rằng BCTC do doanh nghiệp tự lập nên độ tin cậy không cao. Tuy nhiên, theo quy định, các công ty niêm yết phải có BCTC cho kỳ 6 tháng và năm được soát xét/kiểm toán bởi các công ty kiểm toán độc lập. Kiểm toán tài chính nhằm tăng độ tin cậy của BCTC thông qua việc kiểm toán viên đưa ra ý kiến về tính hợp lý và phù hợp của BCTC theo chuẩn mực quy định (Thông tư số 214/2012/TT-BTC). Vì vậy, khi BCTC không có ý kiến loại trừ của kiểm toán, nhà đầu tư hoàn toàn có thể tin tưởng.
