Sốt cao là dấu hiệu phổ biến thường gặp do nhiều nguyên nhân khác nhau, gây mệt mỏi và ảnh hưởng đến sức khỏe, công việc, sinh hoạt hoặc thậm chí là biểu hiện của những vấn đề sức khỏe nghiêm trọng. Đối với người lớn, có nhiều loại thuốc giảm sốt phù hợp có thể được sử dụng trong các tình huống cần thiết. Vậy những loại thuốc nào phù hợp để hạ sốt cho người lớn? Người lớn nên sử dụng liều lượng thuốc giảm sốt là bao nhiêu mg?

Nhiệt độ cơ thể của con người thường là 37oC, khi vượt quá mức này được coi là sốt. Tùy thuộc vào mức độ tăng nhiệt, sốt được chia thành 3 loại :

• Sốt nhẹ: Nhiệt độ từ 37 – 38°C.
• Sốt trung bình: Nhiệt độ trong khoảng 38 - 39°C.
• Sốt cao: Nhiệt độ lên từ 39 – 40°C.

Khi nhiệt độ cơ thể tăng nhanh chóng vượt quá 40°C, có thể dẫn đến tình trạng nguy hiểm và cần cấp cứu ngay lập tức.

Sốt là cơ thể phản ứng trước các tác nhân không lợi cho sức khỏe, do đó, quan trọng để hạ sốt nhanh chóng và tìm ra nguyên nhân để điều trị. Nếu không được điều trị kịp thời, sốt có thể gây ra các vấn đề nghiêm trọng như:

• Viêm họng.
• Viêm phổi.
• Co giật, vấn đề não, mất ý thức sâu.
• Rối loạn nhịp tim hoặc viêm mạc tim.

Có nhiều nguyên nhân gây sốt và nó có thể là biểu hiện của nhiều vấn đề sức khỏe như :

• Sốt do virus: Nhiễm virus là nguyên nhân phổ biến khiến người lớn phải đối mặt với tình trạng sốt. Triệu chứng thường gặp bao gồm: đau họng, sổ mũi, ho, giọng nói khàn, đau cơ,...
• Sốt do vi khuẩn: Khi một cơ quan hoặc bộ phận của cơ thể bị tấn công bởi vi khuẩn, sốt sẽ là phản ứng tự nhiên để bảo vệ và cảnh báo cho cơ thể. Vi khuẩn xâm nhập có thể gây ra các vấn đề nhiễm trùng khác nhau như:
  • Nhiễm trùng đường hô hấp dưới: Bao gồm viêm phế quản hoặc viêm phổi với các triệu chứng như ho, khó thở, ngực tức nhiên...
  • Nhiễm trùng đường tiêu hóa: Buồn nôn, tiêu chảy, đau bụng...
  • Nhiễm trùng da: Sưng, đau, mủ nổi lên, xuất hiện nổi mẩn...
  • Nhiễm trùng hệ thần kinh trung ương: Đau đầu, tê liệt, buồn nôn, nhạy cảm với ánh sáng...
  • Nhiễm trùng hệ sinh dục: Đau tiểu tiện, tiểu tiện buốt, tiểu tiện có máu, đau lưng, đau ở vùng chậu...
• Sốt do dùng thuốc: Một số loại thuốc kháng sinh có thể gây sốt nhẹ khi người bệnh sử dụng, điều này có thể là dấu hiệu của phản ứng dị ứng với thành phần trong thuốc. Nếu có dấu hiệu này, cần ngừng thuốc, theo dõi nhiệt độ và thông báo cho bác sĩ nếu nhiệt độ không trở lại bình thường sau khi ngừng thuốc.

Liều sử dụng thuốc giảm sốt cho người lớn phụ thuộc vào loại thuốc được sử dụng. Có một số nhóm thuốc thường được dùng để giảm nhiệt độ cơ thể ở người trưởng thành như sau:

Paracetamol:

Paracetamol là loại thuốc giảm đau hạ sốt được sử dụng phổ biến ở cả người lớn và trẻ em. Đây là lựa chọn tốt khi có người chống chỉ định hoặc phản ứng dị ứng nặng khi sử dụng NSAID.

Paracetamol có nhiều dạng như viên, viên sủi, bột hòa tan, siro, nhẹ hậu môn... Dạng viên và viên sủi thường được sử dụng phổ biến. Mặc dù hấp thụ tốt, nhưng vẫn có thể gây ra tác dụng phụ nặng như tổn thương gan. Paracetamol không ảnh hưởng đến dạ dày như NSAID.

Thuốc hạ sốt NSAID:

Các thuốc này ức chế sản xuất prostaglandin để giảm viêm, sốt và đau. Một số NSAID thông thường bao gồm Ibuprofen, Naproxen và Ketorolac.

• Ibuprofen: Thường được sử dụng cho đau khớp, đau cơ hoặc đau bụng kinh. Hỗ trợ giảm sốt khi bị cảm cúm hoặc cảm lạnh.
• Naproxen: Cũng làm giảm sốt và đau.
• Ketorolac: Dạng tiêm, có thể tiêm bắp hoặc tiêm tĩnh mạch.

