Ô ăn quan là gì?
Ô ăn quan, trò chơi dân gian được ưa chuộng trong cộng đồng trẻ em Việt Nam. Đặc biệt phổ biến khi chưa có sự phát triển như hiện nay. Chơi từ 2 đến 3,4 người, sử dụng vật dụng đơn giản như đá, sỏi,... với kích thước nhỏ phù hợp với tay người chơi. Trò chơi này gắn bó với đất nước từ xa xưa và lan tỏa khắp 3 miền.
Quy tắc chơi ô ăn quan
Chiến thắng dựa trên quy đổi kết quả với số dân lớn hơn. Thông thường, 1 quan quy đổi thành 5 hoặc 10 dân. Cũng có các cách tính khác tùy thuộc vào thỏa thuận hoặc luật địa phương.
Hướng dẫn cách chơi ô ăn quan
Cách chơi ô làng hay ô ăn quan có bao nhiêu ô phụ thuộc vào số người tham gia. Hôm nay, Mytour sẽ chia sẻ về cách chơi ô quan với 2 người và nhiều hơn, cùng như những điểm khác biệt của chúng.
Chơi ô ăn quan với 2 người
Dụng cụ cần có: Bàn chơi và quân chơi.
Bàn chơi ô quan 2 ngườiBàn chơi ô quan linh hoạt và dễ sử dụng. Có thể sử dụng nhiều không gian khác nhau như mặt đất, mặt bàn, hoặc vẽ trên giấy. Quan trọng là chúng có kích thước đủ để chơi và được chia thành các ô đều nhau.
Với 2 người chơi, bàn chơi ô ăn quan sẽ là một hình chữ nhật lớn với 10 ô vuông được kẻ ngang và dọc. Ở hai cạnh ngoài cùng của hình, chúng ta vẽ thêm 2 hình bán nguyệt hướng ra ngoài. Các hình bán nguyệt này sẽ là ô quan, trong khi các ô hình vuông khác sẽ là ô dân.
Trong cách chơi ô ăn quan với 2 người, có 2 loại quân là dân và quan. Số quân này thường được làm từ sỏi, đá, hoặc hạt nhựa có kích thước vừa phải để người chơi cầm nắm. Lưu ý rằng quân quan cần có kích thước lớn hơn để phân biệt dễ dàng. Số lượng quân quan là 2, còn số lượng quân dân có thể thay đổi tùy theo luật và sự thỏa thuận giữa người chơi, thường là 50 quân.
Để bắt đầu chơi, chúng ta sắp xếp quân chơi theo quy định. Quân ở các ô ăn quan được chia đều ở 2 hình bán nguyệt, mỗi ô 1 viên. Số quân dân còn lại được phân bố đều vào các ô vuông còn lại, thường là 5 viên mỗi ô, tổng cộng 50 viên.
Mỗi vòng chơi sẽ có 2 người ngồi đối diện nhau theo chiều dài của hình chữ nhật. Nhiệm vụ của người chơi là giám sát 5 ô vuông thuộc quyền của mình.
Để bắt đầu lượt chơi đầu tiên, người chơi có thể thỏa thuận hoặc oẳn tù tì. Người chơi đầu tiên sẽ cầm toàn bộ quân trong ô vuông gần nhất của 5 ô và rải chúng vào các ô bên cạnh, mỗi ô 1 viên. Có thể rải xuôi hoặc ngược chiều kim đồng hồ. Sau khi rải xong, có một số tình huống có thể xảy ra:
- Nếu ô cuối cùng sau khi rải là một ô vuông có quân, người chơi sử dụng các quân đó và tiếp tục rải theo chiều như trên.
- Nếu ô liền kề sau đó là ô trống và tiếp theo là ô có quân, không phân biệt ô ăn quan hay dân, bạn sẽ mất lượt và số quân trong ô đó sẽ được loại ra khỏi bàn chơi để tính điểm.
- Nếu ô liền kề sau ô vừa mất lượt là ô trống và sau đó là ô có quân, người chơi sẽ ăn số quân trong ô đó. Có thể tính toán để ăn hết số quân chỉ trong một lượt chơi.
- Nếu có ô được gọi là ô nhà giàu, chứa nhiều dân, người chơi có thể tính toán để tích quân vào 1 ô và sau đó ăn hết để tích điểm.
- Nếu ô liền tiếp sau ô vừa ăn là 2 ô trống hoặc ô ăn quan có quân ngay sau ô vừa ăn, người chơi mất lượt.
- Nếu đến lượt chơi mà tất cả ô thuộc quyền kiểm soát đều trống, người chơi phải sử dụng 5 quân dân vừa ăn để rải đều vào 5 ô để tiếp tục di chuyển.
- Nếu người chơi không đủ 5 quân dân, cần mượn từ đối phương và sau đó trả lại khi tính điểm.
- Vòng chơi kết thúc khi tất cả số dân và quan trên bàn chơi chơi xổ sốu bị ăn hết. Nếu ở 2 ô quan đã hết quân nhưng ở ô dân vẫn còn, ô thuộc quyền kiểm soát của ai sẽ chia cho người đó. Ở ô quan có số dân ít hơn 5 được gọi là quan non, và một số luật có thể quy định không ăn quan non để kéo dài thời gian chơi.
Cách chơi ô ăn quan với nhiều hơn hai người chơi
Với cách chơi ô ăn quan với hơn 2 người, còn gọi là ô làng. Số ô trong bàn chơi sẽ tăng lên tương ứng với số người tham gia (3 hoặc 4 người). Luật chơi, cách tính điểm và di chuyển giống hệt với cách chơi ô ăn quan 2 người, chỉ số ô trong bàn chơi sẽ được điều chỉnh để phù hợp.
Sân chơi ô ăn quan dành cho 3 ngườiMỗi người chơi cần chiếm 5 ô vuông với quân dân. Bàn chơi cho 3 người sẽ có 15 ô vuông, được thiết kế thành hình tam giác đồng đều. Mỗi góc sẽ đặt 1 ô quan, và mỗi cạnh được chia thành 5 ô vuông đều nhau, làm ô dân. 3 người chơi sẽ ngồi cạnh các dải ô vuông kiểm soát của mình.
Tương tự như trước, số ô vuông tăng lên 20. Bàn chơi có cấu trúc hình vuông, với 4 góc là ô ăn quan. Các cạnh vuông còn lại được chia đều thành 5 ô vuông. Người chơi sẽ ngồi xen kẽ bên các cạnh của hình vuông, kiểm soát ô dân của mình theo thứ tự kim đồng hồ.
Từ bài viết trên Mytour, chúng tôi chia sẻ chi tiết về cách chơi ô ăn quan và một số quy tắc cơ bản. Mong rằng sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về cách chơi, tính điểm và sắp xếp. Hãy chia sẻ trải nghiệm này với người thân như một cách giải trí và kết nối tình cảm gia đình.