Học từ vựng tiếng Trung bằng phương pháp sơ đồ tư duy
I. Sơ đồ tư duy là gì?
Trước khi tìm hiểu phương pháp học từ vựng tiếng Trung bằng sơ đồ tư duy, hãy cùng Mytour phân tích khái niệm sơ đồ tư duy là gì nhé. Sơ đồ tư duy, hay còn gọi là mindmap, thường bắt đầu ở trung tâm với ý chính và các ý phụ phân bố theo nhiều hướng khác nhau.
Bạn có thể dễ dàng liên tưởng sơ đồ tư duy như một cây, nhánh chính là ý chính, các nhánh phụ rẽ ra từ nhánh chính là các ý mở rộng. Trong sơ đồ tư duy, các nhánh mở rộng thường chứa đựng suy nghĩ và ý tưởng liên quan, giúp người học sắp xếp thông tin một cách khoa học và dễ nhìn.
Việc sử dụng bản đồ tư duy rất hữu ích cho việc học từ vựng tiếng Trung. Các từ riêng lẻ liên quan đến từ chính được kết nối với nhau một cách trực quan, giúp não bộ hiểu được mối liên hệ giữa các từ vựng. Do đó, người học có thể ghi nhớ từ vựng tốt và lâu hơn. Ví dụ về sơ đồ tư duy:
-
- Ý chính: 春天 (mùa xuân).
- Các nhánh chứa các từ vựng liên quan đến mùa xuân: 暖和 (ấm áp), 热闹 (nhộn nhịp), 春节 (ngày tết), 团聚 (sum họp), 拜年 (đi chúc tết), 兴趣 (vui vẻ),...
- Với mỗi từ vựng, bạn hoàn toàn có thể sử dụng hình ảnh đại diện để giúp ghi nhớ từ vựng tiếng Trung lâu hơn.
II. Các lợi ích của việc áp dụng sơ đồ tư duy trong học từ vựng
Học từ vựng tiếng Trung bằng sơ đồ tư duy mang đến nhiều lợi ích quan trọng trong quá trình học và ghi nhớ. Một số lợi ích chính của phương pháp này bao gồm:
- Kích hoạt tinh thần học tập: Màu sắc cũng như hình ảnh được sử dụng trong sơ đồ tư duy giúp não bộ chúng ta dễ dàng ghi nhớ từ vựng lâu hơn là học từ các văn bản thông thường.
- Lọc những thông tin quan trọng: Sơ đồ tư duy mindmap giúp bạn tách từ vựng và ý nghĩa của nó một cách dễ dàng.
- Củng cố nền tảng kiến thức về từ vựng: Sơ đồ tư duy mindmap về từ vựng cung cấp cho chúng ta không gian chiều sâu và chiều rộng, là tổng quan bức tranh lớn và cực kỳ chi tiết về một chủ đề của từ vựng.
- Tính linh hoạt: Sơ đồ tư duy cho phép người học có thể di chuyển và sắp xếp lại các từ vựng một cách tự do sao cho phù hợp với chủ đề đang học.
III. Phương pháp tạo sơ đồ tư duy để học từ vựng tiếng Trung
Làm thế nào để tạo sơ đồ tư duy hiệu quả để áp dụng vào việc học từ vựng tiếng Trung? Đây là câu hỏi của nhiều người học hiện nay. Dưới đây là các bước chi tiết để bạn có thể tạo sơ đồ tư duy để học từ vựng một cách nhanh chóng và hiệu quả.
1. Công cụ cần thiết để tạo sơ đồ tư duy
Như đã phân tích, lập sơ đồ tư duy là phương pháp học tiếng Trung hiệu quả giúp bạn ghi chép thông tin và ý tưởng một cách dễ dàng và khoa học nhất. Sơ đồ tư duy không chỉ thể hiện các thông tin quan trọng mà còn giúp người học có thể hình dung cấu trúc tổng thể và mức độ quan trọng của từng phần nội dung và có thể kết nối các ý tưởng với nhau.
Vẽ sơ đồ tư duy bằng tay là phương pháp tốt nhất và thuận tiện nhất giúp bạn tổng hợp lại kiến thức và ghi chép lại giúp ghi nhớ từ vựng lâu hơn. Để tạo sơ đồ tư duy mindmap phù hợp nhất, bạn cần chuẩn bị những dụng cụ sau để vẽ sơ bản đồ tư duy có màu sắc và hình ảnh phong phú, giúp tạo sự hứng thú cho việc học, cụ thể:
-
- Vở, sổ: Chuẩn bị cuốn sổ ghi chép có trang khổ lớn, nhỏ tùy thuộc vào nội dung và mục đích ghi chép.
- Bút màu (nhiều màu): Nên chọn dùng bút dạ để tiện cho việc ghi chép và tô các nhánh, hình dạng,...
- Sách, tài liệu tham khảo: tài liệu này tổng hợp nội dung, chủ đề cần làm sơ đồ tư duy.
2. Nguyên lý cơ bản để tạo sơ đồ tư duy học từ vựng hiệu quả
Không có một khuôn mẫu cố định nào cho việc tạo lập sơ đồ tư duy từ vựng tiếng Trung. Tuy nhiên, bạn cần lưu ý một số vấn đề sau để tận dụng hiệu quả cách học từ vựng tiếng Trung bằng sơ đồ tư duy:
-
- Sơ đồ tạo ra cần đảm bảo tính thẩm mỹ, khoa học, đặc biệt là bạn nên sử dụng những nhánh cong cho các ý tưởng và ghi chú nội dung rõ ràng.
- Sơ đồ cần có sự phân biệt rõ ràng nhánh chính, nhánh phụ.
- Sử dụng từ khóa (từ vựng chính) cho mỗi nhánh.
- Mã hóa bằng màu sắc phù hợp cho mỗi nhánh.
3. Phương pháp tạo sơ đồ tư duy để học từ vựng tiếng Trung
Sơ đồ tư duy (mindmap) là phương pháp hiệu quả giúp bạn ghi chép và tổ chức từ vựng quan trọng theo chủ đề. Để tạo sơ đồ tư duy cho việc học từ vựng tiếng Trung theo chủ đề, bạn cần thực hiện theo các bước sau:
-
- Bước 1 - Xác định đề tài, chủ đề trung tâm của sơ đồ tư duy: Viết hoặc vẽ ra chủ đề lớn ở vị trí trung tâm tờ giấy và vẽ đóng khung lại bằng việc vẽ hình bao quanh. Nên sử dụng màu sắc nổi bật để làm rõ đề tài. Nếu đề tài ở dạng từ khóa thì nên cô đọng, ngắn gọn với cỡ chữ lớn.
- Bước 2 - Vẽ đường phân nhánh phát triển từ chủ đề chính: Ở bước này, bạn cần tìm hiểu các từ vựng quan trọng từ chủ đề chính. Sau đó, bạn hãy vẽ đường phân nhánh xuất phát từ chủ đề trung tâm nối với từng ý.
- Bước 3 - Phát triển sơ đồ tư duy bằng cách mở rộng các nhánh nội dung: Từ các ý lớn, bạn hãy tiếp tục vẽ các nhánh nhỏ tới các ý phụ bổ sung cho ý lớn đó. Sau đó, bạn hãy tiếp tục ở rộng các nhánh nhỏ chi tiết hơn cho các ý phụ đó. Bạn nên phát triển chi tiết sơ đồ tư duy cho đến khi triển khai chi tiết nhất các từ vựng tiếng Trung cho chủ đề đó. Lưu ý các ý phát triển từ nhánh phải có từ vựng liên quan đến chủ đề chính của sơ đồ.
- Bước 4 - Vẽ thêm hình minh họa và hoàn thiện sơ đồ: Sau khi đã hoàn thành nội dung đầy đủ cho sơ đồ, bạn có thể thêm các màu sắc hay hình ảnh minh họa để ghi nhớ kiến thức nhanh hơn.
Ví dụ minh họa: Để vẽ sơ đồ tư duy về chủ đề “Các tháng trong năm”, bạn có thể đặt ra các câu hỏi như sau để nhóm từ vựng lại.
-
- Có bao nhiêu tháng một năm và cách gọi các tháng bằng tiếng Trung như thế nào?
- Có bao nhiêu mùa trong một năm?
- Những tháng thuộc về các mùa?
Bên cạnh đó, bạn có thể mở rộng bản đồ bằng cách đưa ra các câu hỏi như:
-
- Các lễ hội lớn trong một tháng?
- Các hoạt động tiêu biểu mỗi tháng là gì?
IV. Phương pháp học từ vựng tiếng Trung bằng sơ đồ tư duy
Có những loại sơ đồ tư duy từ vựng nào? Làm thế nào để học từ vựng tiếng Trung bằng sơ đồ tư duy một cách hiệu quả nhất? Dưới đây là các dạng sơ đồ tư duy và hướng dẫn cách học chi tiết cho mỗi loại mindmap:
1. Học từ vựng tiếng Trung bằng sơ đồ từ vựng theo chủ đề
Học từ vựng tiếng Trung theo chủ đề là phương pháp phổ biến để học và ghi nhớ từ vựng tiếng Trung. Bạn có thể áp dụng phương pháp này bằng sơ đồ tư duy. Ví dụ, với chủ đề cảm xúc (情感), có nhiều từ vựng mô tả các cảm xúc như vui buồn, hờn dỗi. Khi vẽ sơ đồ, bạn có thể sử dụng hình ảnh, biểu tượng để giải nghĩa từ và thiết lập mối liên kết giữa các từ với ý nghĩa của chúng.
Các từ vựng liên quan đến cảm xúc được thể hiện trong bản đồ như sau:
-
- Cảm xúc tích cực: 高兴 (vui vẻ), 快乐 (vui vẻ), 幸福 (hạnh phúc),...
- Cảm xúc tiêu cực: 生气 (tức giận), 难过 (buồn), 伤心 (tổn thương),...
2. Sơ đồ từ vựng theo cụm động từ
Bên cạnh phương pháp học từ vựng tiếng Trung bằng sơ đồ tư duy theo chủ đề, bạn có thể áp dụng phương pháp học theo cụm động từ. Chọn một động từ làm trung tâm và phân tích các cụm động từ liên quan (cụm động từ).
Ví dụ: Với động từ 做 (làm), bạn có thể biểu diễn các cụm động từ như 做人 (làm người), 做饭 (nấu ăn), 做事 (làm việc), 做梦 (mơ mộng)...
3. Sơ đồ tư duy sử dụng biểu thức
Nhiều người áp dụng cách học từ vựng tiếng Trung bằng sơ đồ tư duy dưới dạng biểu thức. Các biểu thức có thể được nhóm theo các kịch bản, đề tài khác nhau.
Ví dụ: Sơ đồ tư duy về biểu thức 问候, bạn có thể phát triển thành các nhánh phụ như sau:
-
- 你好吗?(Bạn khỏe không).
- 你好 (Chào bạn).
- 吃了吗?(Ăn chưa?)
- 好久不见,最近怎么样?(Lâu rồi không gặp, dạo này thế nào rồi?)
4. Sơ đồ tư duy từ vựng theo các từ đồng nghĩa, trái nghĩa
Thêm vào đó, nhiều người áp dụng phương pháp học từ vựng tiếng Trung bằng sơ đồ tư duy theo các từ đồng nghĩa, trái nghĩa. Phương pháp này rất hiệu quả, giúp bạn phát triển khả năng liên tưởng từ vựng nhanh chóng và dễ dàng.
Ví dụ: Hệ thống các từ đồng nghĩa với từ 看 (nhìn), chúng ta có thể biểu diễn trong sơ đồ như sau:
Đó là ví dụ về các nhóm từ đồng nghĩa, còn nhóm từ trái nghĩa thì sao?
Phương pháp áp dụng vẫn giống như vậy, bạn có thể tham khảo ví dụ về các cặp từ trái nghĩa theo chủ đề vị trí, hướng đi:
V. Sách học từ vựng tiếng Trung dùng sơ đồ tư duy
Để áp dụng hiệu quả phương pháp học từ vựng tiếng Trung bằng sơ đồ tư duy, bạn có thể tham khảo cuốn sách Học nhanh nhớ lâu 1500 từ vựng tiếng Trung thông dụng.
Cuốn sách này áp dụng sơ đồ tư duy trong việc học 1500 từ vựng, giúp người học ghi nhớ từ vựng nhanh chóng và lâu dài. Hệ thống bài học được thiết kế thông minh, rõ ràng gồm 3 phần: ngữ âm, từ vựng theo chủ đề và từ vựng trong kỳ thi HSK. Đặc biệt, hệ thống từ vựng bao gồm các chủ đề phổ biến như gia đình, học tập, công việc,... và trong bài thi HSK.
Do đó, Mytour chia sẻ chi tiết về phương pháp học từ vựng tiếng Trung qua sơ đồ tư duy mindmap. Đây là phương pháp học từ vựng rất hiệu quả, hãy áp dụng ngay vào quá trình học luyện thi tiếng Trung để đạt kết quả tốt nhất.