Aspirin:

Aspirin ức chế enzyme cyclooxygenase 1, 2, giúp ngăn chặn tổng hợp prostaglandin, giảm viêm và sốt. Hỗ trợ giảm nhiệt độ, giảm đau bằng cách ức chế cảm thụ của dây thần kinh cảm giác.

3. Cách tính liều thuốc giảm sốt cho người lớn

Liều lượng thuốc giảm sốt như sau:

Paracetamol: 1 viên paracetamol 500mg/ lần cho người lớn. Nếu không giảm sốt, có thể uống liều tương tự sau 4 – 6 giờ. Không được tăng liều quá 6 viên/ ngày. Nếu còn thắc mắc, hãy thảo luận với bác sĩ.

Thuốc hạ sốt NSAID:

• Ibuprofen: 1 – 2 viên Ibuprofen 200mg/ lần, uống 3 lần/ ngày. Cách nhau 4-6 giờ.
• Naproxen: 1 viên Naproxen 200mg 1 lần, cách nhau 8-12 giờ. Không uống quá 2 viên/12 giờ và 3 viên/24 giờ. Không dùng quá 10 ngày liên tục.
• Ketorolac: 30 – 60 mg/ ngày cho đường tiêm bắp và 30 mg/ ngày cho tiêm tĩnh mạch. Không sử dụng quá 5 ngày.
• Aspirin: 325-650mg/ lần đường uống hoặc đặt hậu môn, cách nhau 4 giờ, không dùng quá 4g/ ngày.

• Để đảm bảo tính chính xác của liều dùng thuốc hạ sốt cho người lớn, hãy tuân thủ liều lượng và thời gian sử dụng theo hướng dẫn hoặc chỉ định của bác sĩ.
• Nắm rõ thành phần trong thuốc hạ sốt như Paracetamol hoặc NSAID, hiểu rõ tác dụng phụ và rủi ro của từng loại thuốc, đồng thời sử dụng liều cao nhất đảm bảo an toàn và theo đúng thời gian quy định.
• Kiểm tra nhiệt độ bằng nhiệt kế khi có dấu hiệu bất thường và chỉ sử dụng thuốc khi thực sự cần hạ sốt.
• Theo dõi tình trạng sốt, tuân theo hướng dẫn của thuốc về thời gian sử dụng, và nếu không có cải thiện sau thời gian dùng, đề xuất thăm bác sĩ.
• Tránh uống rượu trong thời gian sử dụng thuốc. Đối với người có vấn đề về gan hoặc nghiện rượu, tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng Paracetamol hoặc NSAID.

Người bệnh cần đến bác sĩ ngay nếu không giảm sốt sau khi sử dụng thuốc:

• Sốt kéo dài hơn 72 giờ mà không có hiệu quả từ thuốc.
• Sốt cao liên tục trên 39oC.
• Phản ứng dị ứng với thuốc hạ sốt đã sử dụng.

5. Các biện pháp hỗ trợ giảm sốt

5.1 Uống nhiều nước

Trong thời gian bị sốt, cơ thể mất nước nhanh chóng, gây rối loạn chuyển hóa và làm nặng thêm tình trạng bệnh. Bổ sung nhiều nước giúp giảm nhiệt độ cơ thể và bù đắp lượng chất lỏng mất đi. Có thể sử dụng Oresol để bù nước khi có nôn hoặc tiêu chảy.

5.2 Bổ sung Vitamin C

Vitamin C giúp tăng cường sức đề kháng, nâng cao hệ miễn dịch để đối phó với tác nhân gây bệnh. Nên tăng cường các loại trái cây giàu vitamin C như cam, ổi, bưởi, quýt...

5.3 Chườm khăn mát

Chườm mát ở những vùng có nhiệt độ cao giúp giảm nhiệt độ cơ thể. Có thể sử dụng khăn mát hoặc ấm chườm ở trán, nách, bẹn và tránh khăn lạnh, nước đá. Đồng thời, mặc quần áo thoáng mát và giữ cho phòng thoáng nhẹnh mà không có gió.

5.4 Sử dụng tinh dầu xoa bóp

Chất Rubefacients trong tinh dầu bạc hà giúp làm ấm cơ thể, kích thích đổ mồ hôi và giảm nhiệt độ. Có thể sử dụng tinh dầu để xoa bóp sau cổ hoặc lòng bàn chân như một phương pháp hỗ trợ giảm sốt hiệu quả.

Do đó, liều dùng thuốc hạ sốt cho người lớn cần tuân thủ theo hướng dẫn của từng loại thuốc và theo tình trạng sức khỏe cụ thể. Người bệnh nên đọc kỹ hướng dẫn sử dụng, và tham khảo ý kiến của bác sĩ để có phương pháp điều trị phù hợp nhất